Türkiye’nin en büyük manda nüfusuna sahip ikinci ili olan Diyarbakır’da mandaların aşırı sıcaklardan etkilenmemesi için Büyükşehir Belediyesi 164 yapay gölet yaptı. Uzmanlar mandaların aşırı sıcakta sulak alan bulamamasının verim kaybına neden olacağı görüşünde.
Bütün dünyanın aşırı sıcakların etkisinde olduğu son günlerde, Diyarbakır sıcağı en fazla hisseden yerlerden. Sıcaklardan insanlar kadar hayvanlar da etkileniyor.
Özellikle günün belli saatlerini suyun için geçirmek zorunda olan mandalar yılın en zor günlerini yaşıyor. Sıcaklar nedeniyle suların da azalması mandaların yaşamını daha da güçleştiriyor. Çobanlar bazen sulak bir alan bulabilmek için kilometrelerce yol gitmek zorunda kalıyor.
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi mandaların bu yıl daha fazla olan sıcaklardan etkilenmemesi için suni göletler yapmaya başladı. Göletlerden biri 400 mandanın bulunduğu Silvan ilçesine bağlı Bağdere köyünde yapıldı. Sabah gün doğmadan ahırlarından çıkarılan mandalar, güneşin tepeye çıktığı saatlerde köy yakınlarındaki gölete getiriliyor.
Yaklaşık 400 mandanın bulunduğu Bağdere köyünde de gölet yapıldı
Suyu uzaktan fark eden hayvanlar koşarak gölete atlıyor. Mandalar gölette hem serinliyor hem de çamur banyosu yapıyor. Saatlerce göletten çıkmayan mandalar sıcağın etkisinin azalmasıyla sudan çıkarak ahırlarının yolunu tutuyor.
Diyarbakır’da Büyükşehir Belediyesi tarafından yapımına başlanan göletlerin sayısı 164’ü buldu.
Diyarbakır’da Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler Daire Başkanı Nihat Nurbaki VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, 60’a yakın gölet daha yapacaklarını söyledi.
Küresel ısınmanın en fazla etkilediği yerlerin arasında Güneydoğu’nun da bulunduğuna dikkat çeken Nurbaki, mandaların rahat etmesi için göletleri yaptıklarını ifade etti.
Mandalar günün en sıcak saatlerini gölette geçiriyor
Nurbaki, göletler sayesine ahırların dışına rahatlıkla çıkacağına vurgu yaparak, “Biz mandalarımız daha rahat etsin, hem eti hem sütü bol olsun diye bu göletleri yaptık. Mandanın iki önemli talebi var. Bir, ot veya yiyebileceği bir şey, ikincisi de suya ihtiyacı var. Eğer bu ikisi bir arada olmasa etinde sütünden faydalanamazsın. Çok az olur. Manda suyla buluşmadığı, sudan yeteri kadar faydalanmadığı zaman kendisinden stres olur, hastalıklı olur” dedi
“Su mandalar için olmazsa olmazdır”
Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Aydın Vural ise göletlerin hayvanları sıcaktan koruyacağı gibi verim artışına da neden olacağını söyledi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Vural, “Hayvanın sıcaktan korunması demek, onun verimi ve sağlığı açısından son derece önemlidir. Hastalanmaması demek, daha çok süt vermesi demektir. Bu bakımdan göletler son derece önemli. Tabii su olmazsa da bir sıkıntı olmuyor ama süt ve yavru verimi düşüyor. Bunu yaptığımız zaman hayvanın fizyolojisi daha sağlıklı oluyor. Böylece bize de daha iyi verim vermiş oluyor” diye konuştu.
“Sudan çıkınca derileri parlıyor”
Yıllardır manda çobanlığı yapan Selahattin Köylü ise göletlerden sonra mandalardaki değişimi fark ettiğini söyledi. VOA Türkçe’ye konuşan Köylü, “Bu gölet yapıldığından beri hem sütlerinde hem etlerinde fark var. Bir de renkleri güzelleşti” şeklinde konuştu.
Yıllardır manda çobanlığı yapan Selahattin Köylü, gölet yapımından sonra mandalardaki değişimi farkettiğini söyledi
Diyarbakır yaklaşık 17 bin mandayla, Samsun’dan sonra, Türkiye’den en fazla manda sayısına sahip ikinci il. Samsun’da ise kayıtlı 19 bin civarında manda bulunuyor.
Forum