Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, yıllar süren görüşmelerin ardından Romanya ve Bulgaristan'ın 1 Ocak'tan itibaren Schengen serbest dolaşım alanına tam katılımı konusunda anlaşma sağladı.
AB üyesi olduğu halde Schengen bölgesine alınmayan Romanya ve Bulgaristan’ın, hava ve deniz sınırı kontrolleri 31 Mart'ta kaldırılmıştı. Ancak Avusturya, bu iki ülkeden daha fazla göçmenin kendi ülkesine girmesinden korktuğu için şu ana kadar “kara sınırı kontrollerinin kaldırılmasını” veto etti.
İki ülkenin Schengen’e tam üyeliği, 2022’den bu yana direnen Avusturya’nın vetosunu kaldırılmasıyla mümkün oldu. Avusturya İçişleri Bakanı Gerhard Karner, Pazartesi günü, Bulgaristan ve Romanya üzerinden Avusturya'ya gelen göçmenlerin önemli ölçüde azaldığının tespit edildiğini belirterek, vetoyu kaldırdıklarını açıkladı.
Bulgaristan ve Yunanistan da dün “ortak sınırlarındaki kontrollerin tamamen kaldırılmasına ilişkin ayrıntılar” üzerinde anlaşınca tüm engeller kalkmış oldu.
Brüksel'de bugün biraraya gelen AB ülkelerinin adalet ve içişleri bakanları, Kasım ayı sonunda AB büyükelçileri tarafından oybirliğiyle onaylanan, “Bulgaristan ve Romanya'nın kara yoluyla Schengen Bölgesi’ne katılması” kararını ilk gündem maddesi olarak ele aldı. AB bakanlarının da üzerinde anlaştığı metinle, 1 Ocak 2025'ten itibaren Schengen bölgesinde iki ülke ile sınır kontrolleri resmen kaldırılacak.
Türkiye sınırına sıkı kontrol
Bulgaristan'ın Schengen Bölgesi’ne tam katılımıyla birlikte Bulgar, Romen, Macar ve Avusturyalı 100 polis memurundan oluşan ortak bir grup Türkiye sınırında konuşlandırılacak ve kontrollere katılacak.
Bu ortak grubun konuşlandırılması, Avusturya'nın Sofya ve Bükreş'e yönelik vetosunu kaldırmak için belirlediği şartlardan biriydi.
Ayrıca Viyana'nın talebi üzerine Bulgaristan ile Romanya arasındaki sınırlarda en az altı ay daha rastgele kontroller gerçekleştirilecek. Bu kontroller, sınır kontrollerini yeniden uygulamaya koyan Schengen üyelerinin gerçekleştirdiği kontrollere benzer olacak.
Öte yandan Bulgaristan İçişleri Bakanlığı, Bulgaristan ile Yunanistan arasındaki sınırların bu tür kontrollere tabi olmayacağını açıkladı.
“13 yıldır süren haksız bekleme sona erdi”
Karar, Bulgaristan ve Romanya hükümetleri tarafından “büyük memnuniyetle” karşılandı. İki ülke dışişleri bakanlıklarından yapılan ortak açıklamada, Bükreş ve Sofya'nın 2007'de AB'ye girmelerinden bu yana izlediği “anahtar hedefin somutlaştığı” belirtilerek, “Bu tarihi bir karardır” denildi.
Kararın ardından açıklama yapan Avrupa Parlamentosu liberal Renew Europe grubunun başkan yardımcısı Romanya milletvekili Dan Barna da “Romenlerin on yılı aşkın bir süre önce edindiği bir hak olan Schengen Bölgesi’ne katılım nihayet gerçek oldu” dedi.
AP’nin Bulgaristanlı milletvekili Haklar ve Özgürlükler Hareketi mensubu İlhan Küçük ise “Ne yazık ki Bulgaristan ve Romanya'nın Schengen Bölgesi’ne geç katılımı, her iki ülkenin de gerekli kriterleri yerine getirmesinin ardından on yıldan fazla bekleme, adaletsizlik duygusunu ve iki vitesli bir Avrupa'yı yarattı. Bugün nihayet buna bir son veriyoruz” mesajını paylaştı.
AP Romanya milletvekili Eugen Tomac da “Bu davanın en güçlü savunucularından biri olarak, yol boyunca karşılaşılan birçok engele rağmen Romenlerin uzun zamandır hak ettikleri temel haklardan nihayet yararlanabilmelerinden mutluyum. Avrupa'nın Schengen içindeki haklı yerimizi tanıması için 13 yıldır beklediğimizi de hatırlatayım. Bu adım, yıllarca haksız gecikmelere katlanan Rumen halkının dayanıklılığını ve sabrını yansıtıyor” dedi.
Schengen ülkelerinin sayısı 29’a yükseldi
Romanya ve Bulgaristan’dan önce Ocak 2023'te Schengen Bölgesi’ne giren son ülke Hırvatistan olmuştu. Avrupa ülkeleri arasında 1985 yılında kurulan Schengen Bölgesi, İrlanda ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi hariç AB'ye üye 27 ülkeden 25’ini kapsıyor.
Ayrıca AB üyesi olmayan İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn da bu serbest dolaşım bölgesinin parçası. Schengen sınırları içinde 400 milyondan fazla insan kontrollere tabi olmadan seyahat edebiliyor.
Son katılımların ardından sayısı 29’a yükselen Schengen ülkeleri şunlardan oluşuyor: Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İzlanda, İtalya, Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, İspanya, Romanya, Slovakya, Slovenya, İsveç ve İsviçre.
Forum