ABD'de bir federal yargıç, Çarşamba günü, Başkan Donald Trump'ın, vatandaş olmayanların çocuklarının ABD topraklarında doğarak vatandaşlık kazanmasına son vermeyi amaçlayan kararnamesine yürütmeyi durdurma kararı verdi. Bu, Trump’ın kararnamesi hakkında verilen ikinci yürütmeyi durdurma kararı oldu.
ABD Bölge Yargıcı Deborah Boardman, hiçbir mahkemenin Trump yönetiminin ABD Anayasası’nın 14’üncü Ek Maddesi’ne ilişkin yorumunu desteklemediğini söyledi. Boardman, "Bu mahkeme ilk olmayacak" diye belirtti.
Trump'ın göreve başladığı hafta imzaladığı kararname, Washington eyaletinin de aralarında bulunduğu dört eyaletin açtığı ayrı bir dava nedeniyle ülke çapında geçici olarak askıya alınmıştı. Bir yargıç, kararnamenin "açıkça anayasaya aykırı" olduğuna karar vermişti. Toplamda 22 eyalet ve diğer kuruluşlar, kararnamenin uygulanmasını durdurmak için dava açtı.
Eski Başkan Joe Biden tarafından göreve aday gösterilen Boardman, Maryland eyaletinde bulunan Greenbelt'teki federal mahkemede yapılan bir duruşmanın ardından ihtiyati tedbiri kabul etti. Göçmen haklarını savunan gruplardan CASA ve Asylum Seeker Advocacy Project ve bazı hamile anneler, Boardman’ın baktığı davayı açan taraflar arasında yer aldı.
ABD’de doğanlara vatandaşlık hakkı veren 14. Ek Madde’de hangi ifadeler yer alıyor?
Davaların merkezinde, ABD’deki İç Savaş'ın ardından 1868'de onaylanan ABD Anayasası'nın 14’üncü Ek Maddesi ve köle olan Dred Scott'un vatandaş olmadığına karar veren Dred Scott kararı olarak bilinen Anayasa Mahkemesi kararı yer alıyor.
Davacılar davada ABD topraklarında doğanların vatandaşlık almasını savunarak, "Doğuştan vatandaşlık ilkesi, ulusal demokrasimizin temeli. Bu ilke, ülkemizin yasalarının her yerinde yer alıyor ve nesiller boyu vatandaşlar için ortak bir ulusal aidiyet duygusunu şekillendiriyor" şeklinde ifade ettiler.
Trump yönetimi, vatandaş olmayanların çocuklarının ABD'nin "yargı yetkisine tabi olmadığını" öne sürerek, bu nedenle vatandaşlık hakkına sahip olmadığını öne sürüyor.
Federal hükümet, Maryland'li davacıların açtığı davaya verdiği yanıtta, "Anayasa, özellikle federal göç yasalarını ihlal eden (veya açıkça hiçe sayan) kişilerin çocuklarına Amerikan vatandaşlığı hakkı tanıyan bir kazanç maddesi içermiyor" dedi.
ABD Anayasası’nın 14’üncü Ek Maddesi, İç Savaş'ın ardından eski kölelere ve özgür Afrikalı Amerikalıla’a vatandaşlık hakkı sağlamak amacıyla eklendi. Ek Madde’de, "Amerika Birleşik Devletleri'nde doğmuş veya vatandaşlığa geçmiş ve yargı yetkisine tabi olan tüm kişiler, Amerika Birleşik Devletleri'nin ve ikamet ettikleri eyaletin vatandaşlarıdır" ifadeleri yer alıyor.
Demokrat başsavcıların kararnamenin uygulanmasını durdurmayı talep ettiği 22 eyalete karşı, 18 Cumhuriyetçi başsavcı bu hafta New Hampshire eyaletinde açılan federal davalardan birine katılarak başkanın emrini savunmaya çalıştıklarını duyurdu.
Doğuştan vatandaşlık veren ABD, jus soli veya "toprak hakkı" olarak bilinen ilkenin uygulandığı yaklaşık 30 ülke arasında. Bu ilkeyi uygulayan ülkelerin çoğu Amerika kıtasında bulunuyor. Kanada ve Meksika da doğuştan vatandaşlık veriyor.
Trump, göreve geldiği ilk hafta içerisinde göç konusunda 10 başkanlık kararnamesi imzaladı ve toplu sınırdışı ve sınır güvenliği vaatlerini yerine getirmek üzere kararnameler yayınladı.
Forum