New York’ta 42 bin kişi salgın hastalık nedeniyle yaşamını yitirdi ancak can kayıplarının yanı sıra salgın eyalet ekonomisine çok ağır bir darbe vurdu. Geçtiğimiz Mart ayından beri salgın hastalık nedeniyle yaşamın durma noktasına geldiği New York’ta, kentin eski günlerine dönmesinin uzun yıllar sürebileceği bildiriliyor.
Salgın hastalık nedeniyle turizm gelirleri başta olmak üzere birçok gelirinden mahrum olan New York’ta ekonominin ve çalışan iş gücünün pandemi öncesine dönmesinin 2025 yılından önce mümkün olmayacağı belirtiliyor.
En az bir milyon kişi göç etti
Yetkililer, New York eyaletindeki en büyük iş kaybı ve ekonomik sıkıntının New York kentinde yaşandığını söylüyor. Uzmanlara göre, New York’tan salgın hastalık sonrasında göç edenlerin sayısı bir milyon kişiyi aştı.
Uzmanlar, kentte yaşanan salgın hastalığın etkisi, ekonomik sıkıntı, pahalılık, artan şiddet ve suç oranları nedeniyle büyük bir göç yaşandığına dikkat çekiyor. Birçok New Yorklu'nun kendilerini salgın hastalıktan korumak amacıyla tatil için kullandıkları yazlık evlerinde kışın da kalmayı sürdürdükleri belirtiliyor.
Emlak piyasasında durgunluk
Emlakçılar, New York’taki emlak piyasasında ise son on yılın en büyük durgunluğunun yaşandığını, kiralık ev fiyatlarının da sürekli düştüğünü, New York’tan komşu eyaletler New Jersey ve Connecticut'a çok sayıda kişinin taşınması nedeniyle bu eyaletlerin birçok kentinde hem kiralık hem de satılık ev fiyatlarının geçtiğimiz yıllara oranla büyük bir artış gösterdiğini kaydediyor.
Turizmde eski günlere dönmek yıllar sürecek
New York’un son yılda farklı sektörlerdeki gelir kaybı onlarca milyar dolarla ifade ediliyor. Kentte otellerin boş olduğu, kayıtlı olarak çalışan 400 bin turizm çalışanının işsiz kaldığı, dolaylı yoldan kayıtlı veya kayıtsız olarak turizmden gelir elde eden en az bir milyon kişinin olduğu belirtiliyor. Turistik eşya satan dükkanların büyük bir bölümünün ya kapandığı ya da iflasın eşiğinde olduğu belirtiliyor. New York kentinin resmi turizm ajansı New York & CO yetkilileri, turizmde eski günlere dönmenin uzun yıllar süreceğini ifade ediyor.
Kentin eğlence, kültür, sanat, restoran gibi hizmet sektöründeki işletmelerin ise yüzde 80'inin ya kapandığı ya da ciddi ekonomik sıkıntı içinde ayakta kalmaya çalıştığı belirtiliyor.
“Salgın öncesindeki istihdam rakamlarına ancak 2025 yılında ulaşabiliriz”
New York eyaleti ve New York Belediyesi'nin son bütçeleri de öne sürülen iddiaları doğruluyor. New York Valisi Andrew Cuomo'ya göre, planladıkları son bütçe ve hazırlanan 206 sayfalık ayrıntılı raporda, eyalette pandemi öncesindeki istihdam sayısına ancak 2025 yılında ulaşılabileceği belirtiliyor. Hazırlanan son planda 129 milyar 900 milyonluk bütçenin yetersizliğine işaret ediliyor.
Bütçe raporunda, özellikle özel sektörde yaşanan iş kaybının yanı sıra, New York eyaleti hükümetine bağlı istihdamın da büyük kayıplar yaşadığı belirtilerek, "New York eyaleti adına çalışan kişilerin sayısının pandemi öncesindeki istihdam verilerine dönmesi en yakın 2025 yılında gerçekleşebilir. Eyalet adına çalışan kişiler için 2021 yılında yaratılacak istihdamın yüzde 5,4 artacağı öngörülse de geçtiğimiz yıl kaybedilen 9,9 istihdam oranı açığının kapatılmasına yetmiyor”
ABD’de en fazla vergiyi New Yorklular ödüyor
Raporda, New York’un ABD’nin diğer eyaletlerine göre en fazla toplu verginin ödendiği eyalet olduğu, New York’ta harcanan her yüz doların 13 dolar 44 sentinin yerel ve federal vergiye gittiği belirtiliyor.
Rapor, New York’ta salgının beklenenden daha uzun süre devam etmesi durumunda ise işleri daha da kötüleştirebilecek risklere işaret ediyor.
New York Belediye Başkanı Bill de Blasio ise 2022 yılının 92 milyar dolarlık bütçesinin kentin salgın hastalıkla mücadelede yetersiz kalacağını kaydederek, federal hükümet ve eyaletin New York kentine destek sağlaması gerektiğini vurguladı. Başkan de Blasio, son bütçelerin artması gereken emlak vergilerinin bir önceki yıla göre 2,5 milyar dolar daha azaldığını kaydetti
