Suriye'de yapılan Ulusal Diyalog Konferansı'nın yankıları sürüyor. Aralarında Türkiye'nin ve Suudi Arabistan'ın da olduğu bölge ülkelerinden konferansın yeni Suriye'nin inşası aşamasında olumlu bir adım olarak nitelendirildiği açıklamalar yapıldı. Diğer taraftan Suriye içinde konferansı olumlu bir gelişme olarak değerlendirenlere karşı eleştirel yaklaşanlar da var.
Konferansı olumlu bir adım olarak görenler ağırlıklı olarak, Suriye'de 60 yıldan fazla hüküm süren BAAS iktidarı döneminde, toplumun ülke yönetimi süreçlerine dahil edilmediğine dikkat çekiyor. Bu çerçevede, toplumun farklı kesimlerini biraraya getiren konferansın, hem 14 yıl süren savaşın ardından toplumsal uzlaşının sağlanması hem de yeni Suriye'nin inşası sürecinde toplumun etkili olması açısından değerlendirilmesi gerektiği savunuluyor.
Konferansa eleştirel bakan kesim ise ülke genelinden en fazla 600 temsilcinin katıldığı konferansın, Suriye'yi oluşturan bütün unsurları temsil etmediği görüşünde. Konferansın Suriye açısından tarihi bir fırsat olabilecekken çok kısa sürede ve yeterli hazırlık yapılmadan gerçekleştirildiğini öne süren bu kesime göre konferans, kapsayıcı olmaktan uzak şekilde yapıldı.
İlgili Haberler Suriye’de Ulusal Diyalog Konferansı’nda belirsizlik ve kapsayıcılık eleştirileriKonferansın bitiminde ilan edilen 18 maddelik bildiri metni de Suriye içinde tartışılıyor. Metinde, demokrasi ve laiklik gibi ifadelere yer verilmemesini eleştirenler olduğu gibi, sözkonusu 18 maddenin ne ölçüde uygulanacağına dair farklı görüşler dile getiriliyor.
Yasamadan sorumlu geçici konsey kurulacak
Ulusal Diyalog Konferansı'nın sonuç bildirgesinde, Suriye’nin toprak bütünlüğünün ve üniter yapısının korunacağına vurgu yapıldı.
Suriye’de Esat yönetiminin 8 Aralık’ta devrilmesinin ardından anayasa iptal edilmiş ve bu karar ortaya çıkabilecek boşluk sebebiyle eleştirilere sebep olmuştu.
Bildirgede, geçici bir anayasanın hazırlanması sürecinin hızlandırılmasının gerekliliğine vurgu yapılarak bunun için en kısa sürede, bir komitenin oluşturulması istendi.
Ülkede parlamentonun da dağıtılması sebebiyle yasama organının fiilen boş olmasının sorunlara sebep olduğu yönündeki eleştiriler de bir süredir dile getiriliyordu. Bildirgede bu sorunların ortadan kaldırılması için yasamadan sorumlu geçici bir konsey oluşturulması ihtiyacına dikkat çekildi.
Düşünce ve ifade özgürlüğü, kadınların her alanda rolünün desteklenmesi, gençlerin devlette katılımlarının arttırılması gibi vurguların yanısıra, vatandaşlık ilkesi öne çıkarılarak ırk, din, mezhep esaslı herhangi bir ayrımcılığın reddedildiği belirtildi.
"Resmi kurumlar dışındaki silahlı yapılar hukuk dışı sayılsın"
Suriye’de yaklaşık 14 yıl süren savaşta çatışan tarafların birbirlerini suçlamasının yanısıra birçok kişinin savaş suçlarına karıştığı öne sürülüyor. Toplumsal uzlaşmanın sağlanabilmesi için geçiş dönemi adalet sisteminin oluşturulması ve taraflardan gelen talepler göz önüne alınarak adaletin sağlanması talep ediliyor.
Konferansın sonuç bildirgesinde, geçiş dönemi adalet sisteminin gerekliliği hatırlatılarak yargı sisteminin tekrar düzenlenmesi ve mağduriyetlerin giderilmesi için yeni mekanizmalar kurulması istendi.
Suriye’nin çeşitli kentlerinde özellikle azınlıklara yönelik intikam amacıyla yapıldığı öne sürülen saldırılar, korkunun derinleşmesine sebep oluyor.
Bildirgede bu duruma dikkat çekilerek intikam dahil Suriye toplumunu oluşturan unsurlar arasındaki iç barışı bozabilecek her türlü girişimin reddedildiği belirtiliyor.
Sonuç bildirgesinde dikkat çeken bir başka maddede ise profesyonel ordunun kurulması gerektiğine vurgu yapılarak “resmi kurumlar dışındaki silahlı oluşumların hukuk dışı gruplar olarak değerlendirileceği” belirtiliyor.