IŞİD’in son zamanlarda Suriye ve Irak’ta gerçekleştirdiği toplu idamlar, örgütün halktan daha fazla direnç gördüğüne ve elindeki bölgelerdeki kontrolü kaybetmekten korktuğuna işaret ediyor
Irak’ta cihatçı grup son birkaç ayda Musul’da idam edilen, binden fazla kişinin listesini, örgütün şeriat mahkeme binasının duvarlarına astı.
Yerel IŞİD’le mücadele grupları, yüzlerce kentlinin kaybolan akrabalarının isimlerini bulma ümidiyle mahkeme etrafına toplandığını bildirdi. Öldürülenlerin çoğu casusluk ya da Peşmerge güçlerine yardımla suçlanıyordu.
IŞİD, 26 Şubat’ta, Deyrizor’da örgütten kaçmaya çalışarak ihanet suçu işleyen Belçikalı bir cihatçıyı başını keserek idam etti. Muhalif, Deyrizor Sessizce Katlediliyor eylemci ağı, yaptığı açıklamada, şeriat hukukunu temsil eden bir kişinin idamdan önce sanığın IŞİD’in düşmanlarıyla savaşmaktan kaçtığını halka duyuran bir konuşma yaptığını ifade etti.
1 Mart’ta IŞİD, 1’i Tunuslu, 2’si Cezayirli, 3 yabancı savaşçıyı vurarak öldürdü. Deyrizor’a bağlı el Mayadin kentinde gerçekleştirilen idamın nedeni olarak bu savaşçıların yerel halktan rüşvet alması gösterildi. Bu idamdan önce de yine bir şeriat mahkemesi görevlisinin halka açıklama yaptığı bildirildi.
Üç savaşçı el Mayadin kentinde polis rolündeydi. Bu idamlardan birkaç gün önce de örgüt iki genç kızı taşlayarak öldürmüştü. 17 ve 16 yaşındaki kızlar zinayla suçlanıyordu. Kızlarla uygunsuz ilişkiye girdikleri söylenen erkekler ise kırbaçlandıktan sonra serbest bırakıldı.
Hilafet devletini ilan eden IŞİD, yönetimini baskı ve şiddetle sürdürürken yerel halkı da itaate zorluyor. Ancak, Suriye’nin doğusundaki son idamlar direnişçileri sindiremedi. Deyrizor’da silahlı bir grup örgütün önde gelen üyelerinden birini haftasonu kaçırdıktan sonra idam etti. Kentin vergilerinden sorumlu, Ebu Salih el Cezrevi’nin bedeni bir kenara atılmış şekilde bulundu.
Yerel eylemciler IŞİD’in buna karşılık sokağa çıkma yasağı ilan ettiğini ve onlarca kişiyi tutukladığını bildirdi. Son olay, direnişçi savaşçıların vilayette, IŞİD’in bir emirinin konvoyuna saldırarak emirle beraber 4 korumasını öldürmesinin iki hafta sonrasında gerçekleşti.
Deyrizor’daki direnişçiler son birkaç ayda vur-kaç taktikleri kullanarak bazı IŞİD yetkililerini öldürmeyi başardı. Amerika’nın Sesi’yle konuşan bir eylemci, direnişçilerin eşgüdüm içinde olmayan gruplar olarak hareket ettiğini ifade etti. Bazı savaşçıların Eş-Şeitat kabilesinden olduğu düşünülüyor. IŞİD, iki yıl önce vilayeti ele geçirirken bu aşiretten 700’den fazla kişiyi öldürmüştü.
Amerikan Operasyonları Endişe Yaratıyor
Eylemciler, örgüt üyelerinin koalisyon güçlerinin operasyonları nedeniyle endişeli olduğunu bildiriyor. Örgüt liderlerini hedef alan hava saldırılarının yanı sıra, üst düzey bir IŞİD yetkilisinin ABD özel kuvvetleri tarafından Kuzey Irak’ta ele geçirildiği operasyondan sonra komandoların gerçekleştirebileceği operasyonlar da diğer bir kaygı konusu.
29 Şubat’ta ABD Savunma Bakanı Ashton Carter, 200 kişilik bir öncü hedef gücünün bölgede konuşlandığını ve operasyonlara başladığını açıkladı.
Amerikalı bir terörle mücadele yetkilisi, Amerika’nın Sesi’yle yaptığı söyleşide, örgütün son dönemde Irak ve Suriye’de toprak kaybetmesinin militanları strese soktuğunu ifade etti.
Yetkili, IŞİD’in yenilmez görülmesinin ve zaferinin engellenemez olarak sunulmasının, örgütün yeni militanları çekmesini kolaylaştırdığını, ancak son dönemdeki yenilgilerin bu söylemi zora soktuğunu söyledi. IŞİD aynı zamanda enerji kaynaklarının kontrolünü kaybediyor ve elindeki nakdin önemli bir kısmı da yok edildi. Operasyonların IŞİD’in sonunu getirmesi mümkün görülmese de kayıpların örgüt üzerinde büyük etki yaptığı açık.
Buna rağmen uzmanlar, örgütün dirençli bir rakip olduğunu, birkaç cephede birden savaşmayı sürdürdüğünü ve Suriye ve Irak’ın farklı bölgelerinde taarruza devam ettiğine dikkat çekiyor.
Örgütün Kazanımları
Örgüt son haftalarda, üzerindeki baskıya rağmen Suriye’nin batısında kazanım sağlamayı başardı. Rakka’nın hemen kuzeyindeki Tel Rifat’a sürpriz saldırı gerçekleştiren militanlar, Halep’in dışındaki Hanaser köyünde Esat rejimiyle yoğun biçimde çatışıyor. Örgüt, Esat güçlerinin Deyrizor yakınlarında El Teyim petrol havzasına yönelik saldırılarına da dayanmayı sürdürüyor.
IŞİD, bu hafta Hama ilinde de birkaç köyü ele geçirdi ve İsmaili mezhebine bağlı nüfusun merkezi olan Selimiye’ye militan gönderdi. IŞİD, İsmaili inancına bağlı kişileri mürtet olarak görüyor ve cihatçıların bölgeye yaklaşması halkı, Yezidiler’in başına gelenlerin kendi başlarına da gelebileceği düşüncesine sevk ediyor. IŞİD, 2014’te çok sayıda Yezidi erkeği öldürmüş, yüzlerce kadını da köle yapmıştı.
İsmaili imam Haydar el Salih, yerel haber ajanslarıyla yaptığı görüşmede, IŞİD’in ilerlemesinden haberdar olduklarını ve halkın, kentin IŞİD’in eline geçmesi durumunda yaşanacaklardan büyük endişe duyduğunu dile getirdi.
