NATO Dışişleri Bakanları, Kiev yakınlarındaki Buça'da Rus ordusunun yaptığı iddia edilen sivillere yönelik katliam ve Donbas çevresinde süren askeri yeniden yerleşim planının ardından, Ukrayna savaşında gelinen durumu ve Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'nin Batılı devletlerden ek silah talebini görüşmek üzere toplandı.
Toplantı öncesinde açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "Ukrayna savaşı aylar hatta yıllar sürebilir" uyarısında bulundu. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, "Ukrayna'yı desteklemek, Rusya üzerine baskı uygulamak ve NATO savunmasını güçlendirmek için toplanıyoruz" mesajı verirken, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da "Temkinli bir iyimserlik içindeyiz" dedi. Çavuşoğlu, "Ukrayna ve Rus müzakere heyetlerinin yeniden biraraya geleceğini" açıkladı.
NATO'ya üye 30 ülkenin dışişleri bakanlarının Brüksel'deki iki günlük zirvesine, Avrupa Birliği Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in yanısıra, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitri Kuleba ile savaştan etkilenen komşu ülkeler Gürcistan, Finlandiya ve İsveç’in dışişleri bakanları ve NATO'nun Hint-Pasifik bölgesindeki ortakları Avustralya, Yeni Zelanda ve Japonya’nın dışişleri bakanları da katılıyor.
Stoltenberg: "Savaş aylarca, yıllarca sürebilir"
Toplantı girişinde açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "Rusya'nın, ordusunu güçlendirmek, ikmal yapmak, yeniden silahlandırmak ve ardından doğuya büyük bir taarruz için güçlerini kuzeyden çıkardığını görüyoruz. Putin'in amacı, tüm Donbas'ı kontrol altına almak ve bir kara köprüsü kurmaktır" dedi.
Genel Sekreter, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in tüm Ukrayna'yı ele geçirme arzusundan vazgeçmediğini söyledi ve "Gerçekçi olmalıyız. Savaş uzun sürebilir, birkaç ay hatta yıllarca sürebilir. Bu yüzden hem Ukrayna'yı desteklemek hem yaptırımları sürdürmek hem de savunmamızı güçlendirmek açısından uzun bir yolculuğa hazırlıklı olmalıyız" diye konuştu.
Stoltenberg, NATO Dışişleri Bakanları çalışma akşam yemeğine geçmeden, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile de ortak bir basın açıklaması yaptı.
Dışişleri Bakanı Blinken, Ukrayna'da eş zamanlı uyguladıkları üç politikayı sürüreceklerini belirterek, "Ukrayna'yı desteklemeye, Rusya'ya baskı yapmaya ve NATO savunmasını güçlendirmeye devam ediyoruz. Ayrıca ittifakın güçlenmesini sağlayacak olan Stratejik Konsept'i ve ittifakın geleceğini tartışacağız" dedi.
Çavuşoğlu: "Temkinli bir iyimserlik içindeyiz"
Toplantı girişinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da Türkiye'nin ev sahipliği yaptığı barış görüşmelerine ilişkin soruları yanıtladı. Antalya'da dışişleri bakanları ve İstanbul'daki heyetler arası görüşmelerin ardından olumlu bir hava oluştuğunu belirten Çavuşoğlu, "İki taraf da anlamlı bir ilerleme olduğunu söyledi. Ancak maalesef, Buça'dan ve diğer bazı bölgelerden gelen görüntüler görece olumlu olan bu havayı bozdu ama biz hala umutluyuz. İhtiyatlı bir iyimserlik içindeyiz, aynı zamanda gerçekçiyiz de. Zor konular var. Ama çabalarımızı sürdürmeliyiz. Türkiye olarak barış için elimizden gelenin en iyisini yapıyoruz" dedi.
Çavuşoğlu tarafların daha fazla toplantıda biraraya gelmesi için çaba gösterdiklerini de dile getirerek, "İki müzakere ekibi arasında daha fazla buluşma bekliyoruz. Belki dışişleri bakanlarının da muhtemel bir anlaşmayı başlatmak için biraraya gelmelerini bekliyoruz. Taraflar iki cumhurbaşkanının görüşmesi konusunda hemfikir olmuştu. Biz bu konuda her iki tarafı da cesaretleniyoruz" diye konuştu.
Gazetecilerin "Gürcistan'ın desteklenmesi" konusunda yönelttiği bir soruya da Çavuşoğlu, "İlkelerimiz var, komşularımızın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine saygı konusunda ilkeli bir duruş sergilemekteyiz. Hem Ukrayna'da hem de Gürcistan'da Türkiye'nin pozisyonu budur" yanıtını verdi.
"Ukrayna'ya ağır silah gönderme" konusunda yöneltilen bir soru üzerine de Bakan Çavuşoğlu, "Ukrayna'nın taleplerini NATO'da doğrudan gördük, Zelenski 10 gün kadar önce açıkça söyledi. İhtiyaçları çok net. NATO olarak bizim pozisyonumuz da çok net. NATO üyeleri ve diğer ülkeler, Ukrayna'nın ihtiyaçlarını sağlamaya devam ediyor" ifadelerini kullandı.
NATO üyesi ülkeler, açıkça dile getirmeden Ukrayna'ya silah yardımına devam ediyor. Washington, Ukrayna'ya acilen Javelin tanksavar sistemleri sağlamak için, 100 milyon doların serbest bırakıldığını duyurdu. Ancak üye ülkeler, ne tür silah yardımı yptıklarını açıklama konusunda ketum davranıyor.
