Kuruluşunun 104. yılını kutlayan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gelecek haftadan itibaren yeniden “yeni anayasa” konusunu gündemine almaya hazırlanıyor.
Bu konuda en güçlü işaret bugün 23 Nisan Özel Oturumu’nda konuşan TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’tan geldi.
Genel kurulda milletvekillerine hitap eden Kurtulmuş, “Bu meclis halkın verdiği oyların yüzde 95'ine sahip bir meclistir. Yeter ki doğru zeminlerde tartışmayı başaralım. Doğru yöntemler de partilerin uzlaşı ile varacağı yöntemlerdir. Gerçekten sivil, darbelerin gölgelerinden kurtulmuş anayasa yapması Meclis'in boynunun borcudur. Öncelikli gündem asra uygun anayasa. Bu haftayı geride bırakıp partilerle yapacağımız temaslarla bu süreci başlatacağız. Her kurumun bu sürece katkı vermesini temenni ediyoruz” dedi.
2010 ve 2017 referandumlarıyla 12 Eylül 1982 Anayasası’nda birçok değişiklik yapılmasını sağlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da “yeni anayasa”dan yana olduğu biliniyor.
Erdoğan’dan Özel’e “yeni anayasa” teklifi: “Yenilikçi ve özgürlükçü bir anayasaya kavuşma zamanı gelmiştir”
Dün Irak’tan dönüşünde gazetecilere açıklamalarda bulunan Recep Tayyip Erdoğan kendisinden randevu istediğini belirten CHP lideri Özgür Özel’in henüz bu konuda bir talep iletmediğini söyledikten sonra ana muhalefetin yeni yönetiminden anayasa değişikliği için destek isteyeceğinin altını çizdi.
Erdoğan, “Sosyolojiler, teknolojiler, iklimler ve daha birçok zemin çok hızlı değişiyor. Bunu ayak uydurmak için de Türkiye'nin eskinin darbe ruhunu özünde barındıran anayasa metninden kurtulup yenilikçi ve özgürlükçü bir Anayasa’ya kavuşma zamanı gelmiştir. Yani bu konuda Cumhuriyet Halk Partisi'nin de böyle bir değişime destek verebileceği düşüncesinde ve inancındayım. Bu görüşme sağlandığında tabii ki anayasa konusu da bizim görüşme başlıklarımızın arasında yer alacaktır. Kaldı ki Meclis Başkanımız’ın da liderlerle yapacağı görüşmelerde bu konuları onlarla ele alma düşüncesinin olduğunu biliyorum. Sayın Özel'in bu ziyaretinin gerçekleşmesi halinde kendisiyle de bunları konuşarak böyle bir adımı atabileceğimizi kendisine teklif etmekten daha doğal bir şey olmaz” dedi.
Özgür Özel’den Erdoğan’a jet yanıt: “Önce mevcuduna uyun”
CHP liderinin Cumhurbaşkanı’na yanıtı da gecikmedi. 23 Nisan Özel Oturumu’nun ardından Meclis kulisinde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Özgür Özel, Erdoğan’la önümüzdeki hafta için randevu talep edeceğini söylerken yeni anayasa konusunda mesafeli bir pozisyon ortaya koydu.
Parlamentoda 125 sandalyesi bulunan CHP’nin genel başkanı, “Sayın Erdoğan’ın da artık değişimci olması güzel bir şey. CHP değişerek güçlendi. Bu tutumlarını değiştiremezlerse zayıflamaya devam edecek. Anayasa ile ilgili birtakım talepleri de söyledi, tabii ki TBMM müzakere zeminidir ve her zaman liderler birbirleriyle konuşur. Değiştireceğiniz anayasayı ne yapacaksınız? Geçen sefer değiştirilen anayasaya niye uymuyorsunuz? Bir anayasa, uymamak için değiştirilir mi? Eğer anayasayı değiştirecekseniz, önce uymanız lazım. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uymamak. Anayasa Mahkemesi kararlarına uymamak. Birinci derece mahkemesine Anayasa Mahkemesi'ni ezdirmek. Bunlar hangi anayasaya uymak? Anayasa ayaklar altında. Müzakereler, görüşmeler elbette olur liderler arasında ama bir şey uymamak için değiştirilmez. Bir şeyi değiştirmek istiyorsanız önce mevcuduna uyun da onu görelim” dedi.
CHP lideri, “Anayasa Mahkemesi kararlarına uyun” sözleriyle TİP Hatay milletvekili Can Atalay hakkında yüksek mahkemenin verdiği karara yerel mahkemenin direnmesine atıf yaptı.
Meclis’te Anayasa değişikliği için 400 evet oyu gerekiyor
Türkiye Büyük Millet Meclisi 600 üyeden oluşuyor.
Anayasa ve Meclis İç Tüzüğü’ne göre Anayasa değişiklik teklifi için 200 milletvekilinin imza vermesi gerekiyor. Eğer 400 milletvekili değişiklik teklifini onaylarsa o yasa maddesi yürürlüğe giriyor.
Teklifin referanduma sunulması ise 360 milletvekilinin “evet” oyu kullanmasıyla mümkün oluyor.
MHP’den yeşil ışık: “Önümüzdeki sıcak gündemlerden birisi de sivil, demokratik ve kapsayıcı yeni anayasa hazırlığı olmalıdır”
AK Parti’nin Meclis’te 265 milletvekili bulunuyor. 50 sandalyeye sahip Cumhur İttifakı’ndaki ortağı Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) de “yeni anayasa”dan yana olduğunu en son geçtiğimiz hafta MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin grup toplantısında yaptığı konuşmayla ortaya koydu.
MHP lideri, “İttifak sistemi gözden geçirilerek siyasi ve demokratik istikrarı zaafa uğratan ve uygulamada şahit olunan bazı çarpıklıklar ilerleyen süreçte giderilmelidir. Milliyetçi Hareket Partisi, 100 maddelik anayasa teklifiyle mezkur hazırlığa katkı vermek için samimi çağrısını yineleyerek herkesi sorumluluk bilinciyle hareket etmeye davet etmektedir. Biz hazırız, darbe anayasasını rafa kaldırmanın sadece zaman, emek, sabır, sağduyu ve ahlaki uzlaşma gerektirdiğine inanıyoruz” dedi.
Bahçeli’nin aynı konuşmasında bir kez daha “Tavsayan ve kasten uzatılan HDP’nin kapatma davası sonuçlanmalı, arkasından sıra DEM’e gelmeli, nitekim bölücü partilerin kapısı kilitlenmeli, başka isimlerle açılmaları anayasal çerçevede engellenmelidir” sözleri parlamentoda 57 üyesi olan DEM Partisi’nin AK Parti-MHP işbirliğiyle gelecek bir değişikliğe sıcak bakmasını zorlaştıracak gibi düşündürtse de muhalefet partisinden pozitif mesaj geldi.
DEM Parti 1921 Anayasası’nı adres gösterdi: “Tarihsel inkâr, temel referanslarını 1924 Anayasası’ndan almaktadır”
Özel oturumda konuşan DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları 12 Eylül Anayasası’ndan kurtulmak gerektiğini vurgularken içinde “Türk milleti” tanımı geçmeyen ve daha adem-i merkeziyetçi bir çerçeve sunan 1921 Anayasası’na atıfta bulundu.
Hatimoğulları, “1920 yılı öncesinde devrede olan tekçi siyasi anlayış, 1924 Anayasası’yla yeni ulus devletin katı ve sistematik aklı haline dönüşmüştür. Tarihsel inkâr, temel referanslarını ülkenin tüm farklılıklarını yok sayan 1924 Anayasası’ndan almaktadır. Tek tip yurttaş yaratma, merkeziyetçilik ve inkâr konularında daha sonra yapılan tüm anayasalar, maalesef 1924 Anayasası’nın kötü birer kopyası durumuna düşmüştür. Cumhuriyetin ikinci yüzyılında krizlerden çıkışın yolu 1920 ruhuyla 1921’de yapılan toplumsal mutabakatın güncellenmesinden geçmektedir. Burada Meclis kurucu bir iradeyle Kürt meselesinin çözümü ile karşı karşıyadır. Gelin, yamalı ‘12 Eylül Darbe Anayasası’ndan hep birlikte kurtulalım ve ‘Demokratik Cumhuriyeti’ beraber inşa edelim” dedi.
İYİ Parti kongresi yeni anayasa için parlamento matematiğini değiştirebilir
Önümüzdeki haftasonu gerçekleşecek kongrede, yeni genel başkanını seçecek İYİ Parti’nin ise 38 milletvekili bulunuyor.
14 Mayıs seçimlerinde muhalefetin ana partilerinden olan İYİ Parti, seçimlerden sonra Millet İttifakı’ndan ayrılmıştı.
Partinin yeni genel başkanı ile yeni anayasadan yana tutum alması halinde en azından değişikliklerin referanduma gitme ihtimali artabilecek.
Forum