Portekiz’in geçen hafta AB’den mali yardım istemesi finans piyasalarındaki huzursuzluğun derinleşmesine yolaçtı. Hazırlanan yardım paketinin Euro’nun Almanya'ya getirdiği yükü daha da ağırlaştırmasından kaygı duyuluyor.
Portekiz'in mali yardım için Avrupa Komisyonu’na başvuru yapması ve borç krizini aşabilmek için kurtarma fonundan yararlanmak istediğini açıklaması Alman Maliye Bakanı Wolfgang Schauble'yi adeta haklı çıkardı. Schauble geçen Şubat ayında Portekiz'e yaptığı çağrıda, ülkenin içine düştüğü ekonomik krizden çıkabilmek hiç vakit ve kaynak kaybetmeden derhal AB'nin oluşturduğu istikrar şemsiyesinin altına sığınmasını önermişti. Portekiz hükümetinin kurtarma fonundan yararlanmak istediğini geçen çarşamba ilan etmesi ve Avrupa Birliği maliye bakanlarının da 80 milyar Euro’luk bir yardım paketi konusunda uzlaşmalarından sonra, konuyu yeniden değerlendiren Schauble, Portekiz'in problemlerini kendi başına çözmeyi denediğini ancak başaramadığını belirterek, bu tutumun Euro'nun konumuna zarar verdiğini de ima etti. Almanya'daki ekonomik çevreler de Yunanistan ve İrlanda’nın ardından Portekiz’in de mali yardıma başvurmasıyla Euro Para Birliği’nin içinde bulunduğu girdaptan çıkabilme ihitimalinin hızla zayıfladığını savunuyorlar. Ekonomisi darda AB ülkeleri için geçen yıl 750 milyar Euro hacmindeki 'kurtarma fonu' hazırlanmasına önayak olan Almanya'da şimdi en büyük korku krizin İspanya'ya sıçraması. Avrupa'nın en büyük 5'inci ekonomisi İspanya'nın toplam bir trilyon dolar dış borcunun 240 milyar doları, yani dörtte biri Alman bankalarında; bu da İspanya'nın Portekiz gibi bir krize girmesinin büyük Alman bankalarını da iflasın eşiğine getirmesi anlamına geliyor. Uzmanlar İspanya'daki gidişatı tedirginlikle izlerken, ortak para birimi Euro ile ilgili tartışmalar da Almanya'da yeniden alevlendi. Ekonomi uzmanları Alman Başbakanı Angela Merkel’in bu konuda önümüzdeki sürede alacağı tavrı merakla bekliyor, eyalet seçimlerinde partisiyle büyük bir hezimet yaşayan ve koalisyon hükümetinde de zorlanan Merkel'in kamuoyundan gelen tepkileri göz önüne alarak, popülist bir kararla Euro’ya sırtını dönmesi ihtimali sıklıkla dillendiriliyor. Son yapılan bir kamuoyu araştırmasına göre Almanların yüzde 70'i ülkenin AB'nin kurtarma operasyonunun ana finansörü olmasına karşı. Bu arada Erlangen Üniversitesi'nden Alp Bahadır gibi ekonomistler, gelişmelerin enflasyonu tetiklemeye başladığını ve bunun ülke için en somut ve çok tehlikeli bir gidişat olduğunu savunuyor.
Federal Merkez Bankası Bundesbank bu yıl enflasyon oranının ortalama yüzde 2,5 olacağından, İspanya'nın da kurtarma fonundan yararlanmak istemesi durumunda yüzde 3'ü zorlayacağından yola çıkıyor. Durumu kritik olarak nitelendiren uzmanlar, enflasyonda Euro Para Birliği ile ilgili olumsuz gelişmelere paralel, gıda ve yakıt fiyatlarındaki artışın da önemli etkisi olduğunu belirtiyor.
