Ukrayna ziyaretini sürdüren ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İsrail'in kaosla dolabilecek bir iktidar boşluğu potansiyeliyle karşı karşıya olduğu Gazze'nin geleceği için, açık ve somut bir plana ihtiyacı olduğunu söyledi.
Blinken Kiev'de düzenlediği basın toplantısında, "İsrail işgalini desteklemiyoruz ve desteklemeyeceğiz. Elbette Gazze'de Hamas yönetimini de desteklemiyoruz. Bunun Gazze halkını ve İsrail'i nereye götürdüğünü pek çok kez gördük. Ayrıca anarşiye ve kaosla doldurulması muhtemel bir boşluğa da izin veremeyiz" dedi.
"İsrail'in de bu çalışmayı yapması ve geleceğin ne olabileceğine ve ne olması gerektiğine odaklanması zorunlu" diyen Blinken, "Açık ve somut bir plana ihtiyaç var ve biz İsrail'in fikirleriyle öne çıkmasını bekliyoruz" ifadelerini kullandı.
Bu açıklamalar İsrail'in tepkisini çekmişe benziyor. Başbakan Benjamin Netanyahu, Hamas'ın yok edilmesi tamamlanmadan savaş sonrasını planlamanın mümkün olmadığını söyledi.
Netanyahu doğrudan Blinken'e atıfta bulunmasa da "Hamas'a dokunulmadığı sürece, 'savaş sonrası' hakkındaki tüm konuşmalar, içerikten yoksun sözlerden ibaret kalacaktır. İddia edilenin aksine, aylardır bu karmaşık sorunu çözmek için çeşitli çabalar sarf ediyoruz. Bu çabaların bazıları gizli ve böyle olması da iyi bir şey" açıklaması yaptı.
Netanyahu, İsrail'in Gazze'de yerel sivil yönetimin başına geçmeleri için Hamas'a bağlı olmayan Filistinliler’i aradığını ancak Hamas'ın misilleme tehdidiyle bu kişileri caydırdığını söyledi.
Filistinliler arasında 7 Ekim saldırısına yönelik yaygın desteğe atıfta bulunan Netanyahu, Filistin Yönetimi'ne açık bir göndermede bulundu ve "Bize şiddetle saldırabilecekleri bir terör devleti kurmalarına izin vermeyeceğiz" dedi.
İsrail Savunma Bakanı’ndan Netanyahu’ya eleştiri
Ancak İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, savaş sonrası Gazze yönetimine açıklık getirilmesini talep etti. Askeri yönetime karşı çıkan Gallant, Başbakan Netanyahu’nun tutumunu sorguladı.
Bir basın toplantısında konuşan Yoav Gallant, 7 Ekim'de başlayan çatışmaların hemen ardından, Filistinliler’den oluşan alternatif bir Gazze yönetimi planı geliştirmeye çalıştığını söyledi.
Başbakan’ın partisi Likud üyesi olan Gallant, bu çabaların Netanyahu yönetimindeki çeşitli karar alma mekanizmalarında "karşılık bulmadığını" söyledi.
Gallant, "Başbakan'a İsrail'in Gazze'yi askeri olarak yönetmeyeceğini açıklaması çağrısında bulunuyorum. Hamas yönetimine alternatif bir yönetim kurulmalı. Kararsızlık askeri kazanımları erozyona uğratacaktır" dedi.
Netanyahu, Gallant'ın sözlerine X'te yaptığı açıklama ile karşılık verdi ve Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas'ın siyasi grubu El Fetih'e atıfta bulunarak, "Hamastan'ı Fetihistan ile değiştirmeye hazır değilim" dedi.
Netanyahu, "Hamas'ın Gazze'yi askeri olarak kontrol etmediği netleşene kadar, hiç kimse can korkusu nedeniyle Gazze'nin sivil yönetimini üstlenmeye hazır olmayacak" diye konuştu.
Washington ve İsrail, 7 Ekim’deki saldırılarla yeniden başlayan çatışmaların ardından Hamas'ın Gazze'yi yönetmeye devam edemeyeceği konusunda hemfikir.
Ancak müttefikler, İsrail'in Hamas'a karşı "topyekûn zafer" arayışı konusunda anlaşmazlığa düşmüş durumda. ABD, Gazze’nin güneyinde Refah kentinde yerlerinden edilmiş Filistinliler’i tehlikeye atabilecek herhangi bir geniş kapsamlı operasyona karşı olduğunu sık sık sık yineliyor.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, İsrail'in Arap komşularıyla Gazze için savaş sonrası bir plan üzerinde çok sayıda görüşme gerçekleştirdi.
İsrail, tüm güvenlik kontrolünü elinde tutmak istediğini söylüyor ve İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da, sınırlı bir yetkiye sahip olan Filistin Yönetimi'nin, kontrolü devralması önerilerine karşı çıkıyor.
Öte yandan Blinken’ın Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’la Çarşamba günü telefonda görüştüğü bildirildi. Türk diplomatik kaynaklarının verdiği bilgiye göre görüşmede, Gazze’deki son gelişmeler ele alındı.
Kaynaklar, Fidan’ın Gazze’de biran önce kalıcı ateşkes sağlanmasının önemine değindiğini ve İsrail’in Refah’a saldırmasının kabul edilemez olduğunu ifade ettiğini aktardı.
Görüşme ile ilgili ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da, "Bakan Blinken ve Dışişleri Bakanı Fidan, rehinelerin serbest bırakılmasını sağlayacak ve Gazze'deki Filistinliler'in acılarını hafifletmeye yardımcı olacak acil bir ateşkesin sağlanmasına yönelik çabaları ele aldı. Bakan ve Dışişleri Bakanı ayrıca bölgede kalıcı ve sürekli bir barışın sağlanmasına yönelik devam eden çabaları da ele aldı. Bakan Blinken, Ortadoğu'da çatışmaların tırmanmasından kaçınmanın ve Gazze'ye insani yardımların daha fazla ulaştırılmasını sağlamanın önemini vurguladı" denildi.
Blinken ve Fidan son olarak Nisan ayı sonunda, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu çerçevesinde biraraya gelmişti.
Forum