Yarı iletken yani çip kıtlığı giderek büyüyen, küresel bir sorun haline gelmeye başladı. Özellikle geçen yıldan bu yana Corona pandemisi döneminde tüketici elektroniğine olan talebin büyük bir hızla artması kıtlığın en büyük nedeni. İnsanların evlere kapanınca eğitim, iş ve eğlence faaliyetlerini evden yapmaları sonrasında başlayan ve tüm teknoloji dünyasını sarsan darboğaz, ev aletlerinden araç içi elektronik sistemlere, savunma sanayiinden giyilebilir teknolojilere kadar her alanda hissediliyor.
ABD ve Uzakdoğu'daki firmaların tekelinde bulunan çip üretiminde yaşanan krizin en yoğun olarak etkilediği alanlardan biri de otomotiv sektörü. Çip kıtlığı nedeniyle büyük otomobil üreticilerinin çoğu, üretim bantlarını teker teker durdurmaya başladığını veya üretim miktarında ciddi kısıtlamalara gittiğini açıkladı.
Otomotivde gelir 60 milyar dolar azalabilir
Japonya’da çip üreten bir fabrikanın yanması ve Teksas’taki fırtınadan dolayı zarar gören bir fabrikanın da kapanmasıyla sorun büyürken, uzmanlar çip kıtlığının bu yıl küresel otomotiv endüstrisinden elde edilen geliri en az 60 milyar dolar azaltacağını tahmin ediyor.
Asya pazarının önde gelen üreticilerinden Mazda bu yılki üretimini 100 bin düşüreceğini, Honda ise bu yıl karında yüzde 10,3 düşüş tahmin ettiğini açıkladı.
Türkiye’de Oyak Renault, Tofaş ve Ford Otomotiv de üretime belli sürelerde ara vereceğini duyurdu. Dev otomotiv sanayisiyle çip krizinden en çok etkilenen ülkelerden biri olan Almanya’da ise binek araç üretimi geçen Mayıs ayında Nisan'a göre neredeyse yüzde 20 düştü.
Alman Mercedes-Benz’in üretici firması Daimler yarı iletken sıkıntısının ikinci çeyrekte satışları etkilemeye devam edebileceğini belirtti.
Köln'deki Ford fabrikasının işçilerinin de işleyecek miktarda çip olmadığı için, 3 Mayıs ile 18 Haziran ve 30 Haziran ile 9 Temmuz arasında, kısa süreli vardiyalar halinde çalışacağı, aradaki sürede ise fabrikanın tamamen kapalı olacağı açıklandı. Volkswagen de hali hazırda binlerce çalışanını kısa süreli mesaiye geçirdi.
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, yarı iletken sıkıntısı nedeniyle otomotivde yaşanan üretim kesintilerinin ciddileşebileceğini ve sıkıntının 2023’e kadar uzayabileceğini ifade ederken, çip tedarikinin bugünden yarına çözüm bulunabilecek bir sorun olmadığını vurguladı.
Krizi orta vadeli aşabilmek için dünyanın en büyük çip üreticilerinden Tayvan’dan TSMC, önümüzdeki üç yıl içinde 100 milyar dolarlık ek yatırım yapacağını açıkladı. TSMC’nin en büyük rakiplerinden Intel, ABD’nin Arizona eyaletinde iki yeni fabrika kurmaya ve üretimi genişletmek için 20 milyar dolar yatırım yapmaya hazırlandığını duyurdu.
"Dijital çağın petrolü"
Medyanın "dijital çağın petrolü" ilan ettiği yarı iletkenler konusunda olumlu bir yatırım haberi Almanya’dan geldi. Alman teknoloji devi Bosch, Dresden kentinde 1 milyar Euro’ya kurduğu yeni bir fabrikada gelecek aydan itibaren çip üretimine başlanacağını duyurdu.
140 yıllık tarihinin en büyük yatırımını bu fabrikaya yapan Bosch, üretilen çiplerin ilk olarak elektronik aletlerin üretiminde kullanılacağını, Eylül sonrasında ise otomobil endüstrisinin kullanımına verileceğini açıkladı. Bosch'un CEO'su Volkmar Denner, üretimin zaman almasından dolayı çok hızlı bir düzelme olmayacağını ve gelecek yıla kadar krizin devam edeceğine inandıklarını açıkladı.
Avrupa Birliği önümüzdeki on yıl içinde küresel çip üretimin en az yüzde 20’sini sağlamayı hedefliyor. Bosch fabrikasının açılışını değerlendiren Başbakan Angela Merkel, "Otomotiv sektöründe iddialı olan Almanya’nın bu tarz krizlere karşı daha dayanıklı olması gerekiyor. Teknolojilerde Almanya ve AB olarak öncü olmazsak, büyüme için yeni fırsatları kaçırırız" şeklinde konuştu.
