NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ABD’de başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’nin aday adaylarından eski Başkan Donald Trump’ın, “Rusya’yı, NATO’ya yeterli maddi katkı yapmayan müttefiklere her ne isterse yapmaya teşvik edeceğine” ilişkin sözlerine, müttefiklerin yatırım rakamlarıyla yanıt verdi.
Brüksel’deki NATO Karargahı’nda 14-15 Şubat’ta yapılacak Ukrayna-NATO Konseyi, video konferans yöntemiyle de yapılacak olan Ukrayna Temas Grubu ve NATO Savunma Bakanları toplantısı öncesi kameraların karşısına geçen Stoltenberg, “Geçen yıl Vilnius'ta düzenlenen zirvede caydırıcılığımızı ve savunmamızı daha da güçlendirmek için daha fazla yatırım konusunda önemli kararlar aldık, şimdi bu planlarımızı hayata geçiriyoruz” dedi.
NATO Genel Sekreteri, “Yatırım taahhüdünün verildiği 2014 yılından bu yana Avrupalı müttefikler ve Kanada savunma için 600 milyar dolardan fazla katkı yaptı. Geçen yıl Avrupalı üyeler ve Kanada'nın harcamalarında yüzde 11'lik, benzeri görülmemiş bir artış yaşandı. Bu yıl 18 müttefikin GSYİH'lerinin yüzde 2'sini savunmaya harcamasını bekliyorum. Bu rakam da başka bir rekor. Yalnızca 3 müttefikin hedefe ulaştığı 2014 yılına göre, altı kat artış söz konusu” diye konuştu.
Stoltenberg, 2024 yılında Avrupa'daki NATO müttefiklerinin, savunmaya toplam 380 milyar ABD doları yatırım yapacağına, ilk defa bu tutarın “toplam Avrupa GSYİH'nın yüzde 2'sine tekabül ettiğine” de dikkat çekti.
Jens Stoltenberg, “Yani gerçek bir ilerleme kaydediyoruz. Avrupalı müttefikler daha fazla harcıyor. Ancak bazı müttefiklerin hala ilerlemesi gerekiyor” dedi.
“NATO’nun caydırıcılığını zayıflatmamalıyız”
NATO’nun yatırım ve savunma planlarını “Steadfast Defender” adlı tatbikat aracılığıyla test ettiklerini anlatan Stoltenberg, bunun NATO’nun Soğuk Savaş’tan bu yana düzenlediği en kapsamlı tatbikat olduğunu, 31 müttefikten ve İsveç'ten gelen yaklaşık 90 bin kuvvetle, NATO’nun kapasitesinin açıkça sergilendiğini belirtti.
Gazetecilerin sorusu üzerine, NATO’nun 75 yıldır müttefiklerine yönelik bir askeri saldırıyı önlemeyi başardığını belirten Genel Sekreter, İttifak anlaşmasının beşinci maddesine atıfta bulundu; NATO'nun tüm ruhunun, bir müttefike yapılacak bir saldırının tüm ittifakın tepkisini tetikleyeceği olduğunu söyledi.
Stoltenberg, “Hep birlikte bu mesajın arkasında durduğumuz sürece, herhangi bir müttefike yönelik bir askeri saldırıyı önleriz. Çünkü caydırıcılığımız güvenilirdir. Yani birbirimizi desteklemeyeceğimiz, birbirimizi korumayacağımız yönündeki herhangi bir öneri, hepimizin güvenliğine zarar verir ve riskleri arttırır” ifadelerini kullandı.
Gazetecilerin, “Bu bağlamda, özellikle Donald Trump'a mesajınız nedir?” sorusuna Stoltenberg, “Mesajım aynen söylediğim gibi. NATO'nun caydırıcılığını zedelememeliyiz. Çünkü düşmanlarımızın aklında olan caydırıcılığımızdır. Moskova'da, hazırlığımız ve müttefiklerimizi koruma kararlılığımız konusunda yanlış hesaplamalara veya yanlış anlamalara yer bırakmamalıyız” yanıtını verdi.
“NATO'yu güçlü tutmak ABD'nin ulusal güvenlik çıkarına”
Genel Sekreter, geçen hafta ABD Kongresi’ndeki temaslarının ardından Trump’ın sözlerinin kendisi için bir “sürpriz olup olmadığı” sorusu üzerine de, “Washington'u ziyaret ettiğimde hem Temsilciler Meclisi'nde, hem de Senato'da her iki partiden birçok Cumhuriyetçi ile tanıştım. Hepsinden gelen mesaj ve geniş mutabakat, NATO'ya güçlü destek ve Ukrayna'ya güçlü destekti. Bu nedenle ABD Senatosu'nun Ukrayna'ya yardım paketine ilişkin kararını memnuniyetle karşıladım. Temsilciler Meclisi'nin bunu kabul edeceğine de güveniyorum” dedi.
NATO’nun yalnızca Avrupa için değil ABD için de önemli bir güvenlik şemsiyesi olduğunu vurgulayan Stoltenberg, “NATO sayesinde ABD başka hiçbir büyük gücün sahip olmadığı bir şeye sahip. Bu NATO'da 30'dan fazla dost ve müttefik anlamına geliyor ve bu da ABD'yi daha güçlü ve daha güvenli kılıyor. Dolayısıyla NATO'yu güçlü tutmak ABD'nin ulusal güvenlik çıkarınadır” dedi.
“5. maddeyi yalnızca, ABD'ye 11 Eylül saldırısı yapıldığında hayata geçirdik”
Eleştirilerin NATO’ya değil, NATO'ya yeterince harcama yapmayan müttefiklerle ilgili olduğunun da altını çizen Stoltenberg, “Bu birbirini izleyen ABD yönetimlerinin ilettiği geçerli bir mesajdır. İyi haber şu ki, NATO müttefiklerinin yaptığı da tam olarak budur. Geçtiğimiz yıl savunma harcamalarında rekor düzeyde bir artış yaşandı” dedi.
Stoltenberg, ABD’nin hiçbir zaman tek başına bir savaşa girmediğinin altını çizdiği yanıtında, “ABD’nin tüm savaşlarında her zaman müttefikler yanındaydı. Bu da ABD'yi daha güçlü kıldı. Kore Savaşı'ndan Afganistan'a kadar NATO Müttefikleri ABD askerleriyle omuz omuza savaştı. Üstelik 5. Maddeyi yalnızca, ABD'ye 11 Eylül saldırısı yapıldığında hayata geçirdik. Yüz binlerce Kanadalı ve Avrupalı asker ABD'yi korumak için Afganistan'da görev yaptı ve bunların çoğu en büyük bedeli ödedi” ifadelerini kullandı.
“Ukrayna’ya yardım hayırseverlik değil”
Brüksel’de savunma bakanlarının yapacağı 3 ayrı toplantıda da Ukrayna’ya destek konusu ve Washington’da Temmuz ayında yapılacak NATO zirvesine hazırlık konularının ele alınacağını belirten Stoltenberg, Ukrayna'nın “tedarikten lojistiğe kadar her konuda” NATO standartlarına yaklaşmasına yardımcı olmaya devam edeceklerini söyledi.
Müttefiklerin Kiev’e büyük miktarda silah, teçhizat ve mühimmat sevkiyatı yapmaya devam ettiğini kaydeden Genel Sekreter, “Bu destek gerçekten fark yaratıyor. Bizim yardımımızla cesur Ukraynalılar, Rus kuvvetlerine ağır kayıplar veriyorlar. Avrupa Birliği'nin yeni ve büyük bir yardım paketine ilişkin son kararını memnuniyetle karşılıyorum. ABD Kongresi'nin de yakında bunu takip edeceğine inanıyorum. Bu yapılan yardımlar hayırseverlik değil hepimizin güvenliği için yatırımdır” dedi.
Stoltenberg, Cumhuriyetçiler'in kontrolündeki ABD Temsilciler Meclisi'ni Ukrayna için "hayati önem taşıyan" askeri yardım paketini kabul etmeye çağırdı ve Rusya'nın savaşı kazanması halinde Çin'in cesaretleneceğini söyledi.
Avrupa Birliği'ne savunma uyarısı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ayrıca Avrupa'yı savunma konusunda tek başına hareket etmeye çalışmaması konusunda uyardı.
Reuters haber ajansına konuşan Stoltenberg, "Avrupa Birliği Avrupa'yı savunamaz" dedi; NATO'nun savunma harcamalarının yüzde sekseninin AB üyesi olmayan NATO müttefiklerinden geldiğini söyledi.
Avrupa'nın güvenliğinin sadece Avrupa'ya değil, ABD, Kanada, Türkiye, Norveç ve İzlanda gibi diğer NATO üyelerine de bağlı olduğunun altını çizen Stoltenberg, "Haritaya bakarsanız, AB müttefiki olmayan tüm bu ülkelerin Avrupa'nın korunması için hayati önem taşıdığını görürsünüz" dedi.
NATO Genel Sekreteri, "Avrupa'yı Kuzey Amerika'dan ayırmaya yönelik her türlü girişimin Avrupa'yı da böleceğini" kaydetti.
Forum