Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas, İsrail’in Gazze’ye yönelik kara harekatının devam ettiği şu günlerde, resmi bir görüşme için Türkiye’ye gitti.
Adalet ve Kalkınma Partisi’nin Hamas ile güçlü bağları var. Ancak Ankara’nın ateşkes anlaşmasına karıştığına yönelik eleştiriler artıyor. Kara harekatıyla birlikte, Türkiye’de İsrail karşıtı protestolar da artıyor.
Filistin Devlet Başkanı Abbas’ın bu ani ziyareti, Filistin’e destek sağlamak amacıyla bölge ülkelerine yapılması planlanan ziyaretler dizisinin bir parçası.
Taraf Gazetesi ve Al Monitor internet gazetesinde köşe yazarı olan Semih İdiz, Abbas’ın Ankara’dan destek alacağını fakat hükümetin Hamas’ı bu görüşmeden haberdar edeceğini belirtiyor.
Semih İdiz, “Filistin Devlet Başkanı Abbas’ın böylesine kritik bir dönemde destek toplama amacında olduğu belli” diyen İdiz, “Mahmut Abbas Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Gül ile görüşürken, Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun telefonda Hamas lideri Halit Meşal ile konuşarak, kendisini bu görüşmeler hakkında bilgilendirdiğini duyduk” dedi.
Adalet ve Kalkınma Partisi’nin, Gazze’yi kontrol eden Hamas ile yakın ilişki içerisinde olduğu bilinmekte. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’in Gazze’ye yaptığı saldırıyı şiddetle kınayanlar arasında ön saflarda yer alıyor. Başbakan, Cuma namazından sonra İsrail’e yaptığı bu kınamayı yineledi.
Gazetecilere verdiği demeçte, İsrail’in dünya barışını tehdit ettiğini belirten Başbakan Erdoğan, hiçbir zaman barış yanlısı olmayan İsrail’in soykırım gerçekleştirdiğini belirtti. Batının bu duruma çok farklı bir tutum sergilediğini de belirten Başbakan, İsrail ile ilişkilerin düzelmeyeceğini söyledi.
Uzmanlar, Ağustos ayında yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olan Erdoğan’ın İsrail’e karşı bu tutumunun özellikle parti tabanındaki dindar kesimin desteğini kazanmasına yardımcı olacağı görüşünde.
Türkiye-İsrail ilişkileri en düşük düzeyinde
İsrail’in Ankara Büyükelçiliği ve İstanbul Konsolosluğu önünde, kara harekatına yönelik protestolar artıyor. Güvenlik güçlerinin müdahalesine rağmen gösteriler sırasında binalarda maddi hasar yaşandı. Uluslararası diplomatik kuralların ihlal edildiğini belirten İsrail, bu saldırıları kınadı.
İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman, Türkiye ile olan diplomatik bağların en düşük düzeye indirildiğini belirterek, diplomatların ve ailelerinin İsrail’e geri çağırıldığını belirtti. İki ülke arasındaki siyasi ilişkiler tarihindeki en düşük seviyeye ulaşmış durumda. Dört yıl önce, Gazze’ye uygulanan ekonomik ambargoyu delmek amacıyla yola çıkan Mavi Marmara gemisinde bulunan dokuz Türk eylemci, İsrailli askerler tarafından öldürülmüştü.
Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkilerin gerilmesine yol açan en son gelişme, Hamas ve İsrail arasındaki başarıya ulaşmayan ilk ateşkes önerisiyle ilgili. Mısır’ın desteğini alan İsrail’in Hamas ile planladığı ateşkes anlaşmasının reddedilmesinin arkasında Türkiye’nin olduğu iddia ediliyor.
Gazeteci Semih İdiz, Ankara’nın bu suçlamalara yönelik pek fazla bir tepki vermediğini fakat Türkiye’nin bu gelişmelerdeki etkisinin sanıldığı kadar fazla olmadığını belirtiyor.
Semih İdiz, “Suçlamalar resmi olarak reddedilmedi fakat beklentilerden biri de Türkiye’nin Hamas’a baskı uygulayarak, İsrail’e yapılan roket saldırılarını sona erdirmekti. Türkiye’nin Hamas üzerinde etkisi olabileceğine dair bir kanı var. Ancak durum o kadar karışık ki, ne Türkiye’den, ne de Hamas’la yakın bağları olan Katar’dan gelen baskı, bu krizi durduramaz.” diyor.
Türkiye ve Mısır arasındaki siyasi ilişkiler, Başbakan’ın önemli müttefiklerinden olan Cumhurbaşkanı Muhammet Mursi’nin görevden alınmasından bu yana gerilmiş durumda. Türk Dışişleri Bakanlığı, Mısır’ın ateşkes anlaşmasıyla ilgili yaptığı suçlamalara herhangi bir yanıt vermiş değil. Bazı kaynaklara göre, Filistin Devlet Başkanı Abbas, Ankara’dan Hamas’ı yumuşatmaya yönelik talepte bulunabilir. Başbakan Erdoğan, İsrail’e karşı tepkisiz kalan Arap liderlerini ağır bir dille eleştirdi.
Uzmanlar, hassas jeopolitik dengelerin olduğu bölgede yaşananların, bölgeye barış getirmek için sarf edilen çabaları daha da büyük tehlikeye atabileceği konusunda uyarıyor.