Suriye’nin kuzeyinde çatışmalar son hızla devam ederken, yeni bir göç dalgasının Türkiye’ye yönelmesinden korkuluyor. Türk yetkililer ve bir muhalif sınır komutanı, Esat güçlerinin ve de Kürt savaşçılarının Azez’a yönelmesiyle ilgili endişelerini dile getirdi.
Halep’in kuzeyindeki kırsalda rejim güçlerinin ilerlemesi dün de devam etti.
Türkler ve Suriyeli muhalifler durumun yeni bir mülteci akımına neden olabileceğini söylüyor. Azez yakınlarında onbinlerce sivil kamplarda bekliyor. Türkiye bu insanları kabul etmek zorunda kalabilir. Bu da daha fazlasının evlerini terk etmesini tetikleyebilir.
Türk yetkililer bu yaşananların, Kürtler’in daha fazla Sünni Arap’ı Halep kırsalından kovma stratejisinin bir parçası olduğunu söylüyor. Bu, Kürtler’in bölgeyi vatanlarının parçası ilan etmesini kolaylaştırabilir. Türkler, Esat’ın bu plana en azından savaş bitene kadar destek verdiğini söylüyor.
YPG militanları, PYD’nin askeri kanadını oluşturuyor. Bu güçler dün Tel Rifat’ı ele geçirdi. Azez’ın 15 kilometre ötesindeki Tel Rifat stratejik öneme sahip ve Halep’e giden iki ana yolun birleşme noktasında bulunuyor. Çevredeki kırsaldan daha yüksek olan kent, topçu mevzileri için ideal bir konuma sahip.
Muhaliflerin belli alanlardaki direnişi dün de sürdü. Suriye İnsan Hakları İzleme örgütü, YPG ve müttefiklerinin Tel Rifat’ın kontrolünü ele geçirdiğini bildirdi. Kurum, YPG’nin, muhalif ve İslamcı gruplarla ağır çatışmalardan sonra Kefr Nasih’i de ele geçirdiğini bildirdi.
Büyük ölçüde İranlı, Afgan ve Iraklı Şii güçlerden oluşan rejim güçleri gece, Mesken ve Ihres köylerini de ele geçirdi. Ihres, IŞİD’den kaçan siviller için önemli bir durak noktası.
Kilis’e geçiş sağlayan Bab el Sema sınır kapısında güvenlikten sorumlu muhalif komutan Ebu Ali Siccos, son dönemde yaşananları ‘felaket’ olarak değerlendirdi ve Tel Rifat olmadan, muhaliflerin savunma hattı oluşturabilecekleri bir nokta bulunmadığını söyledi.
Yapabilecekleri tek şeyin evlerini terk eden sivillerin etrafında bir koruma hattı oluşturmak olduğunu söyleyen komutan, buna rağmen Ruslar’ın savaş uçaklarıyla, rejimin de havan toplarıyla bu hattı aşabileceğini belirtti.
Bazı muhalif grupların Mare kasabasını terk ettiğini doğrulayan Ali Siccos, Amerikalılar’ın bu gruplara bölgeden çekilerek YPG ile çatışmadan kaçınılması tavsiyesinde bulunduğunu belirtti. YPG artık Azez’dan 7 km. uzakta.
Muhalif komutanın Amerikalı yetkililerle görüşmesi Amerika’nın Sesi tarafından henüz doğrulanamadı.
Rus hava saldırılarının sivilleri sınıra kaçmaya yönelttiğini söyleyen Ali Siccos, hem sivillerin hem de muhaliflerin paniklediğini ve aileleri için endişe duyduklarını ekledi.
Komutan, 10 binlerce sivilin sığındığı Azez’de rejim güçlerinin ya da YPG’nin girmesi durumunda buradaki insanların Türkiye sınırındaki çitleri yıkmaya çalışacağına dikkat çekti.
İki ay önce cihatçıların arabasına yönelik bombalı saldırısından kurtulan komutan “Türkler Azez kırmızı çizgimizdir diyor ama biz onları ciddiye almıyoruz. Bu sözler Rus hava saldırılarını caydırmıyor” diye konuşuyor.
Hürriyet’te çıkan bir habere göre Türk güvenlik yetkilileri PYD ve Esat güçlerini Azez’e yönelecek yeni bir mülteci dalgası yaratmaya çalışmakla suçluyor. Azez’den sınırı geçtikten sonra Kilis yönünde 10 mülteci kampı bulunuyor.
YPG komutanları Esat rejiminin taarruzunun bir parçası olduklarını ve kendi operasyonlarını Rus hava kuvvetleri ile eşgüdüm içinde sürdürdüklerini reddediyor. YPG ayrıca, savaştan kaçan Sünni Arap ailelerin Afrin’de koruma altına alındığını söylüyor.
Suriyeli komutanlar ise askeri eşgüdümün sürdüğünü söylüyor ve Kürtler’in ihanetini asla affetmeyeceklerini belirtiyor.
Suriye’de 250 bin kişiden fazlasının ölümüne ve 11 milyonun evlerini terk etmesine neden olan, beş yıldır süren iç savaşın sonucu ne olursa olsun, Suriyeli muhalifler, rejimle ittifak yapmaları nedeniyle Kürtler’den intikam alacaklarını söylüyor.
Batı destekli Özgür Suriye Ordusu’nun eski komutanı General Selim İdris, intikamın kaçınılmaz olduğunu söylüyor. İdris, ÖSO’nun ve siyasi muhaliflerin Amerikalı yetkilileri YPG konusunda uyardığını, Kürtler’in IŞİD’le mücadelede önemli bir müttefik olabileceğini ancak uzun dönemde Esat’la beraber hareket edeceğini belirttiklerini ifade ediyor.
YPG ve rejim arasında önemli derecede eşgüdüm olduğunu söyleyen general, bunun artık saklanmadığını söylüyor.
İdris, Rus hava saldırıları ile beraber rejimin taarruza geçmesiyle YPG’nin rejimin galip geleceğini öngördüğünü ve bu fırsatı kullanarak rejimle beraber hareket etme kararı aldığını söyledi.
Bunun Kürtler için gelecekte kötü sonuçları olacağını söyleyen ÖSO komutanı, “İnsanlar, biz rejim, Hizbullah, Ruslar, İran ve Irak’tan paralı askerler ve de IŞİD’le savaşırken onların ne yaptığını hatırlayacak. Bizi arkadan vurdular” diye konuştu.
İdris, Amerika’nın Kürtler üzerinde daha fazla baskı kurarak rejime desteklerine son verebileceğini de ekledi.
Bazı diğer muhalif komutanlar da PYD’ye karşı derin bir öfke duyuyor. Komutanlar, kendilerinin Kürtler’le ateşkes istemelerine rağmen PYD’nin bunu defalarca baltaladığını söylüyor.
Şam Cephesi ittifakından Muhammed Edip, Kürtler’in kendilerini kandırdığını söylüyor.
Suriye Geçici Hükümeti başbakan yardımcısı Nadir Osman da PYD’nin Sünni Araplar’a yönelik eylemlerinden dolayı sonradan pişman olacağını belirtiyor. Osman “Kürt liderler Esat’a güvenilemeyeceğini görecekler” diyor.
Esat’ın fırsat bulduğunda Kürtler’in aleyhine döneceğini söyleyen Osman, ancak kendileri açısından sorunun, Amerika’nın Kürtler’i IŞİD’e karşı ortak görmesi olduğunu belirtiyor.
Demokrasileri Koruma Vakfı’ndan Daveed Gartenstein-Ross, Kürtler’in savaş meydanındaki başarısının, Obama hükümetinin uzun süredir IŞİD’e karşı kurmaya çalıştığı ittifaka büyük zarar verdiğini söylüyor.
Durumu bir ‘felaket’ olarak nitelendiren uzman, Suriye’de Amerika destekli grupların birbirleriyle savaştığına dikkat çekiyor. Özellikle de Halep’in kuzeyindeki muhalifler YPG ile çarpışıyor.
Gartenstein-Ross, CIA destekli bir grubun diğeriyle bu kadar şiddetli biçimde çarpıştığını ilk kez gördüğünü belirtiyor ve bu nedenle tarafların Amerika’ya güvenmekte zorlanmasının şaşırtıcı olmadığını da ekliyor. Uzman, “İnsanlar devletimizin bu kadar beceriksiz olmasına inanamadıkları için gizli komplolar arıyorlar” diyor.
