Fransız ilaç firması Sanofi ve İngiliz ortağı GlaxoSmithKline (GSK) COVID-19 aşıları için denetim kuruluna başvuruda bulunmaya hazırlanıyor. Aşının kendi başına iki doz halinde ya da takviye doz olarak uygulanması planlanıyor.
Şirketler, Çarşamba günü denetim kurullarına aşının ileri aşama deneylerine ilişkin veri sunmaya hazırlandıklarını kaydetti. Aşının takviye doz olarak yapılması için yürütülen deney dahil iki deneyin sonuçlarının bu yılın ilerleyen aylarında açıklanması bekleniyor.
Aşıyı Fransa, İtalya ve ABD’de üretmeyi planlayan Sanofi, COVID-19 aşı yarışında geride kalmasının ardından piyasaya hızlı bir dönüş yapmayı umuyor. Dünyanın en büyük aşı üreticisi GSK de kendi aşısını üretmemiş, onun yerine aşı geliştiren şirketlere teknoloji desteğinde bulunmuştu.
Sanofi ve GSK’nın aşısı geleneksel protein temelli yaklaşıma dayanıyor. Amerika’da yaygın olarak yapılan Pfizer/BioNTech ve Moderna’nın aşıları ise yeni bir teknoloji olan elçi RNA teknolojisiyle üretiliyor.
Rakip aşılara kıyasla kolay depolanıyor ve taşınıyor
Aşı Sanofi’nin mevsimsel grip aşısıyla benzer bir teknolojiyle üretildi ve GSK’nın destekleyici (adjuvan) maddesi ile etkisinin artması sağlandı. Sanofi ve GSK’nın aşısı bazı rakiplerine kıyasla daha kolay depolanıyor ve taşınıyor.
Aynı zamanda yeni onay alan Novavax’ın COVID-19 aşısının da arkasındaki protein teknolojisi, 1980’lerin ortasından beri kullanılıyor. Kamu sağlığı uzmanları, elçiRNA aşılardan kaçınanların güvenliği onlarca yıl boyunca kanıtlanmış bu aşıya sıcak bakmalarını umuyor.
Şirketler, daha önce elçi RNA teknolojisi veya adenovirüs viral vektörlerine dayalı olarak aşı yapılan katılımcıları içeren takviye doz denemelerinin son incelemesinin, virüsü etkisiz hale getiren antikorların miktarını 18 ila 30 kat arttırabileceğini gösterdiğini söyledi.
GSK Aşıları’nın Genel Müdürü Roger Connor, ‘‘Bu aşının pandemiyle mücadele sürerken ve pandemi sonrası döneme hazırlanılırken önemli bir rol oynayacağına güveniyoruz’’ dedi.
Aşının tek başına iki doz olarak kullanıldığı ileri aşama deneyinden çıkan ilk veriler, aşının şiddetli COVID-19 ve hastaneye yatmaya karşı yüzde 100 etkili olduğunu, orta veya şiddetli seyirli hastalığa karşı ise yüzde 75 etkili olduğunu gösterdi.
Şirketler, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ve Avrupa İlaç Dairesi (EMA) ile aşının onaylanması sürecinde temas halinde olduklarını belirtti.
Sanofi’nin sözcüsü, başvurunun birkaç gün içinde hızla yapılacağını kaydetti.
Sözcü, Sanofi’nin denetçi kurumlardan alınacak onaya bağlı olarak AB ve İngiltere'ye toplam 75 milyon, Amerika’ya da 100 milyon doz tedarik etme taahhüdünü yineledi.
Amerika’ya planlanan teslimat, Amerikan yönetimiyle Temmuz 2020'de imzalanan 2,1 milyar dolarlık bir sözleşme kapsamında yapılacak.
Sözcü, Birleşmiş Milletler’in düşük gelirli ülkelere COVID-19 aşısı ulaştırmak için oluşturduğu COVAX adlı girişimle de görüşmelerin sürdüğünü belirtti.
Sanofi ve GSK, Aralık ayında aşı denemesinden elde edilen önemli sonuçları geciktirerek yatırımcıları şaşırtmış, Sanofi kendi yürüttüğü elçi RNA aşı planını da Pfizer/BioNTech ve Moderna’nın aşılarının piyasada baskın hale gelmesi nedeniyle iptal etmişti.
