Avrupa aşırı sıcaklarla mücadele ediyor. Bazı hükümetler sağlıkta acil durum ilan etti. Peki sıcak havanın sağlık açısından riskleri neler?
Sıcak hava sağlığı çeşitli şekillerde etkiliyor. Baş dönmesi, baş ağrısı, titreme ve susuzluk gibi etkileri kapsayan sıcak yorgunluğu herkesi etkileyebilir ve kişi 30 dakika içinde serinlemeye başladığı sürece genellikle çok ciddi bir sağlık riski değildir.
Daha ciddi bir sağlık riski taşıyan durumsa sıcak çarpması. Sıcak çarpması vücut sıcaklığının 40,6 Santigrat derecenin ya da 105 Fahrenheit’ın üzerine çıktığı zaman meydana gelir. Tıbbi açıdan acil bir durumdur ve organlarda uzun vadeli hasar ya da ölüme yol açabilir. Belirtileri arasında hızlı soluk alıp verme, sersemlik, nöbet ya da bulantı vardır.
Kimler risk altında?
Küçük bebekler ve yaşlılar ya da aktif olması gereken veya evsizler gibi daha savunmasız gruplar daha yüksek risk altında. Solunum ya da dolaşım bozuklukları veya diyabet gibi rahatsızlıklar riski daha da artırabilir.
London School of Hygiene and Tropical Medicine’da görevli çevre epidemiyologu Shakoor Hajat, “Bugünkü gibi bir sıcak havada bu hastalık gruplarının tamamındaki ölüm oranlarında bir artış olması muhtemel” diyor.
Tıp dergisi The Lancet’in geçtiğimiz yılki araştırmasına göre dünya genelinde yılda 500 bine yakın kişinin aşırı sıcaktan hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Ancak bu araştırma çok sayıda düşük gelirli ülkeden verileir kapsamıyor.
Diğer sağlık riskleri
Dünya Meteoroloji Derneği geçtiğmiz hafta hava kirliliğinin de sıcak hava dalgaları sırasında yoğunlaştığı uyarısında bulundu. Bazı araştırmalara göre sıcak hava hamile kadınlarda erken doğuma ve bebeklerin de düşük kilolu olarak doğmasına yol açabiliyor.
Oxford Üniversitesi’nden çevre uzmanı Lawrence Wainwright sıcak havalarda intihar oranlarının ve ruh sağlığı sorunlarının arttığını belirtiyor.
Uzmanlar sıcak havanın COVID-19 hastaları üzerindeki etkisine ilişkin henüz bir delil olmadığını söylüyor.
Zaman ve konum önemli
Uzmanlara göre insan vücudunun iklim koşullarına uyum sağlama fırsatı olmadığı yaz ayları başında daha fazla sayıda can kaybı yaşanabiliyor. Avrupa’nın bazı yerleri dahil olmak üzere sıcaklara alışık olmayan yerlerde yaşayan kişiler için sıcak hava daha riskli olabiliyor.
Uzmanlar iklim değişikliğinin yol açtığı aşırı sıcak havalarda tüm dünyadaki insanların özellikle de fiziksel işlerde çalışmaya devam etmek zorunda olanların risk altında olduğunu belirtiyor.
Ne yapabilirsiniz?
Avrupa’da bazı kamu sağlığı daireleri mümkün olduğunca sıvı alınması ve serin yerlerde kalınması konusunda uyarı yayınladı.
Sıcak çarpması tıbbi bir acil durum ve anında müdahale gerektiriyor.
Kamu sağlığı daireleri daha savunmasız olanlara da dikkat edilmesi uyarısında bulunuyor.
2003 yılında Avrupa’yı etkisi altına alan sıcak hava dalgasında çoğu ileri yaşta olan ve yalnız yaşayan 20 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.