Temsilciler Meclisi’nde Wisconsin eyaleti milletvekili Paul Ryan’ın John Boehner’ın istifasıyla boşalan başkanlık koltuğunu doldurması için gereken oylama dün yapıldı. Yeni başkan seçilen Ryan, kapalı kapılar ardında yapılan Cumhuriyetçi Parti toplantısında resmen aday gösterilmişti. Temsilciler Meclisi Başkanı, Amerikan siyasi arenasının en güçlü kişilerinden biri olaran biliniyor.
Temsilciler Meclisi Başkanı, başkan yardımcısından sonra başkana vekalet edebilen ikinci kişi olma özelliği taşıyor.
Tarihçi Matt Wasniewski’ye göre, Temsilciler Meclisi Başkanı’nın çok önemli bir rolü var.
Wasniewski, “Temsilciler Meclisi Başkanı, yıllar içinde Kongre’nin alt kanadının en yetkin yöneticisi haline geldi. Temsilciler Meclisi’nde hemen hemen her konuda son kararı o veriyor,” diye konuştu.
“Temsilciler Meclisi Başkanı, partisinin de en yetkin lideridir. Zaten bu nedenle bu makama seçilir. Partisinin sunduğu tasarıların onaylanmasını, çeşitli görevlere seçilecek adayların belirlenmesini, partisinde seçim kampanyası yürütecek adaylar için bağış kampanyaları düzenlenmesini sağlar. Kısacası sorumluluğu büyüktür,” diye konuşan Katolik Üniversitesi’nden Profesör Matthew Green, Temsilciler Meclisi Başkanı’nın görevinin meclisi Senato, Beyaz Saray ve kamuoyu nezdinde temsil etmek olduğunu söylüyor.
Temsilciler Meclisi başkanlığına ilk kez 1 Nisan 1789’da Pennsylvania milletvekili Frederick A.C. Muhlenberg seçilmişti. Geçmişte siyasi değil parlamenter role sahip olan Temsilciler Meclisi başkanları için artık devir değişti.
Green'in aktardığı üzere, “Temsilciler Meclisi Başkanları siyasetten ya da partizanlıktan uzak dururdu. Ancak 19’uncu yüzyılda partiler güçlendikçe Temsilciler Meclisi başkanları partilerinin liderliğini de üstlenmeye başladı. 19’uncu yüzyılın ikinci yarısında bu rol iyice belirginleşti ve bugünkü halini aldı.”
Wasniewski'ye göre de, “Günümüzde Temsilciler Meclisi Başkanı politikalar üreten, müzakere yapan, parti içindeki blokları birleştiren ve rakip partiyle el sıkışabilen bir siyasetçi konumuna geldi.”
Yalnız bir önemli nokta, bu makama sadece Temsilciler Meclisi üyeleri değil, sade vatandaşlar bile seçilebilir.
Green bu durumu şöyle anlatıyor: “Anayasada kimin Temsilciler Meclisi Başkanı olabileceğine dair açık bir madde yok. Sadece Temsilciler Meclisi’nin bir başkan seçmesi gerektiği yazılı. Yani teoride siz de başkan olabilirsiniz, ben de. Kongre üyesi olmak gerekmiyor.”
Ancak şimdiye kadarki 53 Temsilciler Meclisi Başkanı hep Kongre üyeleri arasından seçildi.
Geçen ay istifa edeceğini açıklayan John Boehner, altı yıl süren başkanlığı boyunca partisi içindeki farklı gruplarla da gerginlikler yaşadı.
Geleneksel olarak Temcilsiler Meclisi Başkanı, çoğunluk partisinin de lideridir. Temsilciler Meclisi Başkanı, 435 üyenin çoğunluğunun oyuyla seçilir.
