AMMAN —
İŞİD, Irak'ta etkisini kaybetmeye devam ederken, ABD Tümgenerali Matthew W. McFarlane geçtiğimiz günlerde terör örgütü kalıntılarının, Suriye'nin bazı kısımları dahil ABD liderliğindeki koalisyonun koruması altında olmayan bölgelere hala tehdit oluşturduğunu söyledi.
Analistler IŞİD'in Afrika ve Asya'ya doğru genişlediğini düşünüyor.
Irak merkezli Birleşik Ortak Görev Gücü Doğal Kararlılık Harekatı’na liderlik eden McFarlane, IŞİD militanlarını yenmek ve terör örgütünün yeniden canlanmasını önlemek için çalışıyor.
Bu ay gazetecilerle sanal ortam üzerinden yaptığı bilgilendirme toplantısında McFarlane, IŞİD’in artık hiçbir bölgeyi kontrol etmediğini, liderlerini ve savaşçılarını kaybettiğini ve geçmişe göre daha az saldırı düzenlediğini söyledi.
McFarlane, geçen yıla kıyasla bu yıl IŞİD’in faaliyetlerinde yüzde 65 azalma olduğunu söyledi.
McFarlane, "IŞİD yok olmaya devam ediyor. Bununla birlikte, halifeliği yeniden ortaya çıkarmayı veya yeniden inşa etmeyi arzulayan radikal savaşçılar hala var" dedi.
McFarlane, "Iraklı yetkililerle çok yakın çalışıyoruz" diye ekledi.
İlgili Haberler “IŞİD Küresel Tehdit Olmayı Sürdürüyor”
McFarlane, ABD ve Irak yetkililerinin IŞİD’in yeniden ortaya çıkma ve kaçak savaşçı tehdidine karşı önlem alabilmek için istihbarat paylaştıklarını açıkladı.
McFarlane ayrıca iki ülkenin yetkililerinin, ülkede yerinden edilmiş kişilerin ve Suriye’deki hapishanelerde bulunan IŞİD tutuklularının ülkelerine geri gönderilmesi gibi uzun vadeli çabaları ele almak için çalıştıklarını söyledi.
VOA'ya konuşan Washington’daki Brookings Enstitüsü'nde kıdemli uzman Steven Heydemann, McFarlane'in şu anda IŞİD hakkında "oldukça dengeli bir değerlendirme" yaptığını söyledi.
Öte yandan Heydemann, IŞİD’in Suriye ve Irak'ta hala 5 bin ila 7 bin savaşçıya komuta ettiğini belirten yakın tarihli bir Birleşmiş Milletler raporuna dikkat çekiyor.
Heydemann, "Doğal Kararlılık Harekatı misyonunun tamamlandığını ilan etmenin kesinlikle hiçbir anlamı yok" dedi.
Heydemann Doğal Kararlılık Harekatı misyonu için, "IŞİD'in zayıflatılmasında önemli bir rol oynamaya devam ediyor. Ancak yine de IŞİD Suriye’nin doğusunda ve Irak'ın kuzeybatısında oldukça yüksek seviyedeki güvensizliği sürdürme kabiliyetini koruyor” ifadelerini kullandı.
Heydemann, ABD ve diğer ülkelerin, IŞİD’e bağlı olan yerel grupların daha büyük tehdit oluşturma ihtimalini gözardı etmemesi gerektiğini söyledi.
Heydemann, "Afrika bunun gerçekleştiğini gördüğümüz bir arena" dedi.
Güney Afrika merkezli uzman Martin Ewi, IŞİD’in halihazırda 20'den fazla ülkede faaliyet gösterdiği Afrika kıtasında artan tehdit konusunda uyarıda bulundu.
Ewi, kıtanın "hilafetin geleceğini" temsil edebileceği konusunda uyardı.
Washington New Lines Enstitüsü'nden analist Nicholas Heras VOA'ya, IŞİD'in Ortadoğu'nun merkezinde "uzun süren" bir uykuda olduğunu, ancak Orta Asya ve Afrika'da yeniden canlandığını söyledi.
Heras, "IŞİD'in Suriye'de çok sayıda hücresi var ve aynı zamanda Irak'ın batısındaki çorak bölgelerde de bir destek ağı kurdu" dedi.
Heras, “IŞİD, geri dönme fırsatı arayan bir örgüt olduğu gerçeğini yönetmeye çalıştı. IŞİD markası küresel olarak Orta Asya'da, özellikle de Afganistan'da büyüme fırsatı buldu. Aynı zamanda IŞİD, Pakistan, Özbekistan ve Tacikistan'a yayılmayı ve Hindistan'da artan toplumsal dini gerilimlerden yararlanmayı hedefliyor" diye ekledi.
Heras, Afrika'da IŞİD’in Sudan'daki savaştan ve Etiyopya'nın istikrarsızlaştırılmasından yararlanmaya çalıştığını söyledi.