Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Prag’daki toplantıda NATO üyesi ülkelere, Finlandiya ve İsveç’in üyeliğine onay verilmesinin ardından Türkiye’ye yönelik savunma sanayii yaptırımlarına tümüyle son verilmesi gerektiği mesajını verecek.
NATO’nun izleyeceği dış politika stratejisi için kritik önem taşıyan ve 2024’te ikinci kez yapılan Dışişleri Bakanları Toplantısı bugün Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’da yapılıyor.
Toplantı çerçevesinde Fidan'ın ikili görüşmeleri de olacak ve Hakan Fidan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da biraraya gelecek. NATO buluşması öncesinde gerçekleşecek ikili görüşmede, iki ülke ilişkilerinin yanı sıra Ukrayna’daki son durum ve Gazze'deki son gelişmeler de ele alınacak.
Fidan ile Blinken görüşmesinde, 9-11 Temmuz tarihlerinde Washington’da yapılacak NATO Zirvesi’nde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden’ın ikili bir görüşme gerçekleştirmesi ihtimali de değerlendirilecek. Erdoğan'ın 9 Mayıs'ta yapacağı Washington ziyareti ertelenmişti. Dolayısıyla gözler Temmuz ayındaki NATO Zirvesi’ne çevrildi.
Fidan’ın yarın ise Hollanda, Almanya ve Çek Cumhuriyeti dışişleri bakanlarıyla biraraya gelmesi bekleniyor.
NATO’nun 75. yılında Türkiye “samimi müttefiklik ruhu” arayışında
Diplomatik kaynaklara göre Dışişleri Bakanı Fidan, Prag’daki toplantı vesilesiyle başta ABD olmak üzere NATO müttefiklerine, Türkiye’nin müttefiklik ruhuna uygun samimiyetle dayanışma ve teröre karşı birlikte mücadele yürütme beklentisini vurgulayacak.
NATO’nun 75’nci yılına denk geleceği işaret edilen Washington’da yapılacak NATO Zirvesi’yle birlikte Türkiye, müttefiklik ruhunu zedelediğini belirttiği savunma sanayii yaptırımlarına son verilmesini talep edecek.
Bakan Fidan Prag’daki temaslarında, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç’in üyeliklerini onaylayarak, müttefik bir ülke olarak NATO’nun genişlemesi için sorumluluk aldığını hatırlatacak.
Fidan, “Müttefiklik ruhuna uygun şekilde, savunma sanayii alanındaki yaptırım, kısıtlama ve engellemelerin tamamen kaldırılması gerektiğini” açıkça dile getirecek ve bu kapsamda müttefiklere Vilnius Zirvesi’ne taahhütlerine riayet etmeleri gerektiğini anımsatacak.
NATO’nun doğudaki savunması için Türkiye’nin kritik coğrafi ve askeri konumunu işaret edecek olan Fidan, “Savunma sanayine yönelik yaptırım ve engellemelerle Türkiye’nin ulusal savunma kapasitesine ve destek verebileceği diğer müttefiklerin ulusal kapasitelerine değil, NATO İttifakı’nın caydırıcılık kapasitesine ve savunmasına zarar verdiği” mesajını verecek.
Türkiye Dışişleri Bakanı, NATO’nun en önemli görevlerinden birinin terörle mücadele olduğunu hatırlatacak ve müttefik ülkelere, başta PKK/PYD/YPG olmak üzere terör örgütleriyle mücadele konusunda Türkiye’nin beklentisini aktaracak.
Terör örgütleriyle çıkar temelli ortaklık ilişkisine girilmesinden derhal vazgeçilmesi çağrısında bulunacak. Bu noktada Fidan’ın özellikle ABD’ye, IŞİD’le mücadele gerekçesiyle Suriye’nin kuzeyinde terör örgütü PKK’yla bağlantılı yapıyla ilişkisini sürdürmekten vazgeçmesi gerektiği mesajını vereceği vurgulandı.
NATO Parlamenterler Asamblesi Üyesi Derici: “NATO Ukrayna için gerekli tedbirleri almalı”
Prag’daki toplantıda önemli gündem başlıklarından biri de Rusya’nın saldırısı altındaki Ukrayna'daki son durum. ABD’nin NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Julianne Smith, Kiev’e sivil bir NATO temsilcisi atanması görüşünü aktarmıştı.
Son olarak NATO Parlamenterler Asamblesi (NATO PA) de, Bulgaristan’ın başkenti Sofya’daki toplantısında, Ukrayna’ya askeri destek konusunu ele almıştı. NATO PA Türk Delegasyonu Başkanı eski Dışişleri Bakanı ve Antalya Milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu’yla birlikte delegasyon üyeleri de Sofya’da tartışmalara katıldı.
NATO PA Türk Delegasyonu üyesi Süreyya Öneş Derici, VOA Türkçe’ye açıklamasında, NATO Parlamenterler Asamblesi’nde de Ukrayna’ya destek verilmesi gerektiği yönünde görüş birliği olduğunu kaydetti.
Derici, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı NATO menşeili silahları kullanması konusunda NATO PA Türk Delegasyonu’nun görüşünü ise “Uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde, meşru hedefler çerçevesinde ittifak gerekli tedbirleri alacaktır, almalıdır. Bu savaşın hem bölgeye hem genel olarak dünyaya uygun olmayan yöntemlerle devam ettiğini takip ediyoruz. NATO da bu çerçevede gerekli tedbirleri almak zorundadır zaten. Burada önemli olan şey , uluslararası hukuk kurallarına uygun olacak çerçevede tedbir alınması ve hedeflerin meşru hedefler olması” dedi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in görev süresi sona erdikten sonra Türkiye’nin bu görev için Mark Rutte’yi destekleme kararı almasını da yorumlayan Derici, “Hollanda ile son dönemde gelişen ilişkilerimiz çerçevesinde bunu olumlu değerlendiriyoruz. Burada önemli olan ülkemizin milli menfaat ve çıkarları. Sayın Rutte’nin de Türkiye’nin bu yaklaşımını doğru analiz edeceğini ve ülkemizin çıkarları konusunda hassasiyet göstereceğine inanıyorum. Önümüzdeki süreçte gelişmeleri hep birlikte görürüz” diye konuştu.
Forum