TÜSİAD ve Amerika Ticaret Odası Türkiye ile Amerika arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin durumuna odaklandı. İki kuruluş ilişkilerdeki fırsat ve sorunları belirlemek üzere ayrıntılı bir rapor da hazırlattı. ''Yeni Dönemde Türk-Amerikan Ekonomik İlişkileri: Daha Güçlü bir Ortaklık için Analiz ve Öneriler'' başlıklı raporda mevcut durumu tespit edildikten sonra her iki tarafın resmi ve özel kanallarına tavsiyelerde bulunuluyor.
TÜSİAD ve Amerika Ticaret Odası’nın işbirliği ile hazırlanan bir rapor Amerika ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerin iki tarafın da beklentilerinin altında kaldığını ortaya koydu. ''Yeni Dönemde Türk-Amerikan Ekonomik İlişkileri: Daha Güçlü bir Ortaklık için Analiz ve Öneriler'' başlıklı raporun sonuçları, Amerika Ticaret Odası'nda düzenlenen toplantıyla açıklandı. Toplantıda konuşan Amerika Ticaret Bakan Yardımcılarından Michael Camunez ikili ekonomik ilişkilerin var olan potansiyeli yakalayamadığının altını çizdi: “Türkiye ile ekonomik ve ticari ilişkilerimiz, siyasi ve askeri alandaki güçlü işbirliğimizle aynı seviyeyi yakalayabilmiş değil. Bu yüzden de Obama yönetimi ve özellikle de Amerika Ticaret Bakanlığı ikili ticari ilişkileri geliştirmeye büyük önem veriyor. Ekonomik ilişkilerimizi derinleştirmeli ve stratejik düzeye çekmeliyiz.”
Bakan Yardımcısı Camunez, ikili işbirliğinde Amerikan şirketlerinin inovasyon gücünü Türk şirketlerine sunabileceğini söylerken, Türkiye’de özellikle enerji ve yenilenebilir enerji sektörlerinin önemli potansiyele sahip olduğunu kaydetti. Türkiye ve Amerika’nın birbirine ihtiyacı olduğunu, birlikte yapılabilecek çok iş olduğunu belirten Camunez, “Ticari ilişkilerimizi geliştirmenin tam zamanı,” dedi.
Bakan Yardımcısı, “Türkiye, büyüyen ekonomisi, güçlü bankacılık sektörü, iyi eğitimli genç işgücü ve Kuzey Afrika ile Ortadoğu’ya uzanan coğrafi konumuyla sayısız fırsatlar sunuyor, ikili ilişkilerimizi güçlendirmenin tam zamanı,” şeklinde konuştu.
Camunez, ikili ilişkilerin geliştirilmesinde direkt yatırımların önemine dikkati çekti ve daha fazla Türk şirketinin Amerika’ya yatırım yapması gerektiğini söyledi. Camunez, iki ülke arasındaki fırsat ve sorunları irdeleyen ve TÜSİAD ile Amerika Ticaret Odası tarafından hazırlanan raporun da bu sürecin ilerletilmesinde katkıda bulunacağını söyledi.
Merkezi Washington’daki Sidar Global Advisors tarafından hazırlanan raporun tanıtım toplantısında konuşan Washington Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı Timur Söylemez de geçmişte savunma ve güvenlik alanlarına odaklı ikili ilişkilerin şimdi yepyeni işbirliği alanlarına kaydığına dikkati çekti.
Söylemez, iki ülke arasındaki ilişkilerin birçok badireden geçtiğini ve sağlamlığını her seferinde kanıtladığını söylerken, Türkiye’nin sadece ekonomik alandaki başarılarıyla değil, güçlü demokrasisi ile de anılması gerektiğini söyledi.
Söylemez, Amerikalı şirketleri Türkiye’ye çekmek için daha fazla adım atılması gerektiğini, Türk şirketlerin de Amerika’nın coğrafi uzaklığını ve pazara erişim sorunlarını bir kenara bırakarak “Atlantik ötesi ticari bir köprü” kurmalarının şart olduğunu kaydetti. Söylemez, iki ülke arasındaki ticarette denge sağlanmasının önemini de vurguladı: “20 milyar dolarlık ticaret iyi bir rakam. Ancak bunun 16 milyarı bir yöne, geriye kalanı diğer yöne akıyor. Bu dengesizliği giderecek yönde çalışmamız gerekiyor. Ticaret ne kadar dengeli olursa o kadar yararlı olur."
Söylemez Türkiye’ye yapılan doğrudan yatırımların 16 milyar dolar seviyesinde olduğunu ve bunun %10’unun Amerikan şirketlerinden geldiğini söyleyerek bu rakamın da yükseltilmesi için çalışmak gerektiğini bildirdi.
Toplantıdan sonra sorularımız yanıtlayan Türk-Amerikan Konseyi (American-Turkish Council) Başkanı emekli büyükelçi James Holmes da ikili ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için artık resmi düzeyde devam eden sürecin özel sektör düzeyinde eyleme dönüştürülmesi zamanının geldiğini söyledi: “Burada en büyük sorun konuşma sürecini enerjiye dönüştürebilmek. Yaklaşık iki yılı aşkın bir süredir, çerçeve anlaşması dahilinde işbirliğini geliştirmeyi konuşuyoruz, ama artık özel sektörü harekete geçirmek gerekiyor. Bunun için de her iki taraftaki özel şirketlerin birbirlerini daha iyi tanıması, iletişimlerini güçlendirmesi, karşılıklı güven oluşturmaları şart.”
James Holmes artık bugüne kadar söylenen sözlerin eyleme dönüşmeye başlayacağından umutlu olduğunu da belirtti.
Toplantı dan sonra konuştuğumuz TÜSİAD Uluslararası İlişikler Koordinatörü Bahadır Kaleağası da iki ülkenin artık daha fazla ticaret yapma zamanının geldiğini savundu. Kaleağası, “Tabii daha fazla ticaretin yolunu açmak gerekiyor, bu yüzden de TÜSAİD ve Amerika Ticaret Odası ortak bir çalışma programı belirlemiş durumda, bunun olumlu sonuçlarını yakından görmeye başlayacağız,” dedi.
Kaleağası da mevcut irade ve anlaşmalara rağmen hala ikili ticarette istenilen düzeyin yakalanmadığı görüşüne katılıyor.
TÜSİAD ve Amerika Ticaret Odası adına raporu hazırlayan Cenk Sidar ikili ekonomik ilişkilerin istenilen düzeyde olmamasının nedenleri şöyle açıkladı.
Sidar, Amerikan iç piyasasındaki taleple Türk ürünleri arasında farklar var, AB ve Ortadoğu pazarlarında başarılı olan Türk şirketleri aynı başarıyı Amerika’da gösteremiyor, ancak bu sorunları yaratıcılık ve markalaşma yoluyla aşabilirler” görüşünü savundu.
Cenk Sidar, Amerikan şirketlerinin Türkiye için üçüncü ülke pazarlarına girmede aracı rolü oynayabileceğine de değindi.
Sidar, “Raporumuzda, nasıl ki Türk şirketleri Amerikan firmalarına Avrasya ve Ortadoğu’da köprü görevi görüyorsa, Amerikan şirketlerinin de Türk ortaklarına Latin Amerika Afrika kapısını açmaları yönünde bir ihtiyaç doğduğunu tespit ettik,” dedi.
TÜSİAD ve Amerika Ticaret Odası tarafından hazırlanan raporun sonuçları Nisan ayında da Türkiye’deki bir toplantıyla Türk işadamlarına sunulacak.
Merkezi Washington’da bulunan Sidar Global Advisors tarafından TÜSİAD ve Amerika Ticaret Odası için hazırlanan rapor ikili entegrasyonun son 10 yılda gerilediğini ortaya koyuyor. Amerika’nın ticari ilişkilerini başta Çin olmak üzere Doğu Asya’daki ülkelere odaklaması, Avrupa ve diğer pazarlara rahatlıkla giren Türk şirketlerinin bu başarıyı Amerika’da yakalayamaması gerilemenin ardındaki nedenlerden bazıları olarak sırlanıyor.
İki ülke arasındaki ilişkilerin önündeki engellerin kaldırılması için de mevcut ticaret ve yatırım anlaşmalarının gözden geçirilmesi, tarafların ihracatı teşvik programlarının daha uyumlu hale getirilmesi, özel sektörler arasında diyalogu teşvik edecek kanallar oluşturulması öneriliyor.
Raporun tamamını okumak için:
http://sidarglobaladvisors.createsend1.com/t/r/l/dtlijjl/mskukkkt/i/
