Rusya'dan Perşembe günü ABD'nin verdiği yazılı yanıta ilişkin yapılan açıklamada, ABD'nin Rusya'nın ana güvenlik kaygılarını göz önünde bulundurmaya istekli olmadığının netlik kazandığı kaydedildi. Ancak Rusya, Ukrayna'yla ilgili çıkmazı daha fazla diyalogla gidermek için kapıyı aralık bıraktı.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya'nın Avrupa'da Soğuk Savaş sonrası güvenlik planlarının yeniden yapılmasına ilişkin tekliflerine Washington'un verdiği resmi yanıttan sonra bazı sonuçlara varmak için aceleci olmayacağını kaydetti.
Avrupa'daki gerginlikleri Soğuk Savaş'ın kalıntıları olarak tanımlayan Peskov, Washington'un Rusya'nın güvenlik taleplerine Çarşamba günü verdiği yazılı yanıtı değerlendirmenin zaman alacağını söyledi. Ancak Peskov, ABD ve NATO'nun Rusya'nın ana taleplerini kabul edilemez olarak tanımlamasının, iyimserliğe yer bırakmadığını da sözlerine ekledi.
Peskov, "Dün meslektaşlarımızın söylediklerine göre taslak belgelerde sıralanan ana kategorilere ilişkin düşüncelerimizin göz önüne alındığını söyleyemeyiz. Kaygılarımızın dikkate alınmasına yönelik bir isteklilik gösterildiğini söylemek de mümkün değil" ifadelerini kullandı.
Ancak Peskov, sözlerine, "Ama değerlendirmelerimizi aceleye getirmeyeceğiz" şeklinde devam etti.
Kremlin'den gelen dengeli tepki, Rusya'nın ABD ve NATO'nun yanıtlarını reddetmediği ya da diplomasi kapısını kapatmadığını gösterdi.
Son haftalarda yaşanan kriz nedeniyle değer kaybeden Rus ve Ukrayna dolar tahvilleri, Peskov'un açıklamaları üzerine yükselişe geçti. Rusya'nın dolar egemenliğindeki RTS borsa endeksiyse yüzde 4 oranında değer kazandı.
Ukrayna'yı işgal etme planları yaptığı iddiasını reddeden Rusya, kendi güvenliğini garanti altına almak için bazı "kırmızı çizgileri" kabul ettirmek istediğini ifade ediyor.
Rusya'nın Batı'dan talep ettiği güvenlik şartları arasında NATO'nun genişlemesinin durdurulması, Ukrayna'nın NATO'ya katılmasının engellenmesi ve NATO'nın ittifaka Soğuk Savaş'ın bitmesinden sonra katılan Doğu Avrupa ülkelerindeki askeri kuvvet ve silahlarını geri çekmesi yer alıyor.
Diplomatik pencere
ABD ve NATO'nun Çarşamba günü Rusya'ya ilettiği resmi yanıtların ayrıntıları kamuoyuna açıklanmadı. Ancak hem ABD hem de NATO'nun Rusya'nın taleplerini geri çevireceği önceden açıklanmıştı. Öte yandan ABD ve NATO, silah kontrolu, güven inşa edici önlemler ve askeri tatbikatların kapsamı ve boyutunun sınırlandırılması gibi alanlarda diyaloğu sürdürme istekliliği sergiledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington'un NATO'nun "açık kapı" politikasına sadık kalmaya devam edeceğini, NATO'nun da ana ilkelerinden taviz vermeyeceğini kaydetti.
Kremlin'in açıklamalarından önce konuşan Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba da Rusya'nın en az iki hafta daha Kiev ve Batı'yla diplomasi yolunu izlemeye devam edeceğini söyledi.
Kiev'in tüm olası senaryolara karşı hazırlık yaptığını belirten Kuleba, Rusya'nın şimdi ana stratejisinin Ukrayna'yı istikrarsızlaştırmak olduğunu, bunun için siber saldırılar ve dezenformasyon kampanyaları gibi hibrit savaş taktiklerine başvurabileceklerini belirtti.
Kuleba, "Askeri operasyon seçeneğini ceplerinde tuttuklarını anlıyoruz, bunu diğer seçeneklerin önüne koymuyorlar" dedi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da ABD'yle ciddi diyalog başlatma umudu olduğunu, ancak bunun temel meseleler değil, ikincil sorular üzerine olacağını söyledi.
Lavrov, Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde yayınlanan açıklamasında, "En önemli soru, NATO'nun doğuya doğru yayılmasının ve Rus topraklarını tehdit edebilecek taarruz silahlarının konuşlandırılmasının kabul edilemez olduğu konusundaki net tavrımızdır" dedi. Lavrov, Rusya'nın bir sonraki adımına Cumhurbaşkan Vladimir Putin'in karar vereceğini de sözlerine ekledi.
Haftalardır Ukrayna krizine ilişkin kamuoyu önünde açıklama yapmayan Putin'in Pekin'de düzenlenecek Kış Olimpiyatları'nın açılış töreni için önümüzdeki hafta Çin'e gitmesi bekleniyor.
Putin, Rusya'nın taleplerinin gözardı edilmesi durumunda "askeri-teknik yanıt" verileceği uyarısında bulunmuş, ancak bunun ayrıntılarını açıklamamamıştı. Savunma uzmanları, bunun füze mevzilendirme anlamına gelebileceği yorumu yapmıştı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan üst düzey yetkili Vladimir Ermakov'un sözlerine yer veren Rus TASS haber ajansı, Moskova ve Washington arasındaki olası bir nükleer füze krizinin itidal ve öngörülebilirlik sağlayacak önlemler alınmadığı takdirde kaçınılmaz olacağını kaydetti.
Ermakov, Moskova'nın, Washington'un Avrupa ve Asya-Pasifik bölgesine kısa ve orta menzilli füze konuşlandırmaya hazırlandığına inandığını söyledi.
