'Suriye'nin Dostları' Toplanıyor

Aralarında Türkiye ve Amerika’nın da bulunduğu çok sayıda ülkeden yetkililer, Suriyeli muhalefete verilecek desteği koordine etmek amacıyla Tunus’ta bir araya geliyor. Suriye’nin dostları toplantısı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri Rusya ve Çin’in, Şam hükümetini kınayan karar tasarısını veto etmesi yüzünden düzenleniyor.

Suriye ordusunun aylardır göstericilere ve cenaze taşıyan kalabalıklara düzenlediği saldırılar uluslararası öfkeye yol açmış, BM Güvenlik Konseyi’nde yapılan oylamanın da önünü açmıştı. Konsey’in tasarısı Şam hükümetinden askerlerini kentlerden çekmesini, gözaltındakileri serbest bırakmasını ve yeni bir siyasi süreç başlatmasını istiyordu.

Ancak Rusya ve Çin’in tasarıyı veto etmesiyle, uluslararası toplumun aylar süren çabaları da boşa gitti.

Göstericilere baskılarını sertleştiren Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Konsey’deki vetoyu zafer olarak algıladı.

Esad, yalnızca Birleşmiş Milletler’e değil, Arap Birliği’ne de kafa tuttu. Arap Birliği de bunun üzerine Suriye’nin Dostları toplantısını düzenlemeye karar verdi.

Tunus’taki toplantıya Rusya ve Çin de katılmıyor. Ama Amerika Dışişleri Bakanı Hillary Clinton katılıyor. Clinton şöyle konuştu: “Suriye’de artan şiddet olaylarıyla nasıl başa çıkılacağını bilmeyip hep yanlış kararlar veren Rusya, Çin ve diğer ülkelere net bir mesaj yollayacağız.”

Clinton toplantıda Suriye’ye yaptırımların arttırılmasını, Esad rejiminin daha da kınanmasını, muhalefetle temasların arttırılmasını ve şiddet döngüsü içinde sıkışan Suriyelilere daha fazla yardım ulaştırılmasını istiyor.

Ancak Suriye muhalefetini temsil eden bir grup bu yaklaşımı da doğru bulmuyor. Grup, büyük devletlerin ülkelerinin geleceği konusunda rekabete düştüğünü, ama bu devletlerin hiçbir şekilde Suriye halkını dikkate almadığını savunuyor.

Grubun lideri eski siyasi mahkum Luay Hüseyin uluslararası toplumun Suriye Devlet Başkanı Esad’ı gerçekten devir teslim görüşmesi düzenlemeye ikna etmesini istiyor: “Suriye’ye sert ya da yumuşak tavır almanın bir anlamı yok. Bizim için gerekli olan, tüm grupların bir uzlaşmaya vararak Suriye krizine bir çözüm bulmasıdır.”

Luay Hüseyin, Tunus toplantısının propaganda ağırlıklı olacağını tahmin ediyor, ama toplantının geniş bir uluslararası uzlaşmayı yansıtacağını düşünen daha çok.

BM Güvenlik Konseyi’nde veto edilen karar tasarısına 13 ülke destek verdi. Bir süre önce BM Genel Kurulu benzer bir karar çıkardı, ama kararın bağlayıcılığı yok. Tunus’taki toplantının daha bağlayıcı olmasına çalışılacak. Toplantının yalnızca Suriye’ye değil, uluslararası toplumun çabalarına destek vermesi için Rusya ve Çin’e de baskı yapması bekleniyor.