Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Suriye’deki son durumun değerlendirildiği oturumda üst düzey yetkilileri dinledi. BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, geçtiğimiz yıllara oranla ülkedeki çatışmaların azaldığını ancak ülkedeki insani yardım ihtiyacının vahim bir şekilde daha da arttığını belirterek, ülkedeki son durumu, “Suriye’de şu anda trajik bir ironi yaşanıyor” diye değerlendirdi.
Tarafların uzlaşı için gerekli adımları yeterince atmadığını kaydeden Pedersen, uzlaşı sağlanmazsa kriz ve çatışmaların nesiller boyu sürebileceğine dikkat çekti.
15 üyeli konseyi bilgilendiren Özel Temsilci Pedersen, Türkiye’den Suriye’ye gönderilen insani yardımın sadece tek bir sınır kapısından yapıldığını, insani yardımın yeterince yapılmadığını ifade ederek, daha fazla sınır kapısının hizmet vermesi ve konseyin bu konuda yeni bir karar alması gerektiğini kaydetti.
Özel Temsilci Pedersen video konferans aracılığıyla hitap ettiği konsey üyelerine, "Çatışmalar ilk yıllarına kıyasla nispeten bu dönemde azaldı ancak Suriye halkının insani acıları ve ihtiyaçları muazzam bir şekilde arttı” dedi.
“Suriyeliler'in arasındaki güvensizliğin sonlanması için daha fazla diplomasiye ihtiyaç var”
Pedersen, konsey üyelerine Suriye’de atılması gereken öncelikli adımlar olduğu belirterek, Suriye’de BM’nin öncülüğünde yapıcı olarak uluslararası diplomasinin daha da geliştirilmesi. Suriye'de ülke çapında ateşkes ilan edilmesi, Güvenlik Konseyi listesindeki terörist grupların saf dışı edilmesi gerektiğini vurguladı. Pedersen, “Acilen daha da kötüleşen insani durumla başa çıkmak zorundayız” dedi.
Pedersen, mültecilerin ve ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin evlerine dönmeleri için güvenli ve sakin bir ortamın yaratmak için adımlar atılması gerektiğini belirtti.
Ülkedeki başkanlık seçimiyle ilgili değerlendirmelerde de bulunan Pedersen, Suriye’de yürürlükte olan mevcut anayasa çerçevesinde bir cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldığını ancak Güvenlik Konseyi’nde 2015 yılında alınan 2254 sayılı kararın seçimlerin yeni bir anayasa çerçevesinde yapılmasına hükmettiğini, Suriye’deki son seçimlerin bu karar çerçevesinde yapılmadığını kaydetti.
“Ülke nüfusun yüzde 40'ın temel gıda maddelerini alamayacak bir halde”
BM Acil Yardım Koordinatörü Mark Lowcock da, konsey üyelerine ülkede yaşanan acil ihtiyaçlar konusunda bilgi verdi. Suriye’nin kuzeydoğusunda su kıtlığının baş gösterdiğini belirten Lowcock,, “Fırat nehrindeki düşük su seviyesi 5,5 milyon kişinin güvenli ve temiz içme suyuna ulaşmasını engelledi'' dedi.
Lowcock, Suriye ekonomisinin de oldukça kötü durumda olduğuna işaret ederek, “Suriye’de çatışmaların azalmasına rağmen ekonomik durum pek iyileşmedi. Ülkenin daha da derin bir uçuruma doğru ilerlediği görülüyor. Ülke nüfusunun yüzde 40'ı temel gıda maddelerini alamayacak bir halde. Suriyeli ailelerin yaklaşık yarısı, çocukların yemek yiyebilmesi için daha az yediklerini ifade ediyor. Ülke genelinde yakıt sıkıntısı devam ediyor. COVID-19 vakaları yüzde 50 arttı. Yeterince aşı yok. Sağlık hizmetleri doğru dürüst verilemiyor'' diye konuştu.
Aralarında ABD’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Richard Mills’in de bulunduğu bir çok ülkenin temsilcileri yaptıkları konuşmalarda, Suriye'deki başkanlık seçimlerinin adil bir şekilde yapılmadığına dikkat çekti. Temsilciler, seçimlerin BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararına göre yeni bir anayasanın hazırlanması sonrasında yapılması gerektiğini kaydetti.
