Soma'da Can Pazarı

SOMA, MANISA —  “Çavuşlar telefonlarını açmıyor. Şirket bilgi vermiyor. Hastanelerde bulamıyoruz. Ne olur ağabeyciğim kızlarımın babasının iyi haberlerini getir.” Röportaj sonrası gözyaşlarıyla arkamdan bağıran kadının adı Şerife Armut. Annesiyle birlikte maden ocağının birkaç yüz metre uzağında yol kenarında çaresiz oturmuş kocası Emrullah Armut’tan bir haber bekliyor.

Soma’da can pazarı sürüyor. Bunun nedeni yaralıların isimlerinin açıklanmıyor oluşu. Eğer isimler açıklansa en azından kimlerin hayatını yitirdiği ya da hala madende ulaşılamaz olduğu anlaşılacak. Ancak yetkililer korkuyu kabusa çevirmemek için serinkanlı hareket ediyor.

En alttaki galerilere henüz ulaşılamadı

Madene giren kurtarma görevlileri, içeriden sağ madenci çıkma umudunun kalmadığını söylüyor. Dün giren ilk ekipte bulunan Yücel Deliormanlı, iki saatten fazla madende kaldıklarını ve yaklaşık 1kilometre derine indiklerini anlatıyor. Kömür karasından yüzü zar zor seçilen madenci, “30 kadar cenaze çıkardık. Ama en altta bulunan galerilere inme şansı bulamadık. Çünkü gaz bizi rahatsız etmeye başladı. Ve yukarı çıktık” diyor.

Madencilerin yüzünde maske olmadığı yönündeki iddiaları Deliorman’a soruyorum. “Kesinlikle vardı, hepsi maskeliydi” diyor ancak yanında bulunan bir başka madenci Şükrü Dikmen, “Yalnız onlar karbonmonoksit maskesi.. Karbondioksit zehirlenmesiyle karşı karşıya kalmış olabilirler” diyor.

Kazanın sebebi hala net değil

Zaten arka arkaya battaniyelere sarılı olarak önümüzden geçen ölü madencilerde bir göçük izi yok. Kömüre batmış yüzlerinde acı ifadeler var. Burada asıl soru kaza gerçekten trafo patlaması sonucu mu gerçekleşti yoksa içeride meydana gelen bir kaza sonrası mı trafo patladı?

Bu soruya ilk günden beri orada olan Eğitim-Sen Soma Temsilcisi Zeyit Usalp yanıt veriyor. Usalp, “Tanıdık madenci arkadaşlarım gaz sıkışması olduğunu söylüyor. Trafo ondan sonra patlamış. Üstelik bir haftadır hem elektrik problemleri hem gaz problemleri oluyormuş” diyor.

Soma’ya gelen elektrik ve maden mühendis odaları temsilcilerinin madene girişine izin verilmedi.

Ölü sayısı 282’ye yükseldi ama artışın sürmesi bekleniyor

Bu soru ulusal yas ilan eden hükümetin en hızlı yanıt vermesi gereken soru olarak duruyor. Şimdilik hükümet, can kayıpları üzerine odaklanmış durumda. Salı günü akşam saatlerinden beri Soma’da olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ölü sayısını en son 282 olarak güncelledi. Buna karşın herkes hayatını yitiren madenci sayısının bunun çok üstünde olduğundan emin.

Çarşamba günü akşam üstü madene giren maden işçisi Ali Yüceer onlardan biri. Yüceer, ‘biz madene genelde 1000 civarında kişi gireriz. Bunların 250 kadarı yukarıda kalır. Gerisi aşağıya iner. Daha hiç giremediğimiz galerilerde 200 kadar arkadaşımızın olması sürpriz olmaz’ diyor. Yüceer, denetleme ve güvenlik konusunda firmanın üzerine düşeni yaptığını söyleyerek, ‘Bu kader’ diyor.

CHP’li Çetin: Bu kaza değil kar hırsının neden olduğu cinayet

Eski sendikacı CHP Kocaeli Milletvekili İzzet Çetin, İşçi Sağlığı ve İş Güvencesi Yasası’nın İş Güvenliği ve Sağlığı olarak değiştirildiği gün asıl sorunların başladığını söylüyor. Çetin, “Bu kaza değil işçi cinayeti. İş yasasının değiştirilmesiyle, iş sağlığı ve güvenliği tüzüğüyle devam eden işçileri meta gibi gören anlayışın doğal bir sonucu... Kuralsız işçi çalıştırma, asgari ücreti temel ücret haline getirme, taşeronlaşma bu ülkede kural oldu. Çünkü kar hırsı her şeyin üstünde. Bu da beraberinde kazaları getiriyor. Unutmayın bugün değil bu kazadan önce de Türkiye, maden kazalarında dünya birincisi iş kazalarında ise dünya üçüncüsü ” diyor.

Amerika’nın Sesi’ne konuşan Çetin, Türk-İş’e bağlı Maden İşçileri Sendikası’yla Soma Holding arasında gizli kapaklı ilişkiler kurulduğunun kendilerini anlatıldığını birkaç gün sonra parti olarak konuyu araştıracaklarını belirtiyor.

Erdoğan, Soma’da büyük tepki gördü

Bir gün önce Başbakan Erdoğan’ın Soma ziyareti de ilginçti. Soma’daki maden sahasında yetkililerden bilgi alan Erdoğan, herhangi bir protestoyla karşılaşmadı. Bazı vatandaşlara başsağlığı dileyen Başbakan, maden ocağının önünde 10 dakika kadar kaldıktan sonra belediye başkanlığında basın toplantısı yapmak üzere ayrıldı.

Erdoğan, kente gelişinde ise hastanenin önünde bekleyen kalabalık tarafından protesto edildi. Bazı vatandaşların başbakanlık otobüsüne tekme attığı görülürken Erdoğan otobüsten indikten sonra vatandaşların sözlü tepkileriyle karşılaştı. Başbakan’ın da buna aynı sert dille karşılık verdiği gözlendi.

Türkiye’de Soma protestoları

DİSK, Türk-İş KESK, TMMOB’un çağrısıyla tüm Türkiye’de Soma faciasını protesto eylemleri düzenlendi. Polis, İstanbul’da grupların yürüyüş yapmasına izin vermezken İzmir’de biber gazı ve tazyikli suyla müdahale etti. Müdahale sırasında DİSK Genel Başkanı Kani Beko yaralandı.