Amerika Başkanı Donald Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Salı günü 45 dakika telefonda görüştü. Beyaz Saray’ın “verimli” olarak nitelediği görüşme, uluslararası arenada da merakla bekleniyordu.
Görüşme, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan yedi ülkeye Trump’ın getirdiği geçici seyahat yasağının gölgesinde yapıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Müslümanlara haksızlık algısı ve İslamofobi’ye karşı ilk tepki veren liderlerden biri olarak biliniyor Bu nedenle uzmanlar Cumhurbaşkanının seyahat yasağı tartışmalarında sessiz kalmasının alışılmadık olduğunu söylüyor.
Kadir Has Üniversitesi’nden Soli Özel’e göre Ankara’nın yeni yönetimden beklentileri var ve Trump ile ters düşmek istemiyor. Zira Trump’ın bu tür bir tersliğin acısını çıkaracağı görüşü hakim. Sessizlik de Özel’e göre bundan kaynaklanıyor.
Erdoğan’ın en önemli beklentilerinden biri Suriye’deki PYD güçlerine sağlanan ABD askeri desteğinin kesilmesi. Amerika Savunma Bakanlığı geçen ay, aralarında YPG’nin de bulunduğu Suriye Demokratik Güçleri’ne zırhlı araç tedarik etmişti. Bu, Ankara tarafından tepkiyle karşılanmıştı.
Düşünce kuruluşu Carnegie Vakfı’nın uzmanlarından Sinan Ülgen de yeni ABD yönetiminin, daha ilk günlerinde PYD’ye silah sağlamaya devam ederse bunun Ankara tarafından dostça görülmeyeceğine dikkat çekiyor.
Cumhurbaşkanlığı kaynakları, telefon görüşmesinde iki liderin Rakka ve El Bab’daki çatışmalarda işbirliği konusunda anlaştığını duyurdu.
Uzmanlara göre Washington’un PYD konusundaki son kararı, Savunma Bakanlığı’ndan çıkacak IŞİD raporuna bağlı. Raporun bir kaç hafta içinde tamamlanması bekleniyor.
İddialara göre CIA Başkanı Mike Pompeo’nun Türkiye ziyaretinin gündeminde, Ankara’nın darbe girişimini düzenlemekle suçladığı ve Amerika’da ikamet eden Fethullah Gülen’in iadesi de var.
Gülen’in iadesi yargı sürecinde olduğundan aylarca sürebilir ve sonucu belirsiz. Ankara ise bu süreçte Gülen’in hiç olmazsa gözaltına alınmasını ya da yandaşları dahil eylemlerinin takip edilmesini istiyor.
Uzmanlar, ABD savaş uçaklarının IŞİD’le mücadelede İncirlik dahil Türk hava üslerini kullanmasının, Ankara’ya sınırlı da olsa üstünlük sağladığı görüşünde.
Soli Özel, İncilik Üssü’nün kapatılmasının hükümet içinde konuşulan bir seçenek olduğunu söylüyor ancak Trump’ın seyahat yasağı getirdiği sekizinci ülke durumuna düşmemek için Türkiye’nin mantık sınırları çerçevesinde kalması ve blöf yapmaması gerektiğini de hatırlatıyor.
Türkiye ve ABD’nin ortak çıkarları mevcut. İran da bu konuların arasında. Erdoğan, Trump’ın İran’ın bölgede güçlenmesine yönelik endişelerini paylaşıyor. Al Monitor yazarlarından Semih İdiz de Türkiye’nin İran’a karşı denge oluşturmak için herşeyi yapmaya hazır olduğunu öngörüyor. Ancak İdiz’e göre Türkiye bir yandan İran’la ilişki kurmak için çok çabaladığından konuya aktif şekilde dahil olduğunun görülmesini istemiyor.
Türkiye’nin sadece İran ile değil Suriye ve Irak ile de ilişkileri gergin. Bu ülkelerde artan Rusya etkisi de Ankara’yı endişelendiriyor. Sinan Ülgen’e göre bu nedenlerle Ankara, Washington ile ilişkileri tazeleyerek, izole olmaktan kaçabilir. Böylelikle de bölgede yeniden nüfuz sahibi olabilir. Ancak şimdilik belirsizlik sürüyor.
