ABD tarihinin en genç senatörlerinden biri olarak siyasi kariyerine başlayan Demokrat Başkan Joe Biden, Pazar günü bu yılki başkanlık yarışında yeniden aday olmayacağını açıkladı.
Yarım asırdır Washington’da görev yapan Biden, kariyeri boyunca Senato'da, başkan yardımcılığında ve son olarak da başkanlık koltuğunda yer aldı.
Biden Ocak ayında Beyaz Saray'dan ayrıldığında neredeyse tüm kariyerini ABD siyasetinde geçirmiş olacak.
Kasım ayında 82 yaşına girecek olan Biden, bazı Demokrat meslektaşlarının hayatta olduğundan daha uzun süredir kamu hayatında olacak.
Senato’ya 29 yaşında girdi
1972'de 29 yaşında uzun bir Senato yarışını kazanarak Demokratlar’ı şaşırtan Biden, Amerikan tarihinin en genç altıncı senatörü olmuştu.
Ancak ilerleyen yaşı, Demokrat liderlerin onu Kasım ayındaki başkanlık yarışından çekilmeye teşvik etmelerine neden oldu.
Anketler çoğu Amerikalı’nın Biden’ın bir başkanlık dönemi daha hizmet etmek için çok yaşlı olduğuna inandığını gösteriyordu.
Başkanlık yıllarına salgın sonrası ekonomik durum, göçmenlik, Ukrayna, İsrail- Filistin krizi damga vurdu
Biden'ın başkanlık yılları; COVID-19 salgını, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, cesaretlenen Çin ve tüm bunların ekonomik ve sosyal yansımaları gibi çok sayıda küresel zorlukla geçti.
Yurt içinde ise Biden, Amerikalılar’ın yaşam maliyetini arttıran ve son 40 yılın en yüksek seviyesine ulaşan enflasyonun yanı sıra ABD'nin güney sınırında artan göç ile sosyal, ırksal ve toplumsal cinsiyet adaletine ilişkin meselelere çözüm getirmeye çalıştı.
2020'de başkan adayı olan Biden, eski Başkan Donald Trump'ın Demokratlar’ı, Cumhuriyetçi Parti'deki siyasi hasımlarını ve ulusal medyayı hedef alan saldırgan sosyal medya paylaşımlarıyla neredeyse her gün gündeme gelen yönetiminin ardından Beyaz Saray'a nezaketi geri getirme sözü verdi.
Biden, yasama alanında başarıya ulaşmak amacıyla Kongre'deki siyasi uçurumu aşmak için çalışma sözü verdi.
Biden, ülkenin eskiyen ve bozulan yollarını ve köprülerini onarmak için milyarlarca dolar harcamak, Amerikan üretimi bilgisayar çiplerini teşvik etmek ve ABD'de yaklaşık 30 yıldır ilk kez yürürlüğe giren yeni silah kontrollerini sağlamak için hazırlanan yasalara destek konusunda az sayıda Cumhuriyetçi’nin oyunu kazanarak bir dereceye kadar başarılı olabildi.
Demokratlar, Cumhuriyetçiler’in ortak muhalefetine rağmen COVID-19’la ilgili bir ekonomik yardım tasarısını ve daha sonra da iklim değişikliğinin etkilerinin kontrol altına alınmasına yardımcı olacak 369 milyar dolarlık bir planı onayladı.
Ancak bazı ekonomistler, ABD tüketici fiyatlarında henüz tam olarak gerilemeyen artıştan bu hükümet harcamalarını sorumlu tutu.
Ukrayna’ya gönderilen milyarlarca dolar değerinde silah ise Biden’ın en büyük dış politika başarılarından biri olarak görülüyor.
Biden, Batılı ülkelerden oluşan bir koalisyona liderlik ederek, Kiev ordusunun Şubat 2022'deki işgalinden birkaç gün sonra başkenti ele geçirmesi beklenen Rus güçlerine karşı koymasına yardımcı olmak üzere Ukrayna'ya milyarlarca dolar değerinde silah gönderdi. Ancak Biden'ın tereddütsüz desteğine rağmen savaş, çıkmaza dönüştü.
Ayrıca, ABD ve müttefik güçlerinin Afganistan'dan çekilmesi sırasında 13 ABD askerinin öldürülmesinin ardından Biden'ın destek oranları keskin bir düşüş gösterdi.
Biden için zorlukları beraberinde getiren bir diğer konu ise İsrail-Hamas çatışması oldu. Biden, ABD üniversite kampüslerinde Filistin yanlısı protestolar başladığında bile İsrail'in yanında durdu.
10. ayında olan Gazze savaşı uzadıkça, Biden savaşın sona ermesi için sık sık çağrıda bulundu ve İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun çatışmayı yönetme biçimini eleştirmeye başladı.
Oğlunu kaybedince Obama sonrası başkanlığa adaylığını koymadı
Biden 2020'de Beyaz Saray'a adaylığını koymadan önce, 2009'dan itibaren sekiz yıllık başkan yardımcılığını yaptığı Başkan Barack Obama'nın en üst düzey danışmanlarından biriydi.
Biden, ABD askerlerinin Irak'tan çekilmesi ve ekonominin Büyük Durgunluk'tan kurtulmasına yardımcı olmak için eyalet ve yerel yönetimlere yüz milyarlarca federal dolar dağıtılması gibi projelerden sorumlu olmuş, hükümetin kapanmasını ve borç temerrütlerini önlemek için dönemin Senato Azınlık Lideri Mitch McConnell ile yakın çalışma yürütmüştü.
Obama 2017 yılında Biden'ı ülkenin en yüksek sivil onuru olan Başkanlık Özgürlük Madalyası ile ödüllendirmiş ve onu "Amerika'nın sahip olduğu en iyi başkan yardımcısı" olarak tanımlamıştı.
Obama'nın Biden'ı başkan yardımcısı adayı olarak seçmesinin en büyük nedeni, Biden'ın ABD senatörü olarak uluslararası sahnedeki uzun deneyimiydi. Obama, Biden’ın deneyimlerinin bu alandaki kendi sınırlı deneyimini dengeleyeceğini umuyordu.
Biden uzun süre Obama'nın olası halefi olarak düşünülmüş, ancak oğlu Beau'nun 46 yaşında beyin kanserinden ölümünün ardından ailesinin yaşadığı acıyı gerekçe göstererek 2016'da başkanlığa adaylığını koymamıştı.
Ancak 2019'da New York Times tarafından yapılan bir haberde Obama'nın Biden'ı 2016'da başkan adayı olmaktan vazgeçirdiği, çünkü o zamanki aday Hillary Clinton'ın genel seçimleri kazanma şansının daha yüksek olduğuna inandığı belirtilmişti.
36 yılını Kongre’de geçirdi
Biden 1972'de Delaware'i temsil etmek üzere Senato yarışını kazanmasının ardından sonraki 36 yılını ABD Kongresi’nde geçirdi ve çoğu gün Wilmington ile Washington arasındaki yüz milden fazla mesafeyi trenle gidip geldi.
Demokratlar’ın saflarında yükseldi ve iki kez Dış İlişkiler Komisyonu’nun, bir kez de Senato Yargı Komisyonu'nun başkanlığını yaptı.
John McCain ve Chuck Hagel gibi Cumhuriyetçilerle çalışabilen biri olarak tanınan Biden, her zaman partilerüstü hareket edebilmeyi savundu. Ancak Cumhuriyetçi milletvekilleriyle olan bağlarına rağmen Oval Ofis'e geldiğinde bu ilişkilerini yasama alanında başarıya dönüştürmekte zorlandı.
Senato yıllarına hangi konular damgasını vurdu?
Biden, Senato görevi sırasında aile içi şiddeti, cinsel saldırıyı, evlilik dışı ilişkide şiddeti ve ısrarlı takibin kovuşturulmasını kolaylaştıran Kadına Karşı Şiddet Yasası'na destek verdi.
Ayrıca, çoğu ateşli silahın satın alınması için sicil kontrollerini zorunlu kılan Brady yasa tasarısının geçmesine yardımcı oldu.
Öte yandan Biden, siyahların hapsedilme oranlarının artmasına katkıda bulunan 1994 suç tasarısını desteklemek ve 2003'te Irak'ın işgalinin önünü açmak için verdiği oy dahil Senato'da aldığı bazı kararlardan pişmanlık duyduğunu ifade etti. Biden bunlar yüzünden eleştirilere de hedef olmuştu.
Biden’ın eleştirildiği bir diğer konu da Anita Hill tarafından cinsel tacizle suçlanan Anayasa Mahkemesi yargıcı Clarence Thomas'ın 1991 yılındaki onay oturumlarında yürüttüğü roldü.
Biden 2019'da bu konu hakkında özür dilemiş, "Hill'in hak ettiği türden bir oturum için bir yol bulamadığıma hala pişmanım" demişti.
Hill ve destekçileri, Biden'ı oturum sırasında kendisini karalanmaktan korumak için yeterince çaba göstermemekle suçlamışlardı.
2020 öncesi iki kez daha başkan adaylığı için yarışa girmişti
Biden, 2020'deki başarılı başkanlık yarışından önce, Demokrat Parti’nin adaylığını kazanmak için 1988 ve 2008'de başarısız olduğu iki başkan adaylığı yarışına girmişti.
Sonunda 2020'deki ulusal seçimi, Biden'ın zaferini tanımayı reddeden ve seçimde hile yapıldığını öne süren Trump'a karşı kazandı.
Biden birkaç kilit eyaleti az farkla ele geçirerek Seçiciler Kurulu’nu toplamda 306-232'lik bir farkla kazandı.
Biden, Trump'tan 7 milyon daha fazla oy aldı. ABD başkanları aslında eyalet bazında yapılan seçimlerle göreve geliyor, yani en kalabalık eyaletler Seçiciler Kurulu’nda en fazla oya sahip oluyor. Dolayısıyla bu eyaletler ulusal sonucun belirlenmesinde en fazla etkiye sahip olanlar.
20 Ocak 2021'de başkanlık görevine başladığında 78 yaşında olan Biden, 2017'de Beyaz Saray'a girdiğinde 70 yaşında olan Trump'ı geride bırakarak ülkenin en yaşlı başkanı oldu.
Forum