İstanbul’da 1 Mart gecesi bir kişinin hayatını kaybettiği ve dört kişinin yaralandığı bir trafik kazasına karışan Timur Cihantimur ve kendisini Mısır üzerinden ABD’ye kaçıran annesi Eylem Tok, ABD’nin Boston şehrinde gözaltına alındı.
Cuma günü Boston polisi, haklarında kırmızı bülten ile arama kararı bulunan Tok ve oğlu Cihantimur’u sabah saatlerinde gözaltına almak için kaldıkları adrese bir baskın düzenledi.
VOA Türkçe’nin eriştiği yakalama kararı polis belgesine göre, silahlı polis ekiplerinin bulunduğu baskında herhangi bir olay yaşanmadan Tok ve oğlu gözaltına alındı.
Boston polisinin VOA Türkçe ile paylaştığı metne göre, Tok ve oğlu hakkında Türkiye’nin iade talebi üzerine, Güney Florida Bölge Mahkemesi, 7 Mayıs’ta yakalama kararı çıkardı.
Polisin baskını sonrası Tok ve oğlu, Boston’daki federal mahkeme binasına götürülerek polis gözetimine alındı.
Boston polisinin gözaltına alma belgesinde, Türkiye’nin “suçluyu koruma” gerekçesiyle Tok’un iadesini istediği belirtilirken, Cihantimur’un Türkiye tarafından “kasıtsız adam öldürme ve yaralama” suçlamasıyla iadesinin istendiği yazıldı.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda “ABD Adalet Bakanlığı yetkililerinden bugün aldığımız bilgiye göre Eylem Tok ve Timur Cihantimur, ABD'de iade talebimiz kapsamında yakalanmışlardır. Süreci Bakanlık olarak yakından takip ediyoruz" ifadesini kullanmıştı.
"İade süreci zaman alacaktır"
Eylem Tok ve oğlunun Türkiye'ye iade sürecine ilişkin olarak VOA Türkçe'nin görüşlerine başvurduğu, New York'ta avukatlık yapan Fejir Uğurlu, iade sürecinin zaman alacağını ve bugünden yarına sonuçlanmasının beklenmemesi gerektiğini söyledi.
Türkiye ile ABD arasında 1980 yılında kabul edilmiş bir suçluların iadesi anlaşması olduğunu hatırlatan Uğurlu, bu anlaşma uyarınca iadesi istenilen kişinin işlediği suçun en az bir yıl hapis cezası içeren bir suç olması gerektiğini belirtti.
Avukat Uğurlu, Eylem ve Tok oğlunun şimdi ABD'de hakim karşısına çıkacaklarını ve yasal sürecin başlayacağını ifade ederken, Timur Cihantimur'un yaşının 16 olması sebebiyle onun çocuk mahkemesinde hakim karşısına çıkacağını ifade etti.
Türkiye ile ABD arasındaki anlaşmaya işaret eden Fejir Uğurlu, anlaşmanın dördüncü maddesi uyarınca ülkelerin istenilen kişiyi iade etmeme hakkı olduğuna da dikkat çekti.
Salı günü yeniden hakim karşısına çıkacaklar
Eylem Tok ve oğlu Timur Cihantimur, Boston'da iadeleriyle ilgili ilk duruşma için hakim karşısına çıkacaklar.
Tok ve oğlu Cuma günü çıkarıldıkları mahkemede savcıların kendileriyle ilgili kaçma şüphesi olduğunu dile getirmesi sebebiyle ilk duruşmanın yapılacağı Salı gününe kadar gözaltında kalmalarına hükmetti.
Öte yandan Eylem Tok'un avukatı Brendan Kelley, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, Tok'un serbest bırakılması gerektiğini savunarak Türk yasalarına göre iddia edilen suçun ceza gerektirmediğini ve bu nedenle ABD-Türkiye anlaşması kapsamında iadesinin dahi mümkün olmadığını söyledi.
Kelley, "Eylem Tok, iadesi bile mümkün olmayan bir suçtan dolayı gözaltında tutuluyor" dedi.
İngiltere'de kaza yapan ABD'li diplomatın eşi iade edilmemişti
İngiltere'de görev yapan ABD'li bir diplomatın eşi olan 42 yaşındaki Anne Sacoolas, 2020 yılında 19 yaşında İngiliz vatandaşı Harry Dunn'ın kullandığı motorsiklete çarparak ölümüne neden olmuştu.
Sacoolas, kazanın hemen ardından ülkesi ABD'ye kaçtı. Bunun üzerine İngiltere, kazayla ilgili soruşturma kapsamında Sacoolas'ın İngiltere'ye iade edilmesini talep etti. Ancak ABD Sacoolas'ın diplomatik dokunulmazlığı olan bir kişinin eşi olmasını da gerekçe göstererek iade talebini reddetti.
O tarihte açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanlığı diplomatik dokunulmazlık vurgusu yaparak iade talebini uygun bulmamıştı.
Forum