Hamas'ın üst düzey liderlerinden biri, militan grubun Gazze'de esir tutulan altı İsrailli rehineyi Cumartesi günü, hayatta olmayan diğer dördünün bedenini ise Perşembe günü İsrail’e teslim etmeyi planladığını bildirdi.
Hamas liderlerinden Halil El Hayya'nın Salı günü yaptığı sürpriz açıklama, İsrail'in uzun süredir talep ettiği mobil evler ve inşaat ekipmanlarının Gazze Şeridi'ne girişine izin verme kararına açık bir yanıt niteliği taşıyor.
Hayattaki altı rehine, Mart ayı başında sona erecek ateşkesin ilk aşaması kapsamında serbest bırakılacak son rehineler olacak. Hamas'ın elinde yarısı hayatta yaklaşık 70 rehine daha olduğuna inanılıyor. Gelecek hafta dört rehinenin daha cansız bedeninin teslim edilmesi planlanıyor.
Ateşkes süresince Hamas şu ana kadar 24 rehineyi, İsrail ise binden fazla Filistinli mahkum ve tutukluyu serbest bıraktı.
Savaşan taraflar henüz ateşkesin ikinci ve daha zor aşamasını müzakere etmedi. Hamas, kalan rehineleri ancak çatışmaların kalıcı olarak durması ve İsrail askerlerinin Akdeniz kıyısındaki dar bölgeden tamamen çekilmesi karşılığında serbest bırakacağını söylüyor.
Bu arada İsrail, ABD tarafından da desteklenen, Hamas'ın Gazze'deki askeri ya da idari rolünü ortadan kaldırma hedefinden geri adım atmadı.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Salı günü yaptığı açıklamada, İsrail'in ikinci aşamanın ayrıntılarına ilişkin müzakereleri başlatmaya hazır olduğunu söyledi. Ateşkes anlaşmasına göre bu görüşmelerin iki hafta önce başlamış olması gerekiyordu.
Hamas liderlerinden Hayya, dört cenazenin teslimine “Bibas ailesinin” de dahil edileceğini söyledi ve görünüşe göre birçok İsrailli için esirlerin kötü durumunu temsil eden anne Şiri Bibas ve iki oğlu Ariel ve Kfir'e atıfta bulundu.
İsrail, bu rehinelerin öldüklerini doğrulamadı. Başbakan Benyamin Netanyahu'nun ofisi, halkı “fotoğraf, isim ve söylentileri” yaymamaya çağırdı. İsrailli yetkililer, Bibas ailesi için ciddi endişe duyduğunu ifade ederken, Hamas savaşın başlarında bir İsrail hava saldırısında öldürüldüklerini belirtti. Şiri Bibas'ın kocası Yarden Bibas, aileden ayrı şekilde kaçırılmış ve bu ay serbest bırakılmıştı.
Kaçırıldığında 9 aylık olan Kfir, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği ve 15 ay süren çatışmaları tetikleyen şok saldırıda alınan en küçük rehineydi. Kaçırılma anının video görüntülerinde Şiri'nin kızıl saçlı çocuklarını bir battaniyeye sarıp sarmaladığı ve silahlı adamlar tarafından götürüldüğü görülüyordu.
Aile, yaptığı açıklamada, “Hamas sözcüsünün kaçırılan sivillerin serbest bırakılması hareketinin bir parçası olarak gelecek Perşembe günü Şiri, Ariel ve Kfir'in geri döneceğine dair duyurusunun yayınlanmasının ardından sarsıldık” dedi.
İsrailli bir yetkili, Netanyahu'nun rehinelerin serbest bırakılmasını hızlandırmak için mobil evlerin ve inşaat ekipmanlarının Gazze'ye girişine izin vermeyi kabul ettiğini söyledi. Hamas, geçen hafta mobil ev meselesini ve ateşkesi ihlal ettiği iddia edilen diğer konuları gerekçe göstererek daha fazla rehinenin serbest bırakılmasını geciktirme tehdidinde bulunmuştu.
İsrail'in rehineler karşılığında, aralarında ölümcül saldırılardan ömür boyu hapis cezasına çarptırılanların da bulunduğu yüzlerce Filistinli mahkumu serbest bırakmaya devam etmesi bekleniyor.
Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısında yaklaşık 1200 kişiyi öldürmüş ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı. Esirlerin yarısından fazlası ateşkes anlaşmaları ve diğer anlaşmalarla serbest bırakılırken, sekizi askeri operasyonlarla kurtarıldı.
Gazze’deki sağlık yetkililerine göre, İsrail'in hava ve kara savaşında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 48 binden fazla Filistinli öldü ancak bunların kaçının savaşçı olduğu belirtilmedi. İsrail ordusu ise kanıt sunmadan ölü sayısına 17 bin militanın da dahil olduğunu söylüyor. Saldırı Gazze'nin geniş alanlarını tahrip etti ve 2,3 milyonluk nüfusunun çoğunu yerinden etti.
İsrail askerleri Lübnan’da kalmaya devam ediyor
Bu arada İsrail askerleri, militan grup Hizbullah ile yapılan ateşkesin bir parçası olarak çekilmeleri için verilen son tarihe rağmen Salı günü güney Lübnan'ın bazı bölgelerinde kalmaya devam etti.
İsrail bölgedeki bazı köylerden çekildi ancak kuzey İsrail'in bazı bölgelerini korumak için gerekli olduğunu belirttiği beş mevzide kuvvet bıraktığını açıkladı.
Lübnan cumhurbaşkanı, başbakanı ve meclis başkanı tarafından Salı günü yapılan ortak açıklamada, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ne İsrail'in derhal çekilmesi için çağrıda bulunuldu.
Ateşkes anlaşması İsrail'in Ocak ayı sonuna kadar çekilmesini, Hizbullah'ın da sınırdan uzaklaşmasını ve BM barış gücü askerlerinin Lübnan birlikleriyle birlikte boşaltılan tampon bölgeye konuşlanmasını öngörüyordu. Yapılan bir uzatma ile son tarih Salı gününe çekilmişti.
BM Lübnan temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert ve Lübnan'daki BM barış gücü misyonu başkanı ve kuvvet komutanı Korgeneral Aroldo Lazaro, yaptıkları ortak açıklamada, ateşkes anlaşmasının uygulanmasında bir gecikme daha yaşanmasının “olmasını umulan şey olmadığını” ifade etti.
İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, ordunun Lübnan'da beş kontrol pozisyonuyla tampon bölgede kalacağını ve “Hizbullah'ın herhangi bir ihlaline karşı güçlü ve tavizsiz bir şekilde hareket etmeye devam edeceğini” söyledi.
Kasım ayı sonunda varılan ateşkes, Lübnan'da bir yılı aşkın süredir devam eden ve ateşkes öncesindeki aylarda İsrail birliklerinin Lübnan içinde kara operasyonları düzenlemesi ve Hizbullah'ı hedef alan hava saldırılarının tekrarlanmasıyla yoğunlaşan çatışmaları durdurdu.
Militanlar Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail'in güneyine saldırmasından bir gün sonra kuzey İsrail'e sınır ötesi roket saldırıları başlatmıştı.
Hamas ve Hizbullah, ABD ve diğerleri tarafından terör örgütü olarak tanımlanıyor.
Forum