İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Hamas’ı ortadan kaldırma operasyonunu ilerletme sözü verirken, Gazze'de derhal ateşkes talep eden BM Güvenlik Konseyi kararını eleştirdi.
Netanyahu Salı günü yaptığı açıklamada, "İsrail Hamas'ın hayal ürünü taleplerine boyun eğmeyecek ve savaşın tüm hedeflerine ulaşmak için adım atmayı sürdürecek. Bu hedefler kaçırılanların tamamını serbest bırakmak, Hamas'ın askeri ve hükümet kabiliyetlerini yok etmek ve Gazze'nin artık İsrail için bir tehdit oluşturmamasını sağlamak" dedi.
Hamas Pazartesi günü yaptığı açıklamada, dolaylı müzakerelerden çıkan son ateşkes teklifini reddetmişti. Hamas, İsrail askerlerinin Gazze'den çekilmesini ve yerlerinden edilen Filistinliler’in dönmesini içeren kapsamlı bir ateşkese varılması konusundaki ilk teklifine sadık kalacağını arabuluculara bildirdiğini söylemişti.
Amerikalı, Mısırlı ve Katarlı müzakerecilerin çatışmaların geçici olarak durdurulması, rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze'deki siviller için çok ihtiyaç duyulan insani yardımın arttırılması için haftalardır sürdürdükleri çabalara rağmen, İsrail ve Hamas taleplerinde pek taviz vermedi.
Netanyahu Salı günü yaptığı açıklamada Hamas'ın tutumunun terör örgütünün "bir anlaşma için müzakerelere devam etmekle ilgilenmediğini kanıtladığını ve Güvenlik Konseyi'nin kararının verdiği zararın talihsiz bir göstergesi olduğunu" söyledi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Pazartesi günü İsrail ile Hamas arasında derhal ateşkes yapılmasını talep eden bir karar tasarısını kabul ederken, ABD çekimser kalarak müttefiki İsrail ile gerilime neden olmuştu.
Arabulucu Katar Salı günü yaptığı açıklamada, Güvenlik Konseyi'nin kararının, Doha'daki ateşkes görüşmeleri üzerinde hemen bir etki yaratmadığını söyledi.
Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macit El Ensari Doha'da düzenlediği basın toplantısında, "Görüşmeler üzerinde hemen bir etki görmedik, BM kararı alınmadan önce olduğu gibi devam ediliyor" dedi.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir kaynak daha önce Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, bir haftadan uzun bir süre önce Katar'a giden İsrail istihbarat teşkilatı Mossad heyetinin hala görüşmelerde bulunduğunu söyledi.
Kaynak, küçük bir Mossad ekibinin gelişmelerle ilgili istişarelerde bulunmak üzere Doha'dan İsrail'e dönmekte olduğunu da sözlerine ekledi.
Savaş, Hamas'ın 7 Ekim'de Gazze'den İsrail'in güneyine girerek 1200 kişiyi öldürmesi ve 250’den fazla kişiyi rehin almasıyla başladı. İsrail’in misillemesinde Hamas yönetimindeki Gazze Sağlık Bakanlığı yetkililerine göre 32 binden fazla Filistinli öldü.
Netanyahu koalisyonu ABD ile yaşanan anlaşmazlığın ardından zor durumda
İsrail Başbakanı Netanyahu, Washington'la gerilimin koyu dindar Yahudiler’i askere alma önerileri ve zorunlu askerlik yasası üzerindeki anlaşmazlıkları derinleştirmesinin ardından, Salı günü kırılgan koalisyonunda artan gerginliklerle karşı karşıya.
İsrail medyası, hükümetin Yüksek Mahkeme'ye teklif sunmasına sayılı günler kala, zorunlu askerlik yasasında yapılması planlanan değişikliklerin görüşüleceği kabine toplantısının iptal edildiğini bildirdi. Haberlerle ilgili Netanyahu’nun bir yardımcısı da, kabine oturumunun henüz planlanmadığını söyledi.
Çatışmaların durdurulması ve İsrail'in Gazze'nin güneyindeki Refah kentine kara harekatı başlatma planlarının durdurulması için uluslararası baskı artıyor.
Ancak Netanyahu, ABD’nin BM Güvenlik Konseyi’nin kararını veto etmemesini gerekçe göstererek üzerine en üst düzey iki yardımcısının Washington'a yapacağı ziyareti iptal etti. ABD tasarıya ilişkin oylamada nihai metinde Hamas’ın kınanmadığı gerekçesiyle çekimser kalmıştı.
İsrail'in en güçlü müttefikine karşı açık bir meydan okuma gösterisi, dinci-milliyetçi koalisyon ortakları tarafından memnuniyetle karşılandı.
Geçen yıl savaş kabinesine katılan ve heyetin Washington'a gitmesi gerektiğini söyleyen merkezdeki siyasetçi eski Savunma Bakanı Benny Gantz ise Netanyahu’nun tepkisini üstü kapalı bir şekilde eleştirdi.
İsrail Başbakanı Netanyahu karşısındaki en güçlü siyasilerden biri olarak değerlendirilen Benny Gantz, 5 Mart’ta Washington’a gelerek temaslarda bulunmuş ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile görüşmüştü.
Netanyahu'nun onay oranlarındaki düşüşe rağmen, anketler, İsrail halkının hükümetin Hamas'ı Gazze'de askeri bir güç olarak tasfiye etme kararlılığını büyük ölçüde desteklediğini gösteriyor.
Bu da Netanyahu'ya Washington'a karşı ayak diremesi için bir motivasyon sağlıyor. Ancak bölünmeler, hükümet üzerinde uluslararası alanda artan baskıyı ortaya koyuyor.
Normalde Netanyahu'yu destekleyen muhafazakar Israel Hayom gazetesi, heyetin gönderilmemesi kararını destekledi.
Ancak gazete, "eylemlerinin meşruiyetinin korkutucu bir hızla parçalandığı" bir dönemde İsrail'in her şeyden çok ihtiyaç duyduğu şeyin Biden'ın kamuoyu desteği olduğunu yazdı.
ABD’de Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerinde Demokrat Biden’ın rakibi olması beklenen eski Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump da dün aynı gazeteye verdiği bir mülakatta, 7 Ekim saldırısı sonrası İsrail’in Hamas’ı hedef almasına hak vermiş; ancak uluslararası desteğin azalmakta olduğunu belirterek, İsrail’in Gazze’deki harekatını tamamlaması çağrısında bulunmuştu.
“Zorunlu askerlik yasası” da bölünme nedeni
Netanyahu'nun tutumu, savaşta herhangi bir yumuşamaya ya da Filistinliler’le geniş tabanlı bir siyasi çözüme yönelik uluslararası taleplere taviz verilmesine kararlılıkla karşı çıkan aşırı sağcı dini milliyetçi partilerle koalisyonunu, birarada tutabilmesine bağlı.
Ancak koyu dindar Yahudiler’in orduda görev yapmasını engelleyen muafiyetleri potansiyel olarak ortadan kaldırabilecek zorunlu askerlik yasası önemli bir engel ve laik ve dindar İsrailliler arasında uzun süredir devam eden bölünmeyi gündeme taşıyor.
Değişiklik önerileri, zorunlu askerlik yasalarının genişletilmesi için bastıran Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın müttefikleri ile muafiyetlerin devam etmesini isteyen koalisyondaki aşırı dindar partiler arasındaki bölünmeleri keskinleştirdi.
Hamas lideri Haniye İran’a gidiyor
Hamas lideri İsmail Haniye’nin, Salı günü İranlı yetkililerle görüşmek üzere Tahran'a gideceği bildirildi.
Bu ziyaret Haniye'nin savaşın başladığı 7 Ekim'den bu yana İran'a yaptığı ikinci ziyaret olacak.
İran, İsrail ile yaklaşık altı aydır süren savaşta Hamas'ı destekledi.
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Nasır Kenani, BM’nin ateşkes kararını "olumlu bir adım" olarak nitelendirdi.
Kenani, "Daha önemli bir adım ise kararın uygulanması için etkin bir şekilde harekete geçilmesidir" dedi.
Forum