Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Ankara ziyareti sırasında Rus liderle Ukrayna'daki savaşı ve Karadeniz Tahıl Girişimi'ni görüşeceklerini söyledi.
Hakan Fidan bu açıklamayı Malta Dışişleri, Avrupa İşleri ve Ticaret Bakanı Ian Borg ile Malta'nın başkenti Valetta'da yaptığı görüşme sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında yaptı.
Fidan, Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden bu yana Putin'in NATO üyesi bir ülkeye yapacağı ilk ziyaret olacak bu gezi için bir tarih vermedi.
Ancak bir Türk yetkili geçen hafta Reuters'a yaptığı açıklamada, Putin'in 12 Şubat'ta Türkiye'yi ziyaret edeceğini söylemişti.
Ankara Rusya'yı, savaş sırasında Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden güvenli bir şekilde ihraç edilmesini sağlayan ve Türkiye ile Birleşmiş Milletler'in aracılık ettiği Karadeniz Tahıl Girişimi'ne geri dönmeye ikna etmeye çalışıyor. Rusya, Temmuz 2023'te anlaşmadan çekilmiş ve anlaşmayı yeniden canlandırmakla ilgilenmediğini kaydetmişti.
Dışişleri Bakanı Fidan, Türkiye'nin anlaşmayı yeniden canlandırmak için Ukrayna ve Rusya ile birlikte çalıştığını söyledi.
Dışişleri Bakanı, Ankara'nın enerjiden Suriye, Libya ve Güney Kafkaslar'daki bölgesel çatışmalara ilişkin politika farklılıklarına kadar birçok alanda Moskova'yla yürüttüğü “düzenli diyalog ve görüşmelere” önem verdiğini kaydetti.
Fidan, Rusya'yla diyalog konusunda, “Sorunlu alanlara ilişkin görüşmelerin gerçekleşmesi gerekiyor, başta Suriye, Kafkaslar ve Ortadoğu olmak üzere. Buralardaki pozisyonlarımızı sürekli gözden geçirmemiz gerekiyor, gerek sorunlara çözüm bulmak için gerek daha ciddi çatışmaların yayılmasını önlemek için” dedi.
“Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün her zaman yanında olduk, yanında olmaya devam edeceğiz” diyen Fidan, Ukrayna'da devam eden savaşın yıkıcı etkilerinin sona ermesi gerektiğini vurguladı.
Savaşın en büyük zararı Karadeniz Tahıl Anlaşması'na verdiğini söyleyen Fidan, “Bir şekilde hem Ukrayna tahılının hem Rus tahılının dünya marketlerine sağlıklı bir şekilde gelmesi, ulaşması gerekiyor. Bunun için de çalışma konusunda hemfikiriz” dedi.
NATO üyesi Türkiye, Karadeniz'de Ukrayna ve Rusya ile deniz sınırını paylaşıyor ve savaş sırasında her iki ülkeyle de iyi ilişkilerini sürdürmeyi hedefliyor. Rusya'ya yönelik yaptırımlara karşı çıkan Türkiye, Kiev'e askeri destek sağladı ve Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü destekliyor.
Türkiye’de doğalgaz merkezi kurulması hala gündemde
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov da Salı günü yaptığı açıklamada, Putin'ın yakında yapacağı Türkiye ziyaretinde Türk yetkililerle doğalgaz merkezi konusunu konuşmayı planladığını söyledi.
Erdoğan ve Putin geçen Eylül ayında Rusya’nın Karadeniz liman kenti Soçi’de görüşmüştü. Putin, "Gazprom, BOTAŞ'a yol haritasını sundu, sırada ortak çalışma grubunun kurulması var. Üçüncü ülkelere de doğalgaz sevk edeceğimizi söyleyebiliriz" demişti.
Erdoğan da “Türkiye'de kurulacak doğalgaz merkeziyle hem enerji nakil hem de fiyatlandırma konularında ilerleme sağlanacaktır” demiş, İstanbul'daki Finans Merkezi’ne benzer bir doğalgaz merkezinin kurulmasının planlandığını kaydetmişti.
Putin bu fikri Ekim 2022'de, Rusya'yı Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya bağlayan Kuzey Akım doğalgaz boru hatlarına zarar veren patlamalardan kısa bir süre sonra ortaya atmıştı.
Ancak geçen Eylül’de Reuters haber ajansına bilgi veren kaynaklar, Rusya'nın Avrupa'ya kaybettiği gaz satışını ikame etmek için Türkiye'de bir “gaz merkezi” kurma girişimi, bu merkezden kimin sorumlu olması gerektiği konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle geciktiğini söylemişti.
Rusya, Avrupa ülkeleri alımlarını keskin bir şekilde azalttığı için bu merkezi, gaz ihracatını yeniden yönlendirmenin bir yolu olarak görüyor. Doğrudan Rusya'dan gaz almak istemeyen ülkelere Türkiye üzerinden gaz satmayı umuyor.
Moskova şu anda Türkiye'ye Karadeniz üzerinden Mavi Akım ve TürkAkım boru hatlarıyla gaz tedarik ediyor. TürkAkım üzerinden gelen gaz da Macaristan, Yunanistan, Bosna Hersek, Romanya ve Sırbistan dahil, güney ve doğu Avrupa'ya ihraç ediliyor.
Bazı Batılı başkentler, Rus gazını içeren herhangi bir Türk gaz merkezinin, Moskova'nın Ukrayna'daki eylemleri nedeniyle Batı tarafından yaptırımları atlatmak için kullanılmasından endişeli.
Forum