Fast-food zinciri McDonald's, bir kişinin ölümüne ve yaşları 13 ile 88 arasında değişen yaklaşık 50 kişinin hastalanmasına neden olan kolibasili (E. coli) salgını nedeniyle menüsündeki Quarter Pounder adlı hamburgerini 10'dan fazla eyaletteki restoranlardan çıkardığını açıkladı.
Salgını araştıran ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne (CDC) göre salgın, ABD'nin Batı ve Ortabatı eyaletlerinde hastalık vakalarına yol açtı. 10 kişi ciddi komplikasyonlar nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Bir McDonald's sözcüsü salgının ABD ile sınırlı olduğunu söyledi.
Vaka sayısının artmasını beklediklerini kaydeden CDC sözcüsü Tom Skinner, “McDonald's, mümkün olduğunca çok sayıda vakayı önlemek amacıyla harekete geçmek için oldukça hızlı hareket etti” dedi.
ABD'nin büyük fast-food zincirlerinde daha önce yaşanan kolibasili salgınları tüketicilerin aylarca bu restoran zincirlerinden uzak durmasına neden olmuştu. McDonalds'ın ABD'deki restoranlarının başkanı Joe Erlinger, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, fast-food zincirinin ABD'deki 14 bin restoranının beşte birinde Quarter Pounder hamburgerini menüden çıkarmasının ardından halkın güvenini yeniden inşa etmesi gerektiğini söyledi.
McDonald's; Colorado, Kansas, Utah ve Wyoming ile Idaho, Iowa, Missouri, Montana, Nebraska, Nevada, New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinin bazı bölgelerindeki McDonald's şubelerinde Quarter Pounder hamburgerini menüden çıkardı.
Kolibasili salgınının nedenini belirlemeye çalışan CDC ve McDonald's, kıyılmış soğan ve hamburger köftesi tedariklerini inceleme altına aldıklarını bildirdi.
ABD Tarım Bakanlığı Çarşamba günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, kullanılan kıyılmış soğanların hastalığın muhtemel kaynağı olduğunu, ancak bir eyaletin sığır eti numunelerini kolibasili için test ettiğini duyurdu.
McDonald's hisseleri Çarşamba günü yüzde 5,1 düşüşle 298,57 dolardan kapandı. Hisseler gün içi en düşük 290,88 dolar seviyesini gördü.
“Geçmişte sığır etinde bulunan kolibasili günümüzde sulama kaynaklarının kirlettiği tarım ürünlerinden bulaşıyor”
McDonald's salgınına yol açan kolibasili O157:H7 türü, 1993 yılında bir başka fast-food zincir restoranı Jack in the Box'ta meydana gelen ve dört çocuğun ölümüyle sonuçlanan salgınla bağlantılı olan türle aynı. Halk Sağlığı Laboratuvarları Birliği'nden gıda güvenliği direktörü Shari Shea, kolibasilinin özellikle yaşlılar, çocuklar ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde “çok ciddi hastalıklara” neden olabileceğini söyledi.
McDonald's sözcüleri, tedarikçilerinin ürünlerini sık sık test ettiklerini, CDC'nin salgın için verdiği tarih aralığında da bunu yaptıklarını ve hiçbirinin bu kolibasili türünü tespit etmediğini söyledi.
Jack in the Box salgınında bir mağduru temsil eden ABD'li gıda güvenliği avukatı Bill Marler, bunun nispeten büyük ve ciddi bir salgın olduğunu ve McDonald's'ın “çok fazla” sorumlulukla karşı karşıya kalacağını söyledi.
Avukat Bill Marler, “McDonald's'ın bu salgınla nasıl mücadele edeceği konusunda henüz erken aşamalardayız. Ancak soğanların tedarikçisini ortaya çıkarmak, eğer kaynağın bu olduğundan eminlerse, gerçekten önemli olacak” dedi.
Marler, 1990'larda neredeyse yalnızca kolibasilili sığır etiyle ilgili davalarla ilgilendiğini, ancak son yıllarda kolibasili salgınlarının neredeyse yalnızca sulama yoluyla veya tarlaların yakınında meydana gelen su baskınlarına sığır dışkısı karışmasıyla kirlenen ürünlerle sınırlı olduğunu söyledi. Kolibasili, ineklerin bağırsaklarında bulunan doğal bir bakteri.
Analistlere göre salgın, McDonald's gelirlerini olumsuz etkileyebilir. Araştırma firması CFRA Research'ten Arun Sundaram, “En kötü senaryo, daha fazla insanın hastalanması ya da birden fazla malzemenin veya tedarikçinin etkilenmesi. Bu da McDonald's markasını lekeleyebilecek daha uzun süreli bir sorun olabilir” dedi.
Geçmişte, 2015 yılında Meksika mutfağı odaklı fast-food zinciri Chipotle ve 1993 yılında Jack in the Box'ta yaşanan iki önemli kolibasili salgını, satışlara önemli ölçüde zarar vermişti.
Chipotle hisseleri, kolibasili salgınının ardından norovirüs enfeksiyonu vakalarının bildirildiği 2015-2018 döneminde yaklaşık yüzde 50 düşmüştü.
Analistler McDonald's'ın dördüncü çeyrek satışlarının salgın nedeniyle bir miktar baskı altında kalabileceğini, ancak bunun önceki iki kolibasili vakasından daha kötü olup olmayacağını söylemek için henüz erken olduğunu belirtti.
Kolibasili nedir?
Kolibasili; su, gıda dahil çevrede ve insan ve hayvanların bağırsaklarında bulunan bir bakteri türü. Birçok zararsız kolibasili türü bulunmakla birlikte bakterinin birkaç türü insanlarda ciddi hastalığa neden olabiliyor. CDC'ye göre McDonald's salgını, tehlikeli ishale neden olan ve böbrek yetmezliğine ve diğer ciddi sorunlara yol açabilen bir toksin üreten kolibasili türü O157:H7'den kaynaklanıyor.
Kolibasili nasıl yayılıyor?
İnsanlar kolibasili bakterisi bulaşmış gıdaları tükettiklerinde veya hayvanlarla, çevreyle veya enfekte olmuş diğer insanlarla temas yoluyla hastalanabiliyor. Sağlık yetkilileri başlangıçta McDonald's salgınının olası kaynakları olarak taze kıyılmış soğan ve dana köftesine odaklandı. Ancak etin test edilmesine ilişkin federal gereklilikler ve McDonald's'ın etin bakterileri öldürecek sıcaklıkta pişirilmesini öngören protokolleri nedeniyle dana köftesi olası bir kaynak olarak görülmüyor. McDonald's restoranlarında kıyılmış soğanlar çiğ olarak servis ediliyor.
Kolibasili zehirlenmesinin belirtileri neler?
Belirtiler, kolibasili bulaşmış yiyecekleri tükettikten sonraki bir veya iki gün içinde hızla ortaya çıkıyor ve tipik olarak ateş, kusma, ishal veya kanlı ishal ve dehidrasyon içeriyor. Dehidrasyon, az idrar çıkma yapma ya da hiç yapamama, artan susuzluk ve baş dönmesi olarak ortaya çıkıyor. Enfeksiyon, özellikle 5 yaşından küçük çocuklarda bir tür ciddi böbrek hasarına neden olabiliyor. Küçük çocuklarda kolibasili zehirlenmesi acil tıbbi müdahale gerektirebiliyor.
Kolibasili ne sıklıkla insanlarda hastalığa neden oluyor?
CDC'ye göre, bu salgına karışan bakteri türü ABD'de yılda yaklaşık 74 bin enfeksiyona neden oluyor; her yıl 2000'den fazla hastaneye yatışa ve 61 ölüme yol açıyor. En son federal verilere göre, genel olarak, kolibasili enfeksiyonları 2023 yılında son yıllara göre daha düşüktü ve bakterinin neden olduğu ciddi böbrek hasarı vakaları sabit kaldı.
Gıda zehirlenmesine neden olan diğer bakteri ve virüsler neler?
Gıda zehirlenmesi ABD'de her yıl en az 48 milyon kişiyi hasta ediyor. 128 bin kişi hastaneye kaldırılıyor, 3000 kişi hayatını kaybediyor. Kolibasili zehirlenmesi bu tür enfeksiyonların sadece bir nedeni. Diğer mikroplar da insanları hasta edebiliyor. CDC'ye göre en yaygın olanı, ABD'de her yıl 19 milyon ila 21 milyon gıda zehirlenmesi vakasına neden olan bir virüs grubu olan norovirüs. Gıdalardaki salmonella bakterileri yaklaşık 1,3 milyon kişiyi hasta ediyor. Listeria bakterileri her yıl yaklaşık 1600 olmak üzere daha az hastalığa neden olan mikrop türü olsa da yaklaşık 260 ölüm vakasına yol açıyor.
Forum