NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, bugün yaptığı açıklamada, Polonya'ya düşen füzenin büyük olasılıkla Ukrayna hava savunma sistemine ait bir füze olduğunu, ancak savaşı başlatan taraf olarak olayın asıl sorumlusunun Rusya olduğunu kaydetti.
NATO büyükelçileri acil toplantısı sonrasında düzenlediği basın toplantısında konuşan Stoltenberg, "Bu duruma yol açan savaştan Rusya sorumlu. Açık konuşayım, bu Ukrayna'nın suçu değil" dedi.
Polonya'ya düşen füzelerin Ukrayna'daki savaşın risklerinin kanıtı olduğunu kaydeden Stoltenberg, bu durumun NATO'nun üyelerine yönelik tehdit değerlendirmesini değiştirmediğini kaydetti.
Stoltenberg ayrıca Rusya'nın NATO müttefiklerine yönelik askeri saldırı eylemine hazırlandığına ilişkin bir belirti olmadığını söyledi.
NATO'nun birlik içinde kalmaya devam edeceğini belirten Stoltenberg, Ukrayna'yı kendisini savunmaya devam etmesi için desteklemeyi sürdüreceklerini kaydetti.
Öte yandan Polonya, topraklarına düşen füzelerin Rusya değil, Ukrayna hava savunma sisteminden kaynaklanma olasılığı nedeniyle NATO'nun 4'üncü maddesini harekete geçirmeyebileceğine ilişkin sinyal verdi.
Polonya'da bir tahıl tesisine isabet eden füzenin Ukrayna savaşının komşu ülkelere de sıçrayabileceği konusunda küresel kaygılara neden olması sonrasında füzenin Rusya tarafından ateşlenmemiş olması olasılığı, baskıları hafifletti.
Daha fazla NATO üyesinin hava savunma unsurları tedarik etmeye hazır olmasını memnunlukla karşılayan NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, "Ukrayna Temas Grubu ile bir toplantı yapacağız. Ne tür yardımlar yapılacağını konuşacağız. Özellikle Rusya'nın hava saldırılarına başlamasının ardından, hava savunma sistemleri konusunu konuşuyoruz. İspanya'dan destek geldi, İsviçre destek sağlayacağını söyledi. Daha da fazla destek sağlayacağız" dedi. Stoltenberg, NATO'nun doğu kanadındaki varlığını önemli ölçüde arttırdığının da altını çizdi.
Olaya ilişkin soruşturmanın devam ettiğini söyleyen Stoltenberg, "Biz bunun Ukrayna'ya ait olduğunu düşünüyoruz. Ama tekrar ediyorum, burada yaşananlar Ukrayna'nın değil Rusya'nın suçudur ve Rusya'dan Ukrayna'ya yönelik saldırı dalgasının bir sonucudur. Ukrayna'nın bu füzeleri vurma hakkı var. NATO böyle durumlar için hazırlıklı. Öncelikle bu saldırılara karşı hazırlanıyoruz, ardından da kontroldan çıkmaması için çalışıyoruz" şeklinde konuştu.
Stoltenberg, "Polonya ve NATO müttefikleri koordineli ve sakin davrandı. Şunu anlamamız lazım. Bu tür durumlarda hızlı tepki vermeliyiz ama aynı zamanda sakin olmalıyız. Bu olayı incelemek için bize biraz zaman gerekiyor. Dün gece bunu yaptık. Analizlerimiz bunun planlı bir saldırı olmadığını, Rusya'nın başka bir saldırı hazırlığında olmadığını gösterdi. Bunlara son vermenin en iyi yolu, Rusya'nın bu savaşı durdurmasıdır" ifadelerini de sözlerine ekledi.
Polonya Cumhurbaşkanı: "Füzelerin Polonya'yı vurma niyeti olduğuna ilişkin işaret yok"
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da Başbakan Mateusz Morawiecki ile beraber düzenlediği basın toplantısında, Polonya'nın güneydoğusuna isabet eden ve iki kişinin ölümüne yol açan füzelerin Polonya'yı kasten vurma niyeti taşımadığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Duda, "Bunun Polonya'ya yönelik kasti bir saldırı olduğuna ilişkin bir işaret yok. Bu, Polonya'yı hedef alan bir füze değildi" dedi.
Duda, "Füzenin Rusya tarafından ateşlendiğine ilişkin elimizde herhangi bir kanıt yok. Füzenin Ukrayna savunma kuvvetleri tarafından kullanılmış olma olasılığı yüksek" şeklinde konuştu.
Başbakan Mateusz Morawiecki de, Polonya'nın NATO'nun 4'üncü maddesini harekete geçirme olasılığını hala değerlendirdiğini ancak bu önlemi devreye sokmak gerekmeyebileceğini kaydetti.
Mateusz Morawiecki, bugün itibarıyla toplanan kanıtların çoğunun, "4'üncü maddenin devreye sokulmasını gerektirmeyebileceğini, ancak 4'üncü madde önleminin ellerinde olduğunu" belirtti.
Rusya: "Polonya'ya düşen füze Ukrayna hava savunmasından kaynaklandı"
Rusya'dan yapılan açıklamada da Polonya'ya isabet eden füzenin Ukrayna hava savunma sisteminin parçası olduğu, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik füze saldırılarının Polonya sınırına 35 kilometreden daha yakın olmadığı kaydedildi.
Moskova, iki kişinin ölümüyle sonuçlanan füze patlamasıyla herhangi bir ilgisi olmadığını bildirdi. Kremlin, başta Polonya olmak üzere bazı Batılı ülkeleri olaya "histeri içinde" yaklaşmakla suçladı, ancak Amerika ve Başkan Joe Biden'ın itidalli davrandığını kaydetti.
Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "15 Kasım akşamı Przewodow köyündeki enkaza ilişkin yayınlanan fotoğraflar, Rus savunma sanayi uzmanları tarafından, Ukrayna hava kuvvetlerine ait S-300 savunma sisteminden ateşlenen güdümlü füze unsurları olarak tanımlandı" ifadesine yer verildi.
Fotoğraflar ya da yapılan tanımlama, bağımsız kaynaklar tarafından doğrulanamadı.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, bazı ülkelerin "ne olduğuna ilişkin hiçbir fikri olmadan" Rusya'nın olayda müdahil olduğu hakkında "temelsiz iddialarda" bulunduğunu söyledi.
"Hiçbir gerçek veriye dayanmayan, yeni bir histerik, taşkın Rus karşıtı tepkiye tanık olduk" diyen Peskov, "Böylesi bir taşkın tepki, asla alelacele bir yargıya varma ihtiyacının olmadığını gösteriyor. Özellikle de böyle kritik anlarda" şeklinde konuştu.
Peskov, Başkan Biden'ın Polonya'ya isabet eden füze konusunda "itidalli" bir tepki sergilediğini söyledi. Biden, ilk değerlendirmelerin, füzenin Rusya tarafından ateşlenmiş olma olasılığının düşük olduğunu gösterdiğini kaydetmişti.
Peskov, "Sizi bir kez daha Amerikalılar'ın oldukça itidalli tepkisine dikkat etmeye davet ediyorum. Bu tepki, Polonya tarafının ve bazı ülkelerin tamamıyla histerik tepkisiyle zıtlık gösteriyor" dedi.
Peskov, "Bu olay niye oldu? Polonyalı yetkililerden böyle hassas ve tehlikeli konularda konuşurken daha itidalli, dengeli ve profesyonel davranmalarını istemelisiniz" ifadelerini kullandı.
Kremlin Sözcüsü, Rusya, Amerika ve NATO yetkililerinin nükleer tırmanmayı önlemek amacıyla gece acil bir görüşme yapıp yapmadığı sorusuna, böyle bir görüşmenin gerçekleştiğinden haberdar olmadığını söyleyerek yanıt verdi.
İtalya Başbakanı: "Polonya'daki patlamanın Rusya'dan kaynaklanmamış olması 'çok az şeyi' değiştirir"
İtalya Başbakanı Georgia Meloni, İtalya'nın, Polonya'da iki kişinin ölümüne yol açan füze patlamasının Rusya'dan kaynaklanmamasının çok fark yaratmadığına inandığını söyledi. Meloni, Ukrayna'daki altyapıya yönelik saldırıların suçlusunun hala Moskova olduğunu dile getirdi.
G20 zirvesi kapsamında Bali'de konuşan Meloni, Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki ile konuştuğunu belirtti ve "Polonya'ya düşen füzenin Rus füzesi değil Ukrayna füzesi olması çok az şeyi değiştirir" dedi.
Ukrayna'dan Polonya'da füzenin düştüğü yere erişim talebi
Üst düzey bir Ukrayna savunma yetkilisi, Ukrayna'nın Polonya'nın doğusunda, Batılı yetkililerin büyük olasılıkla Ukrayna hava savunmasına ait olduğunu kaydettiği füzenin isabet ettiği bölgeye erişmek istediğini söyledi.
Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Genel Sekreteri Oleksiy Danilov, Ukrayna'nın ortaklarıyla beraber dünkü olaya ilişkin ortak bir çalışma yapmak istediğini ve müttefiklerinin vardığı sonuçlara temel oluşturan verileri görmek istediğini belirtti.
Danilov, konseyin Facebook hesabında paylaştığı mesajda, "Kiev'in durumun kapsamlı çalışmasına tamamen açık olduğunu" kaydetti.
Ukrayna'nın olayda "Rus izi" olduğuna ilişkin kanıtı bulunduğunu söyleyen Danilov, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'nin Rusya'ya yönelik "füze terörü" suçlamasını akla getirdi. Danilov, hangi kanıtlardan bahsettiğine ilişkin ayrıntı vermedi.
