Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, çalıntı Ukrayna tahılı taşıdığından şüphelenilen Rus bandıralı kargo gemisi Zhibek Zholy'nin Türkiye’deki Karasu Limanı’ndan ayrılmasından bir gün sonra, Türkiye’nin Kiev Büyükelçisi Yağmur Ahmet Güldere’yi açıklama istemek üzere çağıracağını bildirdi.
Anlaşmazlık, dünyanın en büyük tahıl tedarikçisi olan Ukrayna'daki savaşın gıda güvenliğiyle ilgili endişeleri körüklemesi nedeniyle, küresel olarak gıda fiyatlarının rekor düzeye tırmandığı bir zamanda ortaya çıktı.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Refinitiv gemi takip verilerinin, geminin Çarşamba günü geç saatlerde Türkiye'nin kuzeybatısındaki Karasu limanından yola çıktığını göstermesinin ardından geminin ayrılmasına izin verilmesinin "kabul edilemez" olduğunu açıkladı.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Oleg Nikolenko Twitter'da paylaştığı mesajında, "Çalıntı Ukrayna tahıllarıyla dolu Rus gemisi Zhibek Zholy'nin, Türk makamlarına suç delili sunulmasına rağmen Karasu Limanı’ndan ayrılmasına izin verildiği için üzgünüz" dedi.
Pazar günü, Ukrayna'nın Türkiye büyükelçisi Türk makamlarının gemiyi alıkoyduğunu söylemişti. Reuters daha önce Ukrayna'nın Türkiye'den gemiyi alıkoymasını istediğini bildirmişti.
Ancak Çarşamba günü, Rusya Dışişleri Bakanlığı, geminin Türkiye tarafından alıkonulduğuna dair haberleri yalanladı.
Geminin mürettebatına atıfta bulunan Rus haber ajansı TASS Perşembe günü yaptığı açıklamada, geminin bir Türk limanı yakınında demir attıktan sonra tahılın "bir depolama gemisine" boşaltılmasının planlandığını söyledi.
Nakliye takip verileri, geminin varış noktasının Rusya'nın Kavkaz limanı olduğunu ve bugün varacağını gösteriyor.
Kiev, Moskova'yı Şubat ayının sonlarında Ukrayna’yı işgale başlamasından bu yana Rus kuvvetleri tarafından ele geçirilen bölgelerden tahıl çalmakla suçluyor. Söz konusu işgali, "özel askeri operasyon" olarak nitelendiren Kremlin, bu tür suçlamaları reddediyor.
Ukrayna, güney sahili boyunca savaş şiddetlenirken limanlarının çoğunun kullanımı engellendiği için mal ihraç etmekte zorlanıyor. Resmi verilere göre, tahıl ihracatı ülke ihracatının yaklaşık beşte birini oluşturuyor.
Hem Moskova hem de Kiev ile iyi ilişkilere sahip olan NATO üyesi Türkiye, işgali eleştirirken, Batı'nın Rusya'ya yönelik yaptırımlarını da reddediyor. Ankara, 2014'ten bu yana Kırım ile Türkiye arasındaki ticari sevkiyatları engellemek konusunda Ukrayna ile hemfikir.
Aynı zamanda Türkiye, Ukrayna'dan tahıl ihraç etmek için potansiyel bir Karadeniz koridoru konusunda Birleşmiş Milletler, Rusya ve Ukrayna arasındaki görüşmelerde de kilit rol oynuyor.
