Ege Denizi’nde Rus savaş gemisinin, bir Türk balıkçı teknesine açtığı uyarı ateşi, iki ülke arasında suların durulmayacağının yeni bir göstergesi oldu. Ancak ikili ilişkilerde köklü bir değişikliğe gidildiğinin işareti, Ankara’nın Rusya’ya olan enerji bağımlılığını bitirecek şekilde yeni adımlar atmaya başlaması oldu.
Geçtiğimiz ay Türkiye’nin sınır ihlali nedeniyle Rus savaş uçağını düşürmesinden sonra iki ülke arasında ilişkiler gerildi ve Ankara, Katar ve Azerbaycan gibi alternatif enerji pazarları aramaya başladı.
Ekonomist Atilla Yeşilada, Ankara’nın bu adımları atmasının, ikili ilişkilerin düzelemesinin yakın zamanda gerçekleşmeyeceğinin işareti olduğunu söylüyor.
Yeşilada, Ankara’nın, Suriye politikalarını değiştirmeyi düşünmediği için, Türkiye-Rusya gerginliğinin kalıcı olduğu görüşünde. Ekonomist, “Bu da eninde sonunda Rusya’ya olan enerji bağımlılığımızı azaltmamız gerektiğine işaret ediyor. Şu anda Türkiye doğal gaz ihtiyacının %55’ini Rusya’dan sağlıyor,” diyor.
Uzmanlar, anlaşmalar gereği Ankara’nın üç yıl daha Rusya’dan doğal gaz ithal etmek zorunda olduğunu belirtiyor. Ancak, üçüncü bir ülkeden alınacak doğal gaz için gerekli altyapıyı oluşturmak yıllar gerektiren bir süreç.
Atilla Yeşilada, Rusya’nın teknik nedenleri bahane ederek, Türkiye’ye sattığı doğal gazı kesmesi durumunda Türkiye’nin elinde sadece 2-3 gün yetecek stok bulunduğunu söyledi. Katar ile yapılan sıvılaştırılmış doğal gaz anlaşmasının bu tehdidi hafifletmeyi amaçladığını belirten Yeşilada, “Sıvılaştırılmış Doğal Gaz ithalatımızı arttırsak da, limanlarımızda yeterli sayıda terminal yok” diye de ekledi.
Aynı zamanda, hükümete dengeli bir enerji stratejisi oluşturmadığı için de eleştiriler artıyor.
Cumhuriyet gazetesi yazarı Semih İdiz, Ankara’nın uzun vadeli kaynak çeşitlendirme çabalarının karşılaştığı zorlukları şöyle açıklıyor: “Türkiye, Azerbaycan’a ve büyük ihtimalle bazı Orta Asya ülkelerinden enerji alımı yapacağına güveniyor, ancak unutulan şu ki bu ülkelerin hepsi pek çok konuda Rusya’ya bağlı. O yüzden Ankara’nın Rus gazına alternatif bulma çabalarının önünde zorluklar var.”
Ankara aynı zamanda enerji ihtiyacını karşılamak üzere Kuzey Irak’a da dikkatini çevirmiş durumda ancak burada da arz güvenliği PKK tarafından tehdit altına girebilir. Uzmanlar, Ankara’nın enerji kaynaklarını çeşitlendirme amacının, hükümetin önündeki en zor ve önemli görevlerden biri olduğu söylüyor.
