Diyarbakır Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelenen “Karımın kocası” isimli tiyatro oyununun adının HÜDA-PAR’ın itirazı üzerine değiştirilmesi tepki çekti.
Diyarbakır’daki Amed Şehir Tiyatrosu, HÜDA-PAR’ı “aba altından sopa gösterme ve sindirme politikalarına devam etmekle” suçladı. DEM Parti ve CHP ise tartışmayı TBMM gündemine taşıdı.
Hırvat yazar Miro Gavran’ın modern çağda ilişkilerin anatomisini anlatan ‘’Karımın Kocası’’ isimli oyunu Diyarbakır Devlet Tiyatrosu’nda da sahnelendi. Serkan Budak’ın yönettiği Caner Karabenli, Semih Algül ve Elif İşcan Eryiğit’in oynadığı oyunun afişleri kentin değişik noktalarına asıldı.
Ancak HÜDA-PAR İl Örgütü’nden yapılan açıklamada oyuna tepki gösterildi. Oyunu “ahlak dışı ve kasıtlı olarak toplumsal yapımızı ve değerlerimizi hedef almaktadır” şeklinde yorumlayan HÜDA-PAR’lılar, açıklamada şu görüşlere yer verdi:
“Hırvatistanlı bir yazarın kaleme aldığı bu tiyatro, İslami ve ahlaki değerlerimizi alaya almakta ve aşağılamaktadır. Sahabe ve peygamberler şehri olan Diyarbakır’da, İslam’a ve örflerimize aykırı bu tür etkinlikleri düzenleyenler ve destekleyenler art niyet taşımaktadır. Toplumun ahlaki değerlerini hedef alan, bir kadının aynı anda birden fazla erkekle ahlaksızca yaşam sürmesini normalleştirmeye çalışan bu tür projeler, bilinçli şekilde hayata geçirilmektedir. Bu ahlaksız tiyatro gösteriminin ilimizde sergilenmek istenmesi yasal olarak da suçtur. Yetkilileri göreve davet ediyoruz.”
Oyunun adının değiştirilmesinden sonra internet sitesindeki afişleri de yenilendi.
Bu açıklamanın ardından bir grup HÜDA-PAR’lı, oyunun sahnelendiği salonun önünde protesto gösterisi yaptı. Gösterinin ardından oyunun adı "Evlilik Komedisi" olarak değiştirildi. Kentteki afişler toplatılarak yeni afişler asıldı.
Tiyatroculardan HÜDA-PAR’a ve Devlet Tiyatrosu’na tepki
HÜDA-PAR’a ilk tepki Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne ilk kayyum atandığı zaman işlerinden olan şehir tiyatrosu oyuncularını kurduğu Amed Şehir Tiyatrosu’ndan geldi.
Tiyatro yönetimi tarafından yapılan açıklamada, Hizbullah’ın 1990’lı yıllarda yaptığı eylemlere dikkat çekildi. HÜDA-PAR’ın "aba altında sopa gösterdiğine" vurgu yapılan açıklamada, Devlet Tiyatrosu yönetimine de tepki vardı. Açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“Yüzleri ve isimleri yayınlanarak oyuncuları hedef göstermek protesto değil saldırganlıktır. Buna rağmen Devlet Tiyatrosu oyun ve oyuncuların arkasında durmak yerine oyunun ismini Evlilik Komedisi olarak değiştirerek, gericiliğin cesaret kazanmasını sağlayıp başka bir komediye imza atmış oldu. Çok merak ediyoruz eğer oyunun ismi Kocamın Karısı olsaydı HÜDA-PAR aynı tepkiyi verecek miydi? Çürümüş bir ahlak anlayışının koruyucusu ve yaygınlaştırıcısı HÜDA-PAR'ın bu saldırgan tavrını kınıyoruz. Devlet Tiyatrosu'nun apolitik tavrını eleştirir, hedef gösterilen tüm sanat emekçilerinin yanında olduğumuzu kamuoyuna bildiririz."
İlgili Haberler Narin Güran cinayetinin sanıkları ikinci kez hakim karşısına çıktıTiyatro tartışması TBMM gündeminde
Öte yandan Devlet Tiyatrosu’nun oyunun ismini değiştirmesi DEM Parti ve CHP tarafından TBMM gündemine taşındı.
DEM Parti Diyarbakır milletvekilleri Adalet Kaya, Ceylan Akça Cupolo ve Sevilay Çelenk, oyununun adının HÜDA-PAR’ın hedef göstermesinin ardından Evlilik Komedisi’ne çevrilmesi hakkında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yanıtlaması istemiyle yazılı soru önergesi verdi.
Önergede oyunun 1991 yılından beri dünyanın birçok ülkesinde sahnelendiğine dikkat çekilerek, oyunun polisin tiyatro önünde önlem alması sayesinde sahnelendiği belirtildi.
DEM Parti milletvekilleri Bakan Ersoy’a oyununun adının neden değiştirildiğini, gösterimlerde ve olası saldırılara karşı alınacak tedbirleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sansür ya da isim değiştirilmesi karşısında nasıl bir tutum alacağını sordu.
CHP’li Gamze Akkuş İlgezdi: “Ahlak bekçiliği müdürlüğü kurun da tam olsun”
CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi de yaşanan gelişmelerle ilgili soru önergesi verdi.
Akkuş İlgezdi, oyunun yıllardır tüm dünyada "Karımın Kocası" ismiyle sahnelendiğine vurgu yaparak, "Birileri oyunlar hakkında 'ahlaksız' yorumu yaptığı için bu oyunlar yasaklanacaksa, ismi değiştirilecekse, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ‘ahlak bekçiliği müdürlüğü’ kurun da tam olsun" dedi.
Tehdit edilen oyuncuların hiçbir yönetici tarafından aranmadığına dikkat çeken Akkuş İlgezi, “Sanat özgürdür. Demokratik ülkelerde sözde ‘ahlak bekçilerinin’ lafı ile oyun yasaklanamaz, ismi değiştirilemez. Hırvatistanlı yazar Miro Gavran'ın kaleme aldığı 1991’den beri ülkemizde ve tüm dünyada aynı isimle oynanan tiyatro oyununun isminin değiştirilmesi hakkında Devlet Tiyatroları lütfedip bir açıklama bile yapmıyor. Tehdit edilen oyuncuları arayan, soran bir yönetici dahi yok. Kendi oyuncularına sahip çıkamayan bir Devlet Tiyatroları yönetimi ile karşı karşıyayız maalesef. Biz her zaman ve her şart altında sanatçılarımızın yanındayız” dedi.
Akkuş İlgezdi de Bakan Ersoy’un yanıtlamasını talebiyle oyununun isminin neden ve kim tarafından değiştirildiğini, daha önce kaç oyununun isminin değiştirildiğini, oyuncuları tehdit edenler hakkında adli mercilere bilgi verilip verilmediğini, bakanlığın ‘ahlak bekçiliği müdürlüğü’ kurmayı düşünüp düşünmediğini sordu.
İlgili Haberler Diyarbakır ve Mardin’deki yangınlarla ilgili üçüncü rapor yayınlandı: “Yangınlara yıldırım neden olmuş olabilir”“Kocamın Karısı” oyunu ne anlatıyor?
Hırvat yazar Miro Gavran tarafından kaleme alınan tek perdelik komedide eski Yugoslavya döneminde, Dalmaçya kıyılarında bir balıkçı kasabasında geçiyor.
Kasabada yaşayan ama yaptığı yemekler “efsane” olan bir aşçının (Luka) evine Lubliyana’dan bir adam gelir. Lubliyana’da bir fabrikada bekçilik yapan bu adam (Tony) niçin geldiğini hemen söyleyemez ancak aşçının karısı hakkında her şeyi biliyordur.
Sonunda ağzındaki baklayı çıkarır ve demiryollarında çalışan Eve’in kocası olduğunu ve “karısının kocası” olan Hırvat adamı ziyarete geldiğini söyler. Aynı kadının kocaları olduğunu anlayan aşçı ile bekçi önce şoka girer, sonra birlikte içerler ve bir karara varmak isterler.