New York. Dünyanın en heyecan verici, en çok ziyaret edilen, en kozmopolit ve en kirli kentlerinden biri.
Amerikan Ulusal Bilim Akademisi’nin 10 milyonun üstünde nüfusu olan mega-kentler arasında yaptığı bir araştırmanın sonuçlarına göre New York dünyada en çok “enerji harcayan, çöp üreten ve doğal kaynak kullanan” şehir. New York’un en yakın rakipleri Tokyo, Mumbai ve İstanbul.
2016 raporlarına göre geçtiğimiz yıl kentin 5 mahallesinden, yani Manhattan, Brooklyn, Queens, Bronx ve Staten İsland bölgesinden 3 milyon 200 bin ton çöp toplanmış. Bunu nüfusa bölersek, kış başına yaklaşık 325 kilo çöp düşüyor. Şehir nüfusunun giderek artmasına rağmen çöp toplama ve geri dönüştürme sistemi yetersiz kalıyor. Bu da milyonlarca kişinin yaşadığı ve turistlerin akın ettiği kente mezbele bir görüntü veriyor. New York Belediyesi’nin çöp toplama hizmeti, özel şirketler tarafından yürütülüyor ve özellikle kış aylarında sık sık aksıyor. Bu durum en pahalı mahallerden, Brooklyn ve Bronx’ta da gözlemlenebiliyor. New York Times gazetesinin haberlerine göre kentin yardım hattı 311’e yapılan şikayetlerin büyük çoğunluğunu çöp ve fare sorunu oluşturuyor.
Farelere doğum kontrolu
Çöplerin sokaklarda saatlerce kalması yüzünden New York’ta ayrıca büyük bir haşerat ve fare sorunu da var. Yaklaşık 2 milyon fare, New York sokaklarını mesken edinmiş. Fareler New York halkının “en sık karşılaştıkları komşular” olarak tanınıyor. Sorun o kadar büyük ki New York Belediyesi New Yorklular’a farelerden kurtulma yöntemleriyle ilgili bedava kurslar bile öneriyor. Buna rağmen metro tünellerinde ve çöp yığınlarının bulunduğu sokaklarda mutlu mesut yaşayan fareleri bir türlü kontrol altına alamayan Belediye, en son çözümü ise SenesTech biokimya şirketinin ürettiği doğum kontrolu ilacı ContraPest ile bulmaya çalışıyor.
SenesTech uzmanlarına göre fareleri sokak veya mahalleri temizleyerek yoketmek mümkün değil, çünkü üreme hızları çok yüksek. Fareler için özel üretilen zehirse lezzetli, başka hayvanlara zararı yok ve gerek dişi, gerek erkek farelerin üretkenliğini bitiriyor ve çevreye zararlı olmadığı söyleniyor. Zehri alan fare 8 ila 12 ay daha yaşıyor ve üreme şansı olmadan normal koşullar yüzünden ölüyor.
New York Belediyesi Nisan ayında SenesTech ile birlikte ContraPest adlı bu yeni zehiri kullanmaya başladı. Özellikle kentte fare sorununun yüksek olduğu semtlerde denenen zehirin işe yarayıp yaramadığınıysa zaman gösterecek.
