Corona virüsü salgınında en fazla can kaybının yaşandığı ülke olan ABD’de yaşam bir çok eyalette normale dönmeye başladı. New York Valisi Andrew Cuomo, geçtiğimiz haftalarda nüfusunun yaklaşık yüzde 60’ının aşı olduğu New York ve komşu eyaletler Connecticut ve New Jersey'de 19 Mayıs tarihinden itibaren perakende mağazaları, ofisler, restoranlar, sinema salonları, Broadway sahneleri, müzeler, açık ve kapalı eğlence merkezleri ve spor salonları dahil olmak üzere birçok işletmenin kapasite sınırı olmadan çalışabileceğini açıklamıştı.
Ancak salgın sonrası işletmelerin tam kapasite çalışması şimdilik zor görünüyor. Yaklaşık 14 ay sonra tam kapasiteyle açılmaya hazırlanan işletmeler asgari ücretle çalıştıracak işçi bulmakta zorlanıyor.
Birçok işletmenin, kısıtlamaların tamamen kaldırılması için belirlenen takvimde çalıştıracak kişi bulamadıkları için tam kapasiteye geçemeyecekleri belirtiliyor
Çalışmasalar daha fazla kazanıyorlar
İşletmelerin çalıştıracak kişi bulamamasının nedenlerinden biri, hem eyalet hem de federal yönetimden salgın nedeniyle işsizlik yardımı alan kişilerin ellerine geçen para miktarının, bir işte çalışmaları halinde alacakları ücretten daha fazla olması.
New York’ta asgari ücretle çalışarak haftada 400 dolar kazanılabiliyor. Vergiler kesilince bu rakam 300 dolara kadar düşüyor ancak bir kişi hiç çalışmasa haftada 600 ila 805 dolara kadar işsizlik yardımı alıyor. Ayrıca bu işsizlik yardımından da vergi kesilmiyor.
İşletmelerin çalışacak eleman bulmak için asgari saat ücreti olan 10 doların yaklaşık iki-üç misline kadar ücret ödeyerek personel eksikliği sorununu çözmeye çalıştıkları ifade ediliyor.
Her üç işletmeden ikisi çalıştıracak eleman bulamıyor
New York Brookyln Ticaret Odası’nın yaptırdığı son anket, her üç işletmeden ikisinin, işsizlik yardımları nedeniyle çalıştıracak kimseyi bulamadığını gösteriyor.
Ankete göre, işletmelerin yüzde 64'ü çalıştıracak kişi bulmada sorun yaşıyor. Ankete katılan işletmeler ayrıca, çalıştıracak kişi bulmada tek sorunun işsizlik sigortası olmadığını, güvenlik ve sağlık endişelerinin de bunda rol oynadığını belirtiyor.
Güreralp: “Bu durum fiyatları arttırıyor”
New Jersey ve New York’ta 30 yıldır muhasebecilik yapan Hür Güreralp, işyerlerinin çalışacak eleman bulma sorununun uzun bir süre devam edeceği görüşünde.
VOA Türkçe’ye görüşlerini aktaran Güreralp, “Bizim muhasebesini tuttuğumuz birçok firma kısıtlamaların kaldırılması sürecinde çalışacak insan bulmakta zorlanıyor. Şu anda insanlar işsizlik yardımından çok daha fazla para kazanıyor. Niye işe gitsin? İşe gitse hem yol hem de yemek parası verecek. İşsizlik yardımı uygulaması 5 Eylül’e kadar sürecek, bu tarihten sonra işletmeler yeni eleman bulabilir. Tabi şu andaki bu durum işletmelerde maliyeti yükseltecek. Yeterli eleman olmadığı için asgari ücretle de eleman çalıştırsa personel giderleri artacak ve maliyetler fiyatları arttırmalarını sağlayacak. Bu durum da tüketiciye yansıyacak ve hatta enflasyonu tetikleyecek. Asgari saat ücret 15 dolar olarak belirlenmiş olsa da henüz yürürlüğe girmedi. Aşamalı olarak ABD’nin tüm eyaletlerinde uygulanacak. New York’ta halen 10 dolar, New Jersey’de 11 dolar. Vergiler kesildikten sonra 260-300 dolar civarında haftada kazanacaklar. Niye çalışalım diyorlar tabi.”
