NEW YORK - Suriye’de on yılı geride bırakan iç savaşı sonlandırmak, ülkede yaşanan insani yardım ihtiyaçlarını sağlamak için uluslararası yardım çabaları hız kazanarak devam ediyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde dün gerçekleşen geniş katılımlı Suriye oturumunun ardından, bugün de BM ve Avrupa Birliği’nin eş başkanlığında bir ‘bağışçılar’ konferansı düzenlendi. Suriye’ye yönelik insani yardım ve mülteciler için mali yardımların ele alındığı toplantıda on milyar dolar bağış toplanması hedeflendi.
Suriye’deki savaş mağdurlarına yönelik insani yardım için 4,2 milyar dolar, Suriye dışındaki mültecilere ev sahipliği yapan ülkeler için de 5,8 milyar dolar bağış toplanması amacıyla düzenlenen toplantının beşincisi, Belçika’nın başkenti Brüksel’de ancak sanal ortamda yapıldı.
“Hala başarabileceğimize inanıyorum”
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, toplantıya gönderdiği bir video mesaj aracılığıyla katıldı. Guterres, Suriye' deki on yıllık çatışmanın sona ermesinin uluslararası toplumun ortak sorumluluğunda olduğunu söyledi.
Guterres, Suriye iç savaşında on yılın ardından milyonlarca Suriyelinin öldüğünü, ülkenin yıkıldığını, yokluk içine girdiği, yüz binlerce sivilin hayatını kaybettiğini ve milyonlarcasının yaralandığını katılımcılara hatırlattı.
BM Genel Sekreteri Guterres, ülkede on yılını geride bırakan savaş yüzünden Suriyelilerin uluslararası topluma ülkedeki çatışmaları durdurabilecek, anlaşma sağlayacak bir çözüm yolu bulunulması yönünde güvenini kaybettiğini söyledi, “Suriyeli taraflarla birlikte hala başarabileceğimize inanıyorum” dedi.
“Bu savaş sadece Suriyelilerin savaşı değil”
BM Genel Sekreteri, Suriyelilere ve çatışmalardan kaçıp başka ülkelere sığınan mültecilere milyonlarca kişiye kapılarını açan ülkelere mali ve insani yardım taahhütlerinin gerçekleşmesi gerektiğini belirtti.
Guterres, "Suriye'deki savaş sadece Suriye'nin savaşı değil. Bu savaşı sonlandırmak, neden olduğu korkunç acıları bitirmek hepimizin ortak sorumluluğudur" dedi.
Guterres, bu yıl Suriye'de 13 milyondan fazla kişinin insani yardıma ihtiyaç duyacağını ve bunun 2020 yılına göre yüzde 20 oranında bir artış gösterdiğini, bölgede diğer 10,5 milyon Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan ülkelerin de mali desteğe ihtiyacı olacağını belirterek, "Suriye ekonomisi harap oldu.COVID-19 salgının etkileri Suriye’de işleri daha da kötüleştirdi. Tüm ailelerin neredeyse yarısı gelir kaynağını kaybetti. On Suriyeliden dokuzu ise yoksulluk içinde yaşamaya başladı” diye konuştu.
Genel Sekreter, 2015 yılında Güvenlik Konseyi’ni Suriye’de ateşkesin sağlanarak siyasi çözümü öneren 2254 sayılı kararı hatırlatarak, çatışmaların sona ermesi ve müzakerelerle siyasi çözümüm sağlanması gerektiğini kaydetti. Guterres, alınan bu karar çerçevesinde ülkede siyasi bir çözüm bulunması için çalışmaya devam edeceklerini belirterek katılımcı ülkelere, “Bize yardım etmeniz konusunda size çağrıda bulunuyorum" dedi.
“Suriye’deki beş ayrı askeri güç arasında her an bir çatışma çıkabilir”
BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye’de sahadaki durumun geçtiğimiz yıllara oranla nispeten daha da sakin olmasına rağmen kalıcı barışı sağlamanın hala güç olduğunu söyledi.
Pedersen, Suriye’de taraflar arasında askeri gerilimlerin sürdüğünü, sık sık şiddetli patlamalarının meydana geldiğini, aralarında hastanelerin bulunduğu sivil hedef vurulduğu söyledi. Suriye’de beş ayrı askeri gücün bulunduğunu, birbirlerine oldukça yakın bu askeri güçler arasında her an bir çatışma çıkabileceği endişesi duyduğunu kaydetti.
BM 75. Genel Kurul Başkanı Volkan Bozkır bağışçılar toplantısında, Suriye’de yaşanan savaşın, aralarında çalışmaya zorlanan çocuklar da dahil olmak üzere insanları savunmasız bir hale dönüştürdüğünü, kız çocuklarının erken evliliğe zorlandıkları ve insanların durumun her geçen gün daha da kötüleştiğini belirtti.
Suriye için yardım taahhütleri AB Dış İlişkiler Temsilcisi Josep Borrell, ülkede son on yılda en az 400 bin kişinin öldüğünü ve bir o o kadar kişiden de haber alınamadığını, milyonlarca kişinin yerlerinden edildiğini söyledi.
Borell, Cenevre’de başlayan Anayasa Komitesi çalışmalarının da durduğuna vur yaparak Suriye için siyasi çözüm çabalarının sürmesi gerektiğini kaydetti. AB'nin Suriye’deki ve Türkiye, Lübnan Ürdün gibi ülkelerinde bulunan mülteciler için 2022 yılı için 560 milyon Euro tutarında yardım taahhüdünde bulunduğunu kaydetti.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, 1,7 milyar Euro tutarında yardım yapmayı taahhüt ettiklerini söyledi.
