ABD Dışişleri Bakanlığı 2016 İnsan Ticareti Raporu’nda, Türkiye’nin fuhuş ticareti ve zorla çalıştırmaya maruz kalan kadın, erkek ve çocuklar için “destinasyon noktası, transit ve daha az düzeyde olsa da kaynak ülke” olduğu belirtildi.
Ülkeleri insan ticaretine karşı ortaya koydukları çabaların derecesine göre dört kategoriye ayıran raporda Türkiye, önceki yıllarda olduğu gibi en üst grubun bir altındaki ikinci grupta yer aldı. Bu gruba dahil edilen ülkeler, “insan ticaretini önlemede asgari standartları tam olarak karşılamadıkları ancak bunun için önemli düzeyde çabalar gösterdikleri” şeklinde tanımlandı.
Dışişleri Bakanı John Kerry’nin sunumuyla kamuoyuna açıklanan bu yılki raporun Türkiye bölümünde, Türkiye’deki insan ticareti mağdurlarının ağırlıklı olarak Orta ve Güney Asya, Doğu Avrupa, Suriye ve Fas’tan oldukları kaydedildi.
Raporda, “yabancı mağdurlara Türkiye’de temizlik ve çocuk bakımı işleri teklif edildiği ancak ülkeye gelişlerinin ardından insan tacirlerince oteller, diskolar ve evlerde fuhuşa zorlandıkları” belirtildi.
Yerlerinden olmuş Suriyeliler, Afganlar, Iraklı’lar ve İranlılar’ın da Türkiye’de insan ticaretine karşı giderek daha korunmasız hale geldiği tespitine yer verilen raporda, raporun hazırlandığı sürede tahmini olarak 1 milyon Suriyeli ve 100 bin Iraklı’nın Türkiye’ye geldiği ve bu kişilerin yasal istihdam imkanına erişiminin ya hiç olmadığı ya da çok az olduğu kaydedildi.
Raporda, giderek artan sayıda Suriyeli mülteci çocuğun sokak dilenciliği yaptığı ve ayrıca restoranlarda, tekstil fabrikalarında, marketlerde, tamirci ve demir atölyelerinde ve tarımda çalıştıkları, zaman zaman ailelerini geçindirmek zorunda kaldıkları, bazılarının zorla çalıştırmaya maruz kaldığı belirtildi.
Suriyeli sığınmacı kadın ve kızların da, Türkiye’deki radikal gruplar tarafından yönetilenler de dahil olmak üzere fuhuş şebekelerinin kurbanı olduğu ifade edilen raporda, bazı Suriyeli kızların Türk erkeklerle evlenmeye zorlandığı ve hizmetçilik ya da fuhuş yaptırıldığı yönünde haberler bulunduğu kaydedildi.
Raporda, aşırılık yanlısı grupların Suriye’deki radikal savaşçılara katılmaları için sahtekarlık ya da zorlama yoluyla Orta Asya, Endonezya ve Trinidad’dan yabancı erkek, kadın ve çocuk topladığı yönünde uluslararası kuruluşların raporlarına atıf yapıldı.
Dışişleri Bakanlığı raporunda, gençlerin zaman zaman zorlama yoluyla, hem Türk hükümeti hem de ABD tarafından terör örgütü olarak nitelenen PKK güçlerine katıldığı yönündeki raporlara da işaret edildi.
“Türkiye’nin insan ticaretini önleme yolunda asgari standartları tam olarak karşılamadığı ancak bunun için belirgin çabalar sergilediği” değerlendirmesine yer verilen raporda, Türk hükümetinin insan tacirlerine karşı güvenlik birimlerinin çabalarını artırdığı, bir önceki yıla göre ciddi miktarda daha fazla mağduru tespit ettiği ve insan ticareti çabalarına hukuki desteği artıran yeni bir düzenlemeyi geçirdiği belirtildi.
Raporda, ülkedeki giderek daha korunmasız hale gelen sığınmacı ve göçmen topluluklarını korumaya dönük çabaları yetersiz kalmayı sürdürdüğü ve hükümetin artan zorluklarla başa çıkmada kapasite kısıtlamalarıyla karşı karşıya olmaya devam ettiği kaydedildi.
Raporda, hükümetin Suriyeliler’e çalışma izni veren düzenlemeyi onaylaması ve insan ticaretiyle mücadele kapsamındaki diğer bazı adımlarına atıf yapılırken, bununla birlikte, hükümetin 2009 yılında oluşturulan insan ticaretiyle mücadele eylem planını yenilemediği belirtildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı raporunda, “Polis dahil bazı yetkililerin suçun ciddiyetini hafife aldığı ve sığınmacı nüfusu içerisindeki insan ticaretiyle başa çıkmada artan tetikte olunması gereğinin önemini farkına varamadığı” kaydedildi.
8 ülke daha kara listede
ABD Dışişleri Bakanlığı, raporunda insan ticaretiyle mücadelede en az düzeyde çaba gösterdiğini belirttiği ülkelerden oluşan ‘kara listeye’ 8 yeni ülkeyi ekledi.
Toplamda 27 ülkenin bulunduğu ‘kara listeye eklenen 8 ülke, eski Sovyet cumhuriyetleri Özbekistan ve Türkmenistan’ın yanısıra Myanmar, Haiti. Cibuti, Papua Yeni Gine, Sudan ve Surinam’dan oluşuyor.
Raporda Kuveyt ve Tayland, en alt listeden bir üste, yani ‘3’üncü Grup İzleme Listesi’ne yükseltildi. Bu gruptaki ülkeler, insan ticaretine karşı çabalar ortaya koysalar da hala gözlem altında tutuluyor.
Dışişleri Bakanlığı, Libya, Somali ve Yemen’in ise insan ticaretine karşı çabaları konusunda bir değerlendirme yapmaya elvermeyecek kadar kaos içerisinde olduğu kaydedildi.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, rapora dair yaptığı açıklamada, seks köleliği ve zorla ya da alıkonularak çalıştırılma başta olmak üzere insan ticaretinin dünyanın belli kesimlerinde ciddi bir sorun olmaya devam ettiğini söyledi.
Kerry, “20 milyon kişinin köleliğinden, modern çağ köleliğinden bahsediyoruz. Bu kişiler, hiç kimsenin dayanmak zorunda olmadığı bir yaşayan cehenneme katlanmak zorunda bırakılıyor. İnsan ticaretinin boyutu rezil bir düzeyde” diye konuştu.
Açıklamasında Kerry, 12 yaşındaki bir Suriyeli kızın IŞİD militanı tarafından defalarca tecavüze uğradığı, annesinin saldırgana durması için yalvardığı ama saldırganın ‘o küçük bir kız değil bir köle’ dediği olayı hatırlattı.
