ABD merkezli basın kuruluşu Politico, her yıl Avrupa siyasetinin en güçlü kişiliklerinin belirlendiği Power 28’in, 2024 sıralamasını açıkladı. Siyasette önümüzdeki yıla da şekil verecek isimleri belirleyen Politico’ya göre, Avrupa’nın en güçlü siyasetçisi Polonya’da seçya imleri kazanan ve hükümeti kurması beklenen AB Komisyonu eski Başkanı Donald Tusk. Mayıs’taki genel seçimlerde üst üste üçüncü kez cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan, yürütme gücüne sahip olan liderler sıralamasında beşinci sırasında.
Politico, Avrupa liderlerini “yapanlar, rahatsız edenler ve hayalperestler” olarak üç kategoride değerlendiriyor. “yapanlar” yürütme gücüne sahip olanları, “hayalperestler” tartışmayı yönlendiren bir fikri temsil edenleri, “rahatsız edenler” de oyunu beklenmedik şekillerde altüst edebilecek liderleri temsil ediyor.
Bu yıl Donald Tusk’ın layık görüldüğü “büyüklerin büyüğü” değerlendirmesi, bu üç kategorinin dışında belirleniyor ve tek lidere veriliyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan “yapanlar” kategorisinde beşinci sırada yer alıyor. Tusk’a atfedilen “büyüklerin büyüğü” de dikkate alındığında Erdoğan, Avrupa’da 2024’ün en etkili altıncı siyasetçisi oldu.
Politico, Avrupa'da tartışmayı yönlendiren ve kararları yönlendiren isimleri değerlendirdiği bu sıralamayı, “Avrupa’nın ılımlı güçleri, iktidarlarını tehdit edenleri geri püskürtmeyi başarabilecek mi? Yoksa hakimiyetlerini sürdürme arayışları onları, merkezdekileri yok etmeye çalıştıkları aşırılık yanlılarına mı dönüştürecek?” teması etrafında belirledi.
Tusk’un seçilme nedeni, yarattığı “değişim rüzgârı”
Polonya’da muhalefet lideriyken, geçen ay yapılan seçimlerde zafer elde eden Donald Tusk’ın tüm liderlerin önünde yer almasının nedeni, yarattığı “değişim rüzgarı”. Politico’ya göre 2007 ile 2014 yılları arasında da Polonya Başbakanı olarak görev yapan Tusk, birbiri ardına sağ hükümetlerin iktidara geldiği Avrupa’da rüzgarı tersine çevirdi.
Kuruluş bu tercihini, “Donald Tusk, hukukun üstünlüğünün bile baltalandığı bir ülkede popülistlerin yenilebileceğini gösteriyor ve aşırı sağın birbiri ardına zafer kazandığı Avrupa'yı sarsıyor” sözleriyle açıklıyor.
Politico, değerlendirmede yer alan tüm liderlere bir de lakap taktı. Tusk’ın lakabı “Değişim Rüzgarı”.
İlgili Haberler Avrupa’yı korkutan aşırı sağ dalga: Domino etkisiyle yayılan aşırı sağın bir sonraki adresi neresi?Yapanlar: Avrupa siyasetinin güçlü dokuz ismi
“Yapanlar” listesinde bir numara İtalya’nın aşırı sağcı Başbakanı Giorgia Meloni. Meloni’yi “bukalemun” diye niteleyen Politico bu tercihinin gerekçesini, “Meloni'nin geçen yıl İtalya başbakanlığına yükselişi, Kıta ve ötesindeki merkezcilerin tüylerini diken diken etti. Ancak AB'nin üçüncü büyük ekonomisinin lideri olduktan bir yıl sonra Meloni beklentilere meydan okudu ve temkinli de olsa önemli bir hayran kulübü kurdu” diye açıkladı.
Meloni’yi, “Kraliçe” lakabıyla AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen izliyor. Bir önceki listede yer almayan Alman siyasetçi, Avrupa’yı Covid, enerji krizi ya da Ukrayna Savaşı gibi zor dönemlerden geçirme başarısı nedeniyle bu sıralamaya layık görüldü.
Gelecek yıl da AB'deki üst düzey görevinde kalmak isteyen Von der Leyen’in, “ABD Başkanı Joe Biden'ın önerilerine boyun eğerek bir sonraki NATO Genel Sekreteri olma yarışına da katılabileceği” de belirtiliyor.
Listede, “Dizginsiz” lakabıyla anılan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron üçüncü, “Kiev’in Yeşil Kardinali” lakabıyla Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Andriy Yermak dördüncü sırada yer alıyor.
“Arabulucu” Erdoğan
Beşinci sırada yer bulan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için kullanılan lakap ise “Arabulucu”.
Politico, Erdoğan’ı “2016'daki başarısız darbe girişiminden sağ kurtulduğundan bu yana giderek daha otokratik bir yol izleyen kurnaz bir siyasetçi” olarak tanımlıyor.
Erdoğan için yapılan değerlendirmenin devamında, “Uzun süredir kendisini güçlü bir jeopolitik oyuncu olarak konumlandırmaya çalışıyor. Yakın zamandaki iki büyük jeopolitik krizden en iyi şekilde yararlandı: Rusya'nın Ukrayna'yı tam ölçekli işgali ve İsrail-Hamas savaşı. Kremlin ve Ukrayna cumhurbaşkanının ofisiyle bağlantısı olan az sayıda kişiden biri olan Erdoğan, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in askerlerini Ukrayna'ya gönderdiği 2022'den bu yana arabulucu olarak hareket ediyor” deniyor.
Politico, AB ile ilişkilere de değinerek, “Kendisini zorla Avrupa Birliği'nin yörüngesine geri sokuyor ve İsveç'in NATO üyeliği hedefini, ülkesini kalıcı olarak durmuş olan AB üyelik hedefinin dışına çıkarmak için kullanmaya çalışıyor. Şimdilik Türkiye'nin AB'ye katılması, hatta katılmaktan bahsetmesi, söz konusu değil. Ancak AB yetkilileri yine de Erdoğan'la işbirliğini nasıl geliştirebileceklerini düşünüyor. Bunu Türk liderinin bir başka jeopolitik zaferi olarak değerlendirin” ifadelerine yer veriyor.
Le Pen, Lagarde, Starmer de listede
Politico’nun “yapanlar” sıralamasında, altıncı sırada Avrupa Yeşil Anlaşması’nın mimarlarından AB Komisyonu’nun çevreden sorumlu başkan yardımcısı Maroş Sevçoviç var. Sevçoviç’e atfedilen lakap “Bay Düzelt”.
Yedinci sırada Fransız aşırı sağını zirveye taşıyan Marine Le Pen “Yeniden Markalaşan” lakabıyla, Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde ise “Beklenti Yöneticisi” lakabıyla sıralanıyor. Dokuzuncu ve son sırada İngiliz İşçi Partisi Labour’ın yeni lideri Keir Starmer bulunuyor; lakabı “Öteki adam”.
Tarihi değiştirenler: Hayalpersetler
Politico’nun “hayalperestler” kategorisinin tepesinde, “Maraton Koşucusu” lakabıyla geçen yılın en etkili siyasetçisi seçilen Volodimir Zelenski var.
Politico bu seçimin nedenini, “Winston Churchill, Martin Luther King, Nelson Mandela… Bazen bir lider gelir ve ordusunun gücüyle ya da ekonomisinin gücüyle değil, sözlerinin gücüyle tek başına tarihin gidişatını değiştirir. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski böyle bir lider” diye açıklıyor.
Politico’nun “hayalperestler” sıralamasında yer alan diğer liderler ve kendilerine atfedilen lakaplar şöyle: Aleksey Navalni (Rus Muhalif), Fransız İçişleri Bakanı Gerald Darmanin (Yedek Oyuncu), Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola (Genç Silahşör), İrlandalı Sinn Fein’in yeni lideri Mary Lou Mcdonald (Birleştirici), Çek Cumhuriyeti’nin yeni lideri Petr Pavel (Şahin), Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin (IOC) dokuzuncu başkanı Thomas Bach (Olimpiyatçı), İngiliz Avrupa karşıtı eski lider Nigel Farage (Entrikacı) ve son olarak İspanya Futbol Federasyonu Başkanı Luis Rubiales’i cinsel taciz suçlamalarıyla düşüren İspanya'nın yıldız hücum orta saha oyuncusu Jenni Hermoso (Topu Yuvarlayan Kadın).
Avrupa’nın zor liderleri: “Rahatsız edenler”
Politico’nun, “rahatsız edenler” kategorisinde tepede, “Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in savaş makinesini çalışır durumda tutan üst düzey teknokrat” diye tanımladığı Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina yer alıyor. Nabiullina’nın lakabı “Putin’in Bankacısı”.
Katalan Milletvekili Carles Puigdemont “Devrimci” lakabıyla ikinci, Macaristan Cumhurbaşkanı Viktor Orban “Oyunbozan” lakabıyla üçüncü, Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock “Açık Sözlü” lakabıyla dördüncü ve “Yeşil Anlaşma’nın Katili” lakabıyla anılan Avrupa Parlamentosu’nun merkez sağ Avrupa Halk Partisi (PPE) grubu Başkanı Manfred Weber beşinci sırada değerlendiriliyor.