Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin, Rus doğalgazını satın alan ülkelerin ve kuruluşların ödeme yaptığı Gazprombank’ta dövizlerini rubleye çevirme seçeneğini iptal etti. Perşembe günü yayınlanan cumhurbaşkanlığı kararnamesi, alıcıların artık kendi para birimlerini başka bir yerde çevirmeleri gerektiğinden ödeme sürecini karmaşıklaştırdı.
Rus enerji şirketi Gazprom'un ortakları arasında yer aldığı Gazprombank, Rusya'nın Avrupa'ya doğalgaz ihracatında yapılan ödemeler için kullanılıyor.
ABD'nin geçen ay Gazprombank'a uyguladığı yaptırımlar, ABD finans sistemine temas eden enerji ile ilgili hiçbir yeni işlemi gerçekleştiremeyeceği anlamına geliyor. Yaptırımlar Amerikalılar’ın banka ile iş yapmasını yasaklıyor ve bankanın ABD'deki varlıklarını donduruyor.
Banka yaptığı ayrı bir açıklamada, yabancı alıcıların Rus gazı ödemelerini işleme koymaya yetkili tek banka olmaya devam ettiğini, ancak ödemeleri yalnızca ruble olarak alacağını söyledi.
Açıklamada, “Gazprombank artık yabancı alıcılara doğalgaz ödemeleri için yabancı para birimini rubleye çevirme konusunda yardımcı olmayacak” denildi.
Putin 2022'nin Mart ayında yayınladığı ilk kararnameyle Rus doğalgazının alıcılarının ödemelerini ruble üzerinden Gazprombank aracılığıyla yapmalarını zorunlu kılmıştı.
Kararnamede yapılan değişikliklerin Perşembe günü yayınlanmasının ardından ödemelerin ve para birimi dönüşümünün nasıl yapılacağı tam olarak netlik kazanmadı. Rus yetkililer sorunu çözmenin yolları üzerinde çalıştıklarını söylediler.
Güncellenen kararname, Rus gazı için K tipi ruble ve döviz hesapları üzerinden yapılan ödemelerin Gazprombank'a yönelik yaptırımlar kaldırılana kadar yapılmayacağını ve Rusya Cumhurbaşkanı'nın kararıyla yeniden başlatılabileceğini söylüyor.
Yabancı bir alıcı daha önce “K” olarak adlandırılan özel bir hesaba döviz transfer ediyor. Gazprombank daha sonra gaz alıcısı adına ruble satın alıyordu.
Rusya 2023 yılında Ukrayna üzerinden yaklaşık 15 milyar metreküp gaz sevkiyatı gerçekleştirdi. Bu rakam 2018-2019 yıllarında çeşitli rotalar üzerinden Avrupa'ya yapılan en yüksek Rus gazı gönderisinin sadece yüzde 8'ine tekabül ediyordu.
Ancak Türkiye ve Macaristan gibi bazı ülkeler hala Rusya'dan büyük miktarlarda gaz satın alıyor.
İki ülke de ABD'den Gazprombank'ın doğalgaz ödemeleri söz konusu olduğunda yaptırımlardan muaf tutulmasını istedi ve bu yaptırımların bazı ABD müttefiklerini olumsuz etkileyebileceğini söyledi.
Yaptırımlara göre şirketlerin banka ile olan işlemlerini 20 Aralık'a kadar sonlandırmaları gerekiyor.
Forum