Merkezi ABD’de bulunan araç çağırma uygulaması Uber, Türkiye'deki UberXL faaliyetlerini 31 Mayıs 2019 itibarıyla durdurma kararı aldı. Nisan ayı başında UberXL hizmetini durdurma kararı alan Uber, dünden itibaren yasağı resmi olarak uygulamaya koyduğunu açıkladı.
Şirketin açıklamasında, “Uber XL faaliyetlerimizi 31 Mayıs tarihi itibariyle durdurduğumuzu bildirmek isteriz. Uber, Türkiye için uzun vadeli bir iş ortağı olmak istemektedir. Yolcularımıza sarı taksi ve turkuaz taksi ürünlerini sunmaya devam edeceğiz. Uber olarak Türkiye’ye olan bağlılığımızı koruyoruz. Türkiye Cumhuriyeti hükümeti ve tüm ilgili yerel paydaşlarla beraber çalışmak istiyoruz. Bize güvenen tüm yolcularımıza ve her koşulda saygınlık ve profesyonellikleri ile örnek olan her bir UberXL sürücü iş ortağımıza çok teşekkür ediyoruz” ifadeleri yer aldı.
“3 bin 630 şirket iflas etti, 21 bin 300 kişi de işsiz kaldı”
Konuya ilişkin VOA Türkçe'ye açıklamalarda bulunan Turizm Birlik ve Geliştirme Platformu'ndan UBER sürücülerinin sözcüsü Vedat Kaya, UberXL hizmetinin sona erdirilmesi sonrası 3 bin 630 şirketin iflas ettiğini ve 21 bin 300 kişinin de işsiz kaldığını belirtti. Sözcü Kaya, sözlerine şöyle devam etti:
“Sistemde 7 bin XL araç var. Uber sisteminde araç sahipleri çalışamıyor. Her bir araç için de iki sürücü olması gerekiyor ve bu sayı toplamda 21 bin kişiye tekabül ediyor. Şu anda 21 bin kişi işsiz ve 3 bin 630 civarında şirket iflas etti. Yarattığı tahribat bu. Sistemin içindeki araçların bankalara olan borcu yaklaşık 4 milyar TL gibi bir rakam. Bu bizde ciddi bir tahribat yarattı. Bunun ekonomiye de yansıması olacak. Bankaların otoparkları bu araçlarla dolacak.”
18 bin taksi için 15 milyon nüfuslu bir kentin feda edilemeyeceğine vurgu yapan Kaya, olaya hizmet odaklı bakılması gerektiğini ve Uber’den çıkarılan XL araçların İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin iTaksi uygulamasına entegre edilebileceği önerisinde bulundu.
Kaya, “Bu insanlara bu fırsatlar verilsin. Araçlara İBB tarafından bir lisans verilebilir. Araç sahipleri lisans için para ödemeye de hazırlar. Taksi plakası verilsin kimse demiyor. Bu araçlar kalabalık aileler için uygun. Dünyanın en büyük havalimanına sahibiz ama havaalanı taksilerimiz 5 kişilik bir grubu bile taşıyamıyor. Bu sebeple XL araçlar havaalanlarına kanalize edilebilir” diye konuştu.
“Bu karar sonun başlangıcı”
İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı (İTEO) Eyüp Aksu ise, “Korsan taşımacılık şirketinin beklenen sonunun başlangıcıdır” ifadelerini kullandı.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Aksu, sözlerine şöyle devam etti:
“Dünyanın birçok ülkesinde, emeği ve plaka için devletin belirlediği sermayeyi ödeyenleri hiçe sayarak korsan taşımacılık yaptığı gerekçesi ile yasaklanan korsan taşımacılık şirketi Uber'in Türkiye’de XL araçlarla yaptığı hukuksuz taşımacılığa son verme kararı aldığını duyuyoruz. Bu global korsan taşımacılık bitmiştir. Sürekli dile getirdik, küresel korsanların yaptığı, kamu arazisine gecekondu dikmekten farksız. Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan da bu korsan şirketin korsan olduğunu vurgulayarak haklı olduğumuza değinmiştir. Öte yandan bildiğiniz gibi yaklaşık 6 yıldır taksicilik mesleğinin üzerine bir karabasan gibi çöken, yasaları hiçe sayan, ülkemiz ekonomisine hiçbir katkısı bulunmayan küresel taksi korsanlığına karşı kararlılıkla hukuki bir mücadele yürütüyoruz.”
Taksiciler Kararı Nasıl Değerlendirdi?
UberXL hizmetinin sona ermesini taksiciler de memnuniyetle karşıladı. 24 yıldır taksicilik yapan Nurettin Demirkıran, Uber’in 2013 yılından bu yana “ekmeklerini çaldığını” belirtti.
“Bizim için bir zaferdir”
Demirkıran, “Bu yüzden az kazandık. Çok şükür 31 Mayıs 2019 itibariyle minibüsler Uber kullanımına kapatıldı. Biz hakkımızı aldık. Bu bizim için bir zaferdir. Artık Uber çağıran taksi çağıracak” dedi.
8 yıldır taksi şoförlüğü yapan Kerem Düzgün, karara sevindiğini belirtti ve ekledi:
“Uber’in ülkemize getirilmesi bir ranttı. Bakarsanız sadece İstanbul’da 10 bin tane Uber minibüsü var. Her biri 200 bin TL. Bunların önüne geçilmesi iyi oldu. Ama taksici kardeşlerimiz de bu durumu iyi değerlendirip insanlara daha iyi hizmet verirler inşallah.”
Uber’i Kullananlar Karardan Memnun Değil
Uber’i daha önce sık olarak kullandığını anlatan Cevat Ölmez, Uber hizmetinin kaldırılmasını şu sözleriyle eleştirdi:
“Taksicilerin kötü davranışlarından dolayı Uber’e ihtiyaç duyuldu. Aynı fiyata daha ferah ve daha rahat gidiyordu insanlar. Taksiye biniyorsunuz şoför sigara içiyor. Başka taksiye biniyorsunuz telefonla konuşuyor. Ne kadar kural ihlali varsa taksiciler yapıyor. Türkiye’de Uber’e o yüzden ihtiyaç var. Devlet buna kısıtlama getirdi ama daha iyi standartlarda bir alternatif getirir umarım.”
Taksiye binmek yerine Uber kullanmayı tercih ettiğini anlatan Umut Cemiloğlu, “Taksiye güvenemiyorum açıkçası. Bir iki defa Uber kullandım çok da memnun kaldım. Çocuklarımı, eşimi gözüm kapalı şekilde o araçlarla gönderebilirim ama taksilere güvenemiyorum” ifadelerini kullandı.
