29’ncu Türk Amerikan Konseyi Konferansı bugün Washington’da başladı. “2010: Ortak Hedeflere Ulaşmak” başlıklı konferansta bu yıl Amerika Savunma Bakanı Robert Gates, Ulusal Güvenlik Danışmanı James Jones, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Savunma Bakanı Vecdi Gönül katılıyor. Bu yılki toplantılarda ağırlıklı olarak füze savunma sistemi konusunun gündeme gelmesi muhtemel.
Amerikan yönetimi Avrupa’da NATO bünyesinde füze savunma sistemi kurulmasının gerekliliğine vurgu yaparken coğrafi konumu nedeniyle Türkiye önemli rol oynayabilir. NATO üyesi olarak Türkiye hem füze savunma sistemi kurulması politikası konusunda görüşünü dile getirecek hem de ev sahipliği yapıp yapmayacağı konusunda karar verecek. Türkiye’nin bazı çekinceleri olduğu biliniyor ve taraflar arasında müzakerelerin sürdüğü belirtiliyor.
Bugün Washington’da başlayan 29. Türk Amerikan Konseyi toplantılarında da bu konunun sıkça gündeme gelmesi bekleniyor.
Washington’daki Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (CSIS) Türkiye Projesi Direktörü Bülent Alirıza, Amerika’nın füze savunma sistemiyle İran’dan gelebilecek olası bir balistik füze saldırısına karşı hem kendisini hem de Avrupa’yı korumak istediğini söylüyor. Ancak Türkiye’nin çekinceleri olduğu malum. Geçen hafta Brüksel’de yapılan NATO zirvesinde Türk tarafının bu çekincelerini Amerikalı muhataplarına ilettiği biliniyor. Alirıza'ya göre Türkiye, NATO müttefiki Amerika'ya ret yanıtı vermek istemediği gibi komşusu İran'la ilişkilerini de zora sokmak istemiyor.
NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen Kasım ayında yapılacak NATO zirvesine kadar füze savunma sistemi konusunda bir şekilde uzlaşmanın sağlanacağını düşündüğünü söylemişti.
Türk Amerikan ilişkilerinden söz ederken son dönemde özellikle işbirliği alanlarından ziyade olumsuz noktalar öne çıkıyor. İran’ın nükleer programı konusundaki uyuşmazlık; füze savunma sistemi konusundaki çekinceler; İsrail – Hamas meselesi; son olarak gündeme gelen ve Washington’da rahatsızlık yarattığı anlaşılan Türkiye’nin Çin’le askeri tatbikat yapması vs…
Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Türkiye Projesi Direktörü Bülent Alirıza, Türk Amerikan ilişkilerinin yine zor bir dönemden geçtiğini, bu ilişkilerin bir düzeyin altına inmesine izin verilmese de tarafların ilişkinin niteliğini gözden geçirmesi gerektiğini söylüyor.
Türk Amerikan Konseyi toplantısı, Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’nun Ermeni soykırımı iddialarına ilişkin bir tasarıyı onaylaması üzerine ertelenmişti. Alirıza, Türk Amerikan Konseyi toplantılarında geleneksel olarak olumlu bir hava yansıtılmaya çalışıldığını söylüyor, ancak bu sorunların göz ardı edilemeyeceği de bir gerçek.
(VOA - TGRT Haber Ortak Yayını: 15 Ekim 2010)