ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin İran konusunda yaptığı özel oturuma katıldı. Toplantıda konuşan Pompeo, ABD ve Güvenlik Konseyi'nin diğer 14 üyesinin daha önce aldıkları konsey kararlarında yer alan İran'a yönelik daha sert yaptırımların yeniden uygulanması gerektiğini kaydetti.
İran’ın balistik füze programını engellemek için bu yönde bir karar alınması gerektiğinin altını çizen Pompeo ayrıca, 2020 yılında sona erecek İran’a yönelik silah ambargosu kararının da sürmesi gerektiğini belirtti.
“İran dünya çapında terörizmin destekçisi”
Pompeo, İran'ın BM kararlarına uymadığını ve dünya çapında terörizmi desteklemeye devam ettiğini belirterek, "İran El Kaide'yi barındırıyor, Afganistan'da Taleban militanlarını destekliyor, Lübnan'daki teröristleri silahlandırıyor, Somali’de teröristlere yasadışı ticareti kolaylaştırıyor. Şii milisleri Irak'ta eğitiyor ve donatıyor" dedi.
Pompeo, İran’ın rejiminin ülkelerin iyi niyetinden yararlandığını, balistik füze gücüne sahip olma hayaliyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına meydan okuduğunu belirterek, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni İran’ın bu “kötü eylemlerini” sonlandırması için harekete geçmeye çağırdı.
Bakan Pompeo, İran'ın silah kısıtlamalarını delmeye yönelik çabalarını engellemek için BM’nin limanlarda ve açık denizlerde denetleyici tedbirler de alması gerektiğini kaydetti.
Rusya: “Herhangi bir kanıt yok”
Pompeo, Güvenlik Konseyi üyelerine hitaben yaptığı konuşmada, Rusya’nın nükleer anlaşmanın avukatlığına soyunduğunu ifade etti. Toplantıda Pompeo’ya yanıt veren Rusya’nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Vasily Nebenzia, ABD’nin iddia ettiği gibi İran’ın nükleer bir bileşene sahip olabileceğini gösteren herhangi bir kanıtın olmadığını söyledi.
İran: “Güvenlik Konseyi İran’a yönelik ABD yaptırımlarını engellemeli”
Güvenlik Konseyi toplantısında Pompeo’nun suçlamalarına yanıt veren İran’ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Gholamali Khodhroo, Ortadoğu’daki tüm sorunların ana odağının ABD olduğunu iddia etti. İsrail’in Filistin işgaline yönelik tutumu ve bölgeye yaptığı silah yığınağıyla bölgeyi tehdit ettiğini belirten Khodhroo, Güvenlik Konseyi’nin ABD’nin İran’a yönelik haksız yaptırımlarına karşı çıkıp, engelleyecek önlemler alması gerektiğini kaydetti.
İngiltere: “ İran daha ciddi adımlar atmalı”
İngiltere’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Karen Pierce yaptığı konuşmada, İran'ın Güvenlik Konseyi’nin kaygılarını gidermek için ciddi adımlar atması gerektiğini kaydetti. Pierce, İran’ın bölgeye meydan okumanın hiç bir faydası olmadığını, bu gereksiz meydan okumanın bölgede daha büyük istikrarsızlıklara yol açacağını anlaması gerektiğini belirtti.
“İran’a yönelik yaptırımları hiçe sayan ülkeleri cezalandırırız”
Güvenlik Konseyi toplantısı sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Pompeo, “İran rejimi dünya için çok büyük riskler oluşturuyor. Bu risklerin ortadan kaldırılması gerekir” diye konuştu. İran nükleer anlaşmasının “kötü niyetli” eylemi durdurmada başarılı olamadığını savunan Pompeo, “Bu gerçek bir tehdit ve bize yönelik. Bunu açıkça görüyoruz. Güvenlik Konseyi, Ortadoğu halklarını, bölgeye seyahat eden Amerikalıları ve İran füzelerinin tehdidi altındaki Avrupalıları korumaktan sorumlu’’ diye konuştu.
“Avrupalılar kendi adına konuşuyor”
Bazı Avrupa ülkelerinin ABD’nin İran’a yönelik yaptırım kararlarına uymayacağı ve nükleer anlaşmaya bağlı kalacaklarını açıklayıp son Güvenlik Konseyi toplantısında bu görüşlerini yineledikleri yönündeki bir soruyu da Pompeo, “Avrupalılar kendi adına konuşuyorlar. Avrupa’da, Asya’da bir çok ülke İran konusunda bizimle aynı görüşü paylaşıyor” dedi. Pompeo, İran’a yönelik ABD yaptırımlarına uymayan ülkelerin de cezalandırılacaklarını ifade etti.
Cemal Kaşıkçı sorusu
Dışişleri Bakanı Pompeo, ABD'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Nikki Haley’nin NBC televizyonunda Cemal Kaşıkçı cinayetinden, Suudi hükümetinin başı olarak nitelendirdiği Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ı sorumlusu olarak göstermesiyle ilgili bir soruyu da yanıtladı.
Haley’nin konuşmasını dinlemediğini kaydeden Pompeo, Suudilere gereken yaptırımların uygulandığını ve Suudilerin bunun bedelini ödedikleri söyledi. ABD’nin ulusal çıkarlarının önemine işaret eden Pompeo, Haley’nin de kendisiyle aynı görüşü paylaştığını belirtti.
AB ülkelerinden ortak açıklama
Belçika, Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, İsveç ve İngiltere’nin BM daimi temsilcileri yaptıkları ortak açıklamada, İran’ın nükleer anlaşmasına olan bağlılıklarını vurguladı. Sözkonusu ülkeler, Tahran'a, bölgeyi istikrarsızlaştıracak faaliyetlerden kaçınması ve özellikle balistik füzelerle ilgili gerilim yaratabilecek çabalarını durdurma çağrısında bulundu.
