Bir Rus uçağının Türkiye tarafından düşürülmesi Ankara ile Moskova arasındaki gerilimi iyice tırmandırırken, Obama yönetimi, Moskova’ya, “NATO müttefikimiz Türkiye’nin yanındayız” mesajını yolladı. Rusya’nın en önde gelen siyasi liderlerinin Ankara’ya “özellikle IŞİD üzerinden” ağır eleştiriler yöneltmesi dikkat çekiyor. Washington ise, geçen hafta, IŞİD’e karşı Türkiye ile ortak operasyonlar yapılacağının işaretini vermişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mark Toner, düşürülen Rus uçağı konusunda, “NATO müttefikimiz Türkiye’nin yanındayız” dedi. Mark Toner, Rusya’nın sınır ihlallerinde bulunmaması gerektiğinin altını çizdi. Ankara, Rus uçağının Türk hava sahasına girdiğini dün duyurmuştu. Toner, Rus uçaklarının Türkiye-Suriye sınırında ılımlı muhalifleri hedef aldığına da dikkat çekerek, “Bu tür sonuçların doğmasına sebep olabiliyorlar,” dedi.
Mark Toner, Rus uçaklarının Suriye’deki Türkmenler’e saldırması konusunda, “Saldırıya uğruyorlarsa kendilerini koruma hakkına sahipler” yorumunda bulundu.
Pentagon Sözcüsü Peter Cook ise, Türkiye’nin kendini savunma hakkına özellikle vurgu yaparak, “Türk hava sahası NATO hava sahasıdır” dedi ve Ankara’nın sınır ihlalleri konusundaki kaygılarını daha önce dile getirdiğini hatırlattı. ABD Başkanı Barack Obama, dün, “Türkiye her ülke gibi toprağını ve de hava sahasını savunma hakkına sahiptir” demişti. Obama, Rusya’ya enerjisini IŞİD’e yöneltme tavsiyesinde bulunmuştu.
IŞİD suçlamaları
Ankara’nın IŞİD’e destek verdiği ya da kolaylık sağladığı yolundaki iddialar yeni değil. Ancak, Ankara, geçen yaz aylarından beri IŞİD’in Türkiye içinde belirlediği militanlarına karşı sürekli baskınlar düzenliyor. Türkiye üzerinden geçişlerle ilgili iddialara karşı yeni güvenlik önlemleri hayat geçirildi ve çok sayıda kişi ya gözaltına alındı ya da sınırdışı edildi. Çok sayıda kişinin Türkiye’ye girişi yasaklandı.
Türk ve ABD yetkilileri, ayrıca, son on gün içinde ve birkaç kez IŞİD’e karşı Suriye içinde düzenlenecek ortak operasyonların işaretlerini verdi. Amerikalı uzmanlar arasında ise, hem Ankara’nın IŞİD’e “pasif destek” verdiğini hem de bu tür bir desteğin Türkiye’nin kendi ulusal çıkarlarına ve siyasi istikrarına aykırı düştüğü düşüncesini savunanlar var. Örneğin, Potomac Enstitüsü’nden terör uzmanı Prof. Yonah Alexander, Ankara’nın IŞİD’e destek verdiği yolundaki iddialar için “Komplo teorisi” ifadesini kullanıyor.
