Corona virüsü salgınının dünyada aşı dağıtımındaki eşitsizliğin ortadan kalkmaması halinde tamamen bitmeyeceği uyarısı yapıldı. Yoksul, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin kırılgan mali yapılarının da salgınla küresel mücadeleyi engelleyen diğer önemli bir faktör olduğu kaydedildi.
Birleşmiş Milletler, Corona virüsü aşısının dünyaya eşit bir şekilde uygulanmamasının endişe verici olduğunu, aşıya eşit erişimin sağlanmaması halinde, ülkeler arasındaki farkın giderek artacağı ve salgının ortadan kalkmayacağını bildirdi. BM kurumları, eşitsizliğin giderilmesi için ulusal, bölgesel ve küresel düzeyde güçlü ortaklık ve işbirliği çağrısında bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü’nün paylaştığı son verilere göre, dünyada şimdiye kadar en az 700 milyon kişiye aşı yapılmasına rağmen, dar gelirli ülkelerdeki aşılama oranının sadece binde 2’de kaldığı bildirildi. Farklı ülkelerde farklı firmalarca üretilen Corona virüsü aşısının yüzde 87’sinin gelir düzeyi zengin ülkeler tarafından satın alındığı belirtildi.
“Aşı dağıtımında dengesizlik şok edici”
Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Tedros Adhanonom Ghebreyesus, aşıların düşük gelirli ülkelere eşit olarak dağıtılmasının önündeki engeller olarak siyasi irade eksikliği ve zayıf küresel dayanışmanın başını çektiğini, şimdiye kadar dünyadaki zengin ülkelerde her dört kişiden birine aşı yapıldığını belirterek, "Aşının dünyadaki küresel dağıtımında şok edici bir dengesizlik yaşanıyor" dedi.
BM kurumları, muhtelif ülkeler arasında aşıyla ilgili yapılan ikili anlaşmaların, dünyada aşının ülkelere eşit olarak dağıtılması için başlatılan küresel program COVAX’e büyük zarar verdiğini bildirdi.
COVAX programı kapsamında Mart ayına kadar dünyadaki ihtiyaç sahibi ülkelere yüz milyon doz aşı dağıtımı planlanırken bu oranın geçtiğimiz ay sadece 38 milyon dozla sınırlı kaldığı kaydedildi.
COVAX aracılığıyla 2021 yılı sonuna kadar ihtiyaç sahibi ülkelere iki milyar doz aşı sağlanması planlandığı, ancak şimdiye kadar yaşanan zorlukları aşmak için bağış yapacak ülkeler ve aşı üreticileriyle yeni seçenekler geliştirme konusunda görüşmeler yapıldığı belirtildi.
“Yoksul ülkelerin mali dezavantajları da önemli bir faktör”
Dünya Bankası Başkanı David R. Malpass, dünyada salgınla mücadele eşitsizliğinin sadece aşıların adil dağıtımıyla ilgili değil, aynı zamanda ülkelerin gelirleri, kullandıkları kredilerde uygulanan faiz oranlarındaki farklılıklar ve krediye erişimiyle de ilgili olduğunu belirterek, ”Tüm bu faktörler, yoksul ülkeleri salgınla mücadelede çok daha dezavantajlı bir duruma getirdi. Yoksulluğun azaltılması, iklim etkileri, eğitim ve sağlık sistemlerini de güçlendirmeye yönelik çalışmalar dahil olmak üzere daha fakir ülkelerde yaşayan insanlar için bir değişim sağlamaya çalışıyoruz" dedi.
Dünya Bankası'nın Operasyonlardan Sorumlu Genel Müdürü Axel van Trotsenburg, küresel salgının tüm toplumlardaki ilerlemeyi durdurup büyük bir tersine dönüşü tetiklediği ve olası krize hazırlıklı olmaya odaklanılması gerektiğini vurguladı.
Dünya Ticaret Örgütü Başkanı Ngozi Okonjo-Iweala da salgın sırasında ihracat yapan gelişmekte olan ülkelerin fiyatların düştüğünü aynı zamanda turizmin çöktüğünü belirterek, dünyanın acil durumlara karşı hazırlıklı olması, olumsuz gelişmelerle başa çıkmak için yeni bir finansman çerçevesine ihtiyaç duyulduğunu ve ekonomik sistemleri daha iyi korumak için tedarik zincirlerinin açık tutulması gerektiğini vurguladı.
