Merkezi Londra'da bulunan Suriye İnsan Hakları İzleme örgütü ve Suriye'deki hükümet yanlısı medya, Suriyeli isyancıların Cuma günü erken saatlerde Humus'un hemen kuzeyindeki iki kasabaya girerek Suriye'nin üçüncü büyük şehrine yaklaştıklarını bildirdi.
İsyancılar, Rastan ve Telbise'ye, Suriye ordusunun şehir içindeki çatışmalardan kaçınmak ve sivillerin hayatını kurtarmak için geri çekildiğini açıklamasının ardından muhaliflerin Suriye'nin dördüncü büyük şehri olan Hama'yı ele geçirmesinden bir gün sonra girdi.
Cihatçı Heyet Tahrir el Şam'ın (HTŞ) başını çektiği isyancılar, Humus'a ve başkent Şam'a yürüyeceklerini açıklamıştı.
2014'e kadar bir kısmı isyancıların kontrolünde olan Humus kenti, başkent Şam ile Esat'ın geniş destek gördüğü Suriye'nin kıyı vilayetleri Lazkiye ve Tartus arasında önemli bir kesişme noktası. Suriye'nin en büyük vilayeti olan Humus'un Lübnan, Irak ve Ürdün'le sınırı var.
Muhalif savaş gözlemcisi İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları İzleme örgütüne göre isyancılar şu anda Humus'tan 5 kilometre uzakta bulunuyor.
Gözlemevi Başkanı Rami Abdurrahman “Humus savaşı en kritik savaştır ve Suriye'yi kimin yöneteceğini belirleyecektir” dedi.
Hükümet yanlısı Şam FM radyosu, isyancıların Rastan ve Telbise'ye herhangi bir direnişle karşılaşmadan girdiğini bildirdi. Suriye ordusundan kasabalardan çekilip çekilmediğine ilişkin hemen bir açıklama gelmedi.
Suriye devlet haber ajansı SANA'nın ismini açıklamadığı bir askeri yetkiliye dayandırdığı habere göre Suriye ve Rus hava kuvvetleri, Cuma günü Hama vilayetindeki isyancılara saldırarak onlarca savaşçıyı öldürdü.
Hama'nın düşmesinin ardından muhalifler, Esat'a sadık binlerce Humuslu'nun Şam'a ve sahil bölgesine doğru kaçtığını söyledi.
Suriye Savunma Bakanı, Perşembe günü geç saatlerde televizyonda yaptığı açıklamada, hükümet güçlerinin Hama'dan çekilmesinin taktiksel bir önlem olduğunu söyledi ve kaybedilen bölgeleri geri alma sözü verdi.
Savunma Bakanı General Ali Mahmud Abbas, Müslüman aşırılık yanlıları olarak tanımladığı isyancıların yabancı ülkeler tarafından desteklendiğini söyledi. Ülkelerin isimlerini vermeyen Abbas’ın, muhaliflerin başlıca destekçisi olan Türkiye ve ABD'yi kastettiği düşünülüyor.
“Sahada iyi bir konumdayız” diyen Suriye Savunma Bakanı Abbas, Perşembe günü Suriye ordusunun Hama'dan çekilmesinin “geçici bir taktik önlem olduğunu ve hükümet güçlerinin Hama kapılarında olduğunu” sözlerine ekledi.
Abbas'ın açıklamaları isyancıların Hama'nın güneyine doğru ilerleyerek Humus'a yaklaşmalarından önce yapıldı.
Saldırıya HTŞ'nin yanısıra Suriye milislerinden oluşan şemsiye grup Suriye Milli Ordusu öncülük ediyor.
Eski bir ticaret merkezi olan kuzey şehri Halep'i aniden ele geçirmeleri, Esat muhalifleri için çarpıcı bir kazanım oldu ve son birkaç yıldır büyük ölçüde durgun olan çatışmayı yeniden alevlendirdi.
James Jeffrey: “Suriyeli isyancıların ilerleyişi ABD ve diğer ülkeler için risk oluşturabilir”
ABD'li eski büyükelçi James Jeffrey, Reuters'a verdiği demeçte, Suriye'nin kuzeybatısındaki hızlı isyancı ilerleyişinin “hazırlıksız yakalanan” ABD ile Türkiye, Rusya ve İran gibi diğer ülkeler için risk oluşturduğunu söyledi.
ABD'nin eski Suriye özel temsilcisi Jeffrey, başkan seçilen Donald Trump'ın Suriye'nin müttefiki İran üzerindeki baskıyı hem Suriye'de hem de bölgede arttırabileceğini söyledi.
Washington merkezli Wilson Center'ın Ortadoğu Programı'nın başkanlığını yürüten, ABD’nin Türkiye ve Irak eski büyükelçisi Jeffrey, “Suriye'deki güç dengesinde böylesine önemli bir değişiklik herkesi tedirgin ediyor çünkü herkes Suriye'nin bir parçasına sahip” dedi.
Yaklaşık 900 ABD askeri, 2014'teki ABD müdahalesinin ardından Kürt müttefikleri Suriye Demokratik Güçleri'ni desteklemek üzere ağırlıklı olarak Suriye'nin kuzeydoğusunda konuşlanmış durumda.
Trump'ın önümüzdeki ay Beyaz Saray'a dönmesiyle birlikte politikalarında ne gibi değişiklikler olacağı sorusuna Jeffrey, Trump'ın açıklamalarının ve sicilinin “İran'a karşı bölgede agresif bir şekilde mücadele edeceğini” gösterdiğini söyledi.
BM: “Suriye'de 1,5 milyon insan ülkeden kaçmak zorunda kalabilir”
Üst düzey bir BM yetkilisi Cuma günü yaptığı açıklamada, isyancıların hükümet güçlerine karşı yıldırım taarruzunu sürdürdüğü Suriye'de çatışmaların artmasıyla birlikte 1,5 milyona yakın insanın kaçmak zorunda kalabileceğini söyledi.
Dünya Gıda Programı'nın Acil Durum Koordinasyonu, Stratejik Analiz ve İnsani Diplomasi Direktörü Samer Abdeljaber, Cenevre'de gazetecilere yaptığı açıklamada, şiddetin Kasım ayı sonunda patlak vermesinden bu yana 280 bin kişiyi yerinden ettiğini söyledi.
Abdeljaber, “Durum (aynı) hızla gelişmeye devam ederse, toplu olarak yaklaşık 1,5 milyon insanın yerinden edilmesini ve desteğimize ihtiyaç duymasını bekliyoruz” diye ekledi.
Yardım kuruluşları, yeni çatışmalar başlamadan önce 2024 yılında programları yürütmek için ihtiyaç duyduklarını söyledikleri 4 milyar doların yalnızca üçte birinden azını toplayabildiklerini bildiriyor.
Bu ayın başlarında BM insani yardım dairesi, yetersiz fonlar nedeniyle Suriye'deki gıda yardımlarını yüzde 80'e varan oranlarda kesmek zorunda kaldığını açıkladı.
BM yetkilisi Abdeljaber, “Suriye'deki durum bu tırmanıştan önce de kolay değildi, dolayısıyla kriz üstüne krizle karşı karşıyayız. İşte bu yüzden acil finansman ihtiyacının altını çiziyoruz” dedi.
Forum