Amerika’da 4 Kasım’da yapılan seçimlerinden sonra parti dengesinin değiştiği Amerikan Kongresi’nin Beyaz Saray’ın dış politikası üzerinde bir etkisi olacak mı? Son günlerin belki de en çok sorulan sorularından biri bu. Peki ABD-Türkiye ilişkileri son durumdan nasıl etkilenir? Beyaz Saray, eski politikalarını sürdürür mü yoksa bölge politikasında değişikliğe mi gider? İşte bu ve birçok soruyu Ortadoğu Enstitüsü Türkiye Çalışmaları Merkezi Direktörü Gönül Tol’a yönelttik.
Amerika’nın Sesi’nin Washington stüdyolarından yapılan canlı yayınında Selin Süer Ünlü’nün konuğu olan Tol, Obama’nın Ortadoğu politikasında çok büyük bir değişiklik olacağını düşünmediğini söylüyor:
“Ortadoğu politikasında çok büyük bir değişiklik olmaz. Kongre’nin oynayacağı çok kritik bir rol yok. O nedenle özellikle Suriye gibi konularda büyük bir değişiklik olmaz. Fakat İran’la müzakereler gibi konularda süreç zorlaşabilir.”
Türkiye İle ABD Arasında Suriye Gerginliği
Tol, “Türkiye’yle ilişkilerde Suriye üzerinden bir gerginlik var” diyor ve durumu şöyle açıklıyor: “Temel sebebi, Türkiye’nin uçuşa yasak bölge kurulmasını istemesi. Obama yönetimi temel finansal, ekonomik ve politik sebeplerle buna sıcak bakmıyor ve bu bakışı değişmeyecek. Amerikan perspektifinden bakıldığında Türkiye’nin bu talebi çok anlamlı değil. O yüzden Suriye nedeniyle Türkiye-Amerika ilişkilerde gerginliğin devam edeceğini düşünüyorum.”
Washington’un Kürt Politikası Değişti mi?
Uzman, Washington’un Kürt stratejisinin uzun vadeli bir değişiklik olmadığı görüşünde:
“Şu anda Irak’ın toprak bütünlüğünü koruyabilecek bir askeri güç gerekiyor ve Peşmerge tam olarak o rolü oynadı. Merkezi hükümetle de çok yakın çalışıyorlar. Suriye’ye baktığınızda, Suriye’de PYD’ye yardım etme de aslında çok anlık olarak verilmiş bir karar. Obama yönetiminin Kürt stratejisinde uzun vadeli bir şeyin işareti değil bu. Obama yönetimi bu adımı atmak zorundaydı fakat bunun uzun vadeli bir PYD-PKK-Amerika işbirliğine dönüşeceğini düşünmüyorum. “
“Türkiye İncirlik Üssü’nü Açmaz”
Washington’un Türkiye’den istekleri neler peki ve Türkiye bunların hangilerinde işbirliği yapıyor ya da yapacak? Ortadoğu Enstitüsü Türkiye Çalışmaları Merkezi Direktörü Gönül Tol, şöyle açıklıyor:
“Türkiye, Avrupa’dan gelen cihatçı grupların kullandığı bir otoban haline dönüştü. Bugüne dek de sınır politikasında çok sert olmadı Türkiye. Batı ve Amerika bu konuda, cihatcı grupların Suriye’ye girememesi için adım atılmasını istedi ve Türkiye bunu yapıyor. İkinci olarak, IŞİD’in en önemli gelir kaynaklarından bir tanesi petrol kaçakçılığı. Türkiye’nin bu konuda adım atabileceği düşünülüyor ve bir işbirliği olduğu söyleniyor. Üçüncü boyut, İncirlik hava üssünün açılması. Ancak Türkiye önce uçuşa yasak bölge kurulmasını istiyor. Fakat aslında Amerika, İncirlik olmadan da bunu yapabilir. Amerika için çok hayati değil. Bu nedenle Türkiye İncirlik Üssü’nü açmayacak diye düşünüyorum.”
Ortadoğu Enstitüsü Türkiye Çalışmaları Merkezi Direktörü Gönül Tol’la söyleşimizin tamamını yukarıdaki video dosyasından izleyebilirsiniz.
