7 Haziran seçimleri sonrasında yapılan 1 Kasım seçimlerinin en büyük kaybedenlerinin başında kamuoyu araştırma şirketleri geliyordu.
Öyle ki 1 Kasım seçimlerinde %49,5 oranıyla birinci partinin oylarına en çok yaklaşan araştırma şirketi olan A&G bile AKP’nin oranını ancak %47,2 olarak bulabildi.
7 Haziran’ın en büyük sürprizini yapan HDP’nin 1 Kasım seçimlerinde karşı karşıya kaldığı %2,5 puanlık düşüş de kamuoyu araştırma şirketleri tarafından tespit edilemedi. Seçimde %10,56 alan HDP’nin oy oranına en çok yaklaşan Konsensüs ise %11,9 bulabildi. Kamuoyunda en prestijli şirketler, bu rakamın üstünde sonuçlar verdi.
Konsensüs: “%51,2 ‘Evet’ bulduk ama hata payı terse çalışırsa o zaman ‘Hayır’ çıkar”
Konsensüs’ün başkanı Murat Sarı, 1 Kasım’daki yanılmayı telefonla yapılan anketlerin ağırlığına bağlıyor.
Referandum için 200 mahallede 2.000 kişiyle yüz yüze konuşarak anket yaptıklarını söyleyen Sarı, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada son çalışmada ‘Evet’lerin öne geçtiğini belirtti: “Biz son çalışmada ‘Evet’leri %51,2 ‘Hayır’ları ise %48,8 bulduk. Hata payı %2,1. Hata payı ‘Evet’lerin tersine çalışırsa o zaman ‘Hayır’ çıkar. Ama seçim sonuçlarının bu aralıkta çıkacağında iddialıyım çünkü yüz yüze yapılan 2.000 anketin %80’ini telefonla kontrol ettik ve firesiz aynı yanıtları aldık. Eğer sonuçlar sandığa 52-48 aralığında yansırsa seçmen ikisine de onay vermiş olmuyor. ‘Aranızda anlaşın’ diyor hatta bana kalırsa yarı başkanlık gibi bir mesaj vermiş oluyor.”
Konsensüs Araştırma’nın başkanına göre, %55’nin altındaki bir galibiyet her iki taraf için de tartışmaya açık olacak.
Sonar: “%51,5 ‘Hayır’ çıkacak”
Referandum sürecinin en başından beri “Hayır”ın önde olduğunu savunan SONAR Araştırma’nın başkanı Hakan Bayrakçı ise tahmininde ısrarlı.
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Bayrakçı, “Biz %51,5 ‘Hayır’ bulduk ve bu rakamda devam ediyoruz. Bu durumu değiştirecek bir şey olmadı. Yurtdışı oylarının seçim sonuçlarında etkili olacağı söyleniyor ama 1 milyon 400 bin seçmen oy kullandı. Bu da toplam seçmenin %3’ü civarında bir şeye tekabül ediyor. O oyların %60-%40 gibi dağılması çok büyük fark yaratmaz,” dedi.
GENAR: “’Evet’ler önde ama kesin sonucu sandıklar kapandıktan sonra açıklayacağız”
Eski başkanı Mustafa Şen’in bugün Başbakan Binali Yıldırım’ın Başdanışmanı olarak görev yapan GENAR ise referandum sürecinin en başından beri ‘Evet’ oylarını önde buluyor.
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan GENAR Başkanı İhsan Aktaş, son araştırmalarda da benzer bir sonuç bulduklarını ancak seçmeni yönlendirmemek için kesin rakamı 16 Nisan’da sandıklar kapandıktan sonra açıklayacaklarını belirtti.
Aktaş, “Biz en başından beri hep ‘Evet’leri önde bulduk. Referandum kampanyasında psikolojik üstünlük ‘Hayır’lardaydı buna rağmen biz anketlerde ‘Evet’ tercihlerini önde gördük hiç geri düşmedi. ‘Hayır’ kampanyasının ana taşıyıcısı CHP stratejisini politikasızlık üzerine kurduğu için son süreçte bu psikolojiyi taşıyamadı. AK Parti siyasallaştırınca ‘evet’ etki olarak da öne geçti” dedi.
ANAR: “%52 ‘Evet’; yurtdışı oyları ‘Evet’ oranını yükseltebilir”
Daha önce Amerika’nın Sesi’ne referandum yarışının başa baş geçtiğini söyleyen ANAR Genel Müdürü İbrahim Uslu, 5-10 Nisan tarihleri arasında 26 ilde 4.189 kişiyle %1,51 hata payı olan araştırmasının sonuçlarını açıkladı.
ANAR son çalışmasında ‘Evet’ oranını %52 ‘Hayır’ oranını ise %48 buldu. Şirket yurtdışı oylarının da katılmasıyla ‘Evet’lerin farkı daha da açacağı kanaatini taşıyor.
AKAM: “’Hayır’ çıkacak ama ‘Evet’ çıkarsa şirketi kapatırız
Kamuoyu araştırma şirketleri için en iddialı çıkış ise kamuoyunda AKAM olarak bilinen Avrasya Araştırma Şirketi’nden geldi. AKAM Başkanı Kemal Özkiraz, dün Halk TV’de canlı yayınlanan program sırasında gazeteci Uğur Dündar’a mesaj atarak referandumda ‘Evet’ çıkması halinde araştırma şirketini kapatacağını duyurdu.
Uğur Dündar’ın canlı yayında okuduğu mesajda “Referanduma yönelik son anket çalışmamız tamamlanmış olacak. AKAM olarak ‘Evet’ çıkması halinde şirketimizi kapatacağımızı taahhüt ettik. İlk gelen veriler önceki anketlerimizi doğruluyor. Bu referandumdan kesinlikle açık ara farkla ‘Hayır’ çıkacak. Referanduma katılım artarsa bu fark tarihi bir sonuca dönüşür” yazıyordu.
A&G ve KONDA henüz son çalışmalarının sonuçlarını kamuoyuna duyurmadı
En son araştırmalarında ‘Evet’ oylarını hep önde bulan A&G’nin sahibi Adil Gür, son anket sonuçlarını referandumdan iki üç gün önce açıklayacağını duyururken Türkiye’nin en eski kamuoyu araştırma şirketlerinden KONDA’nın bir yetkilisi Amerika’nın Sesi’ne verdiği bilgide son sonuçları açıklayıp-açıklamamak konusunda henüz karar vermediklerini belirtti.
