Ermeni ve Azeri yetkililer, Perşembe günü yaptıkları açıklamada, ülkeleri arasındaki yaklaşık kırk yıllık çatışmayı sona erdirecek bir barış anlaşması metni üzerinde mutabık kaldıklarını duyurdu.
Azerbaycan’daki Dağlık Karabağ'ın Ermenistan'ın desteğiyle 1980’lerin sonlarında Azerbaycan'dan kopmasının ardından bu iki eski Sovyetler Birliği ülkesi yıllar içinde bir dizi savaş yaşadı.
Ermenistan Dışişleri Bakanlığı, Perşembe günü yaptığı açıklamada, Azerbaycan ile barış anlaşması taslağına son şeklinin verildiğini belirtti.
Açıklama metninde, “Barış anlaşması imzalanmaya hazır. Ermenistan Cumhuriyeti, anlaşmanın imzalanacağı tarih ve yer konusunda Azerbaycan Cumhuriyeti ile istişarelere başlamaya hazırdır” ifadeleri yer aldı.
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise şöyle denildi: “Azerbaycan ve Ermenistan arasında Barış ve Devletlerarası İlişkilerin Tesisi Anlaşması taslağının metni üzerindeki müzakerelerin tamamlandığını memnuniyetle bildiriyoruz.”
Ancak anlaşmanın ne zaman imzalanacağı belirsizliğini koruyor.
Azerbaycan anlaşmanın imzalanması için Ermenistan'ın, Azerbaycan toprakları üzerinde üstü kapalı hak iddia ettiğini söylediği anayasasında değişiklik yapılmasının ön koşul olduğunu belirtiyor.
Ermenistan bu iddiaları reddediyor ancak Başbakan Nikol Paşinyan, son aylarda defalarca ülkenin kuruluş belgesinin değiştirilmesi gerektiğini söyledi ve bunun için referandum çağrısında bulundu. Referandum için de henüz bir tarih belirlenmiş değil.
Rusya'nın devlet haber ajansı TASS, Paşinyan'ın Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada anlaşmanın, üçüncü ülkelerden gelen personelin Ermenistan-Azerbaycan sınırı boyunca konuşlanmasını engelleyeceğini söylediğini aktardı.
Bu hüküm muhtemelen Bakü'nün eleştirdiği Avrupa Birliği (AB) sivil izleme misyonunun yanı sıra Ermenistan sınırlarının bazı bölümlerinde polislik yapan Rus sınır muhafızlarını da kapsayacak.
1980'lerin sonunda patlak veren çatışmalar, çoğunluğu Müslüman olan yüzbinlerce Azeri’nin Ermenistan'dan, çoğunluğu Hıristiyan olan Ermeniler’in de Azerbaycan'dan kitlesel olarak sürülmesine yol açtı.
Barış görüşmeleri, Azerbaycan'ın Eylül 2023'te Karabağ'ı geri almasının ardından başladı. O dönemki çatışmalarda, bölgedeki 100 bin Ermeni'nin neredeyse tamamı Ermenistan'a kaçtı. Çoğu şu anda hala Ermenistan'da mülteci olarak yaşıyor.
Her iki taraf da uzun süredir devam eden çatışmayı sona erdirmek için bir antlaşma imzalamak istediklerini söylemişlerdi, ancak ilerleme yavaş ve süreç gergin oldu.
İki ülkenin bin kilometrelik ortak sınırı kapalı ve yoğun bir şekilde askerileştirilmiş durumda.
Ocak ayında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan'ı yok edilmesi gereken “faşist” bir tehdit oluşturmakla suçladı ve Ermenistan liderinin yeni bir çatışmayı meşrulaştırmaya yönelik olası bir girişim olarak nitelendirdiği yorumlarda bulunmuştu.
Forum